'Cer!a tam Trtmcifcc tucre, V
J 'irfu fan Jj>echite> magtsvihimtf fsfvbatam
(f'icp-iccm- tidmirarc manum, ifuajifruia
b/2T> Hcmus Alami ymiatte- gquauU an^è^M.
Foto Prenten Kabinet Leiden
- - ■•■■-.
BIJ EEN PORTRET
In 1592 portretteerde Hendrik Goltzius de schilder Hans Bol, omgeven met zijn teken
en schildersattributen. Toen Hans Bol 1593 stierf, maakte Goltzius een tweede afdruk,
nu met inscriptie A°. MDXCIII en een toevoeging van twee tekstregels aan de reeds
vierregelige inscriptie. De gravure werd opgedragen aan Frans Boel, de pleegzoon van
Hans Bol.
Een toespeling op de familienaam van Hans is de bol, rustend in een schelp, geflan
keerd door een tekenende- en schilderende cherub. Bij het licht van olielampjes, ge
zeten op enkele dikke boeken, bestuderen de gevleugelde cherubs de wereldbol. Het
vergrootglas, dat de linkse vasthoudt, is een zinspeling op de miniaturist Bol. De doods
kop met beenderen en de omgevallen fakkels accentueren het heengaan van de grote
schilder.
Het Latijnse onderschrift luidt:
Caelatam vitrici, effigiem Francise tuêre,
Virtutem spectato magis, vitamque probatam,
Pictricem admirare manum, qua florida Tempe
Et nemus Alcinoi penicillo aequavit amoenum.
Dedicat hanc grato tibi pectore Goltzius, at tu
Pignus amicitiae laeta cape mente manuque.
De vertaling van deze regelen verzorgde Drs. J. Dekker. Ze luidt:
Aanschouw, Franciscus, de gegraveerde afbeelding van je stiefvader
Kijk eerder naar z'n voortreffelijkheid en uitstekend leven.
Bewonder zijn schilderhand, waarmee hij het bloemrijke Tempe1)
En het lieflijke woud van Alcinous2) met zijn penseel evenaarde.
Goltzius draagt dit (portret) met 'n dankbaar hart aan jou op
Maar je moet dit onderpand van vriendschap met 'n blijde geest en hand
aannemen.
Tempe: dal in Thessalie, beroemd om z'n schoonheid.
2) Alcinous: zijn fraaie boomgaarden waren spreekwoordelijk.
De beeldspraak, door Goltzius gebezigd, heeft in het bijzonder betrekking op de be
kwaamheid van Bol als landschapschilder.
19
- .«it; j; ,i. L'