6. HET HERSTEL Ei? DE RESTAURATIE VAN DE SINT-GERTRTJDISKERK. Een korte schets te geven van de huidige stand van zaken bij de herstel- en restauratiewerkzaamheden aan de St,-Gertradiskerk is minder eenvoudig, dan een soort gelijke over, bijvoorbeeld het Markiezenhof-komplex. Dat komt vooral vanwege de onderverdeling van het Markie zenhof in bouwlichamen en ruimten, terwijl de St.-Ger- trudiskerk hoegenaamd niet is onderverdeeld. Toch zal ik trachten het te doen en ik hoop in de naaste toe komst nog enkele overzichten eraan toe te voegen. De veelbewogen bouwgeschiedenis van dit interessante kerkgebouw werd in april 1972 aangevuld met een brand, waarvan de oorzaak niet werd achterhaald, ondanks uitgebreid en nauwkeurig onderzoek. Thans zijn de werknemers van de hoofdaannemer bezig een aangenamer stuk geschiedenis eraan toe te voegen. Onlangs werd n.l. begonnen met boven het koorgedeelte nieuwe en vooraf vervaardigde, eiken muurplaten en kapspanten te plaatsen. De uit 1751/52 daterende kap- kenstruktie, die in 1972 is verbrand, bestond in hoofd zaak uit grenehout. Omdat het niet mogelijk was, om grenehout te bemachtigen in afmetingen en kwaliteit als verbrand in 1972, werd voor Frans eiken gekozen, wat nog wel in 'n redelijke kwaliteit en de benodigde afmetingen verkrijgbaar is en van oudsher een veelvul dig toegepast soort timmerhout is. Het werkplan is er thans op gericht, om v<5<5r eind 1975 een groot deel van de koorkap-konstruktie met inbegrip van de daksporen en de vuren bebording klaar te krijgen. We moeten alleen maar 'n beetje behoorlijk weer hebben, om dit kapwerk, waarvan de nok komt te liggen op 24,2 meter boven de kerkvloer, met de goot op 15,5 meter, te kunnen klaren. De vorm van deze kap zal grotendeels identiek worden aan die van vóór de laatste brand. We bezitten geluk kig goede, gedetailleerde opmetingstekeningen en vele 7. foto's van de gehele kerk, gemaakt tussen 1968 en 1972. Bovendien beschikken we over een 25-tal foto's van de nog bestaande, originele tekeningen uit 1750/52, gemaakt door David van Stolk x -houtkoper en archi- tekt te Rotterdam en Dirk Dijckerhoff- mr. timmerman en architekt -, betreffende de verschillende herbouw plannen voor de Sint Gertrudiskerk, alsook van de in 1751/52 uitgevoerde kaptekeningen, kompleet met hout afmetingen, e.d. Slechts konstruktief en in afwerking zullen verbeteringen worden aangebracht. Het zal inmiddels opgevallen zijn, dat een gedeelte van de oostwand (gelegen aan de vroegere Thaliatuin) reeds uit de steigers is gekomen en dat boven de grote, uit geprofileerde ledesteen-blokken samengestelde spitsbogen, een geleding is aangebracht, gehouwen uit Belgische hardsteen. Deze oostwand was in oorsprong geen buitengevel, doch het benedendeel van de westelijke binnenwand van het middenschip van het nimmer voltooide driebeukig transept van het z.g. "nieuwe werck". De sloop van de overblijfselen van dat "nieuwe werck" was omstreeks 1700 zo goed als voltooid. De overgebleven en nog be staande westbeuk van dat grote transept gaat thans verder door de geschiedenis onder de naam van: 2de transept. Tijdens de restauratiewerkzaamheden kon met zekerheid worden vastgesteld, dat de bouw van het westelijk ge deelte van het grote transept in 1545 zeker tot op ba sement-hoogte was gevorderd. Wanneer men het inwen dige van het 2de transept bekijkt, ziet men dat de wan den geleed zijn, in tegenstelling tot die van de oudere kerk. Resten van die geleding zijn ook nog aanwezig en waarneembaar tegen de, als steunbeer fungerende, .muurdelen aan de beide einden van de oostwand. Ook werden restanten daarvan aangetroffen boven de grote spitsbogen, waar de aanschouwer nu de hardstenen geledin gen ziet. Overeenkomstig de aanwezige restanten had dit steenhouwwerk eigenlijk uitgevoerd moeten worden in

Periodieken

De Waterschans | 1975 | | pagina 4