8
Bentheimer-zandsteen, doch omdat toestemming voor het
verwerken van zandsteen niet of slechts bij hoge uit
zondering wordt gegeven, werd voor hardsteen gekozen.
Vooreerst is deze steen, indien juist verwerkt, een
goed en weerbestendig materiaal en ze is bovendien op
deze plaats verantwoord. Uit nog aanwezige en tijdens
de restauratie gekonserveerde overblijfselen is n.l.
gebleken, dat het grote venster in de noordwand van
het schip van het driebeukig transept uit hardsteen
was vervaardigd. Opmerkelijk is, dat tijdens de grote
uitbreiding van de kerk in de léde eeuw aan het
2de transept naast de toegepaste Ledesteen tevens
Bentheimer-zandsteen en Belgische-hardsteen zijn toege
past. Er bestsan aanwijzingen, die er op duiden dat er
een wisselwerking tussen de bouw van de O.L. Vrouwe-
kerk te Antwerpen en de vergroting van de Sint-Gertru-
aiskerk ta Bergen op Zoom heeft bestaan.
KEES BQOIJ, 16 oktober 1975.
3E De originele tekeningen bevinden zich in het fami
liearchief "van Stolk" te Rotterdam.
VERSCHENEN BOEKEN
9.
André Uyttebrouck, Le gouvernement du duché de Brabant
au bas moyen age (1355-1430)"Editions de l'université
de Bruxelles, 1973» 2 dln.
Vrij zelden werden aan het hertogdom Brabant als geheel
studies gewijd.
Meestal gebeurt dit door geleerden uit Brussel en om
geving. Deze kunnen gemakkelijk gebruik maken van de
hertogelijk archieven, die thans berusten in het alge
meen rijksarchief aldaar. Zulks was het geval met het
werk over de rechterlijke indeling van het hertogdom
door Kerremans (l) over het hertogelijk domeinbehesr, door
Martens (2) en over de schepenbanken door Byl. (3)
Het thans in twee delen verschenen standaardwerk door
Uyttebrouck vormt hierop geen uitzondering.
Zonder een waardeoordeel te vellen -dit is het terrein
van de rechtshistoricus- willen we wijzen op het be
lang van dit werk voor de kennis van de middeleeuwse
bestuursvormen, vooral van het hertogdom Brabant, ook
voor onze streken.
Achtereenvolgens passeren de hertog, zijn territorium,
zijn familie en zijn functies de revue. Daarop worden de
organen van het bestuur (leenhof, functionarissen,
raad- en rekenkamer) behandeld. Van groot belang is
het hoofdstuk over de controle op de hertogelijke macht
door de drie standen (adel, geestelijkheid, steden en
vrijheden), die uiteindelijk zou uitlopen op de vorming
van de Staten vah Brabant.
Van de in Noord-Brabant gelegen steden, blijken vooral
1s—Hertogenbosch, Bergen op Zoom en Breda van belang.
s-Hertogenbosch is als hoofdstad (beters één der
hoofdsteden) uiteraard passim te vinden.