w.jordans OUDE BERGNAMEN LANGS DE SCHELDE-OEVER grammofoonplaten bladmuziek muziekinstrumenten af speelappa ra tuur muziekhandel zuivelstraat 31 - tel. 3461 bergen op zoom De naam donk, die we in boerderij naam Lindonk aantreffen is niet zo kenmerkend voor hoogten langs de Westbrabantse kust. Berg is alge mener. Ik twijfel er niet aan of bei den hebben betrekking op hoogte of helling1) en zijn ze niet aan de boer derij eigen, maar eenvoudig ont leend aan de gesteltenis van het ter rein. Er zijn anderen die de voorkeur geven het woord berg te verklaren met wijkplaats, schuilplaats. In we zen verschillen beide uitleggingen niet zo veel, want een hoogte in een vlak moerassig land - en dat was de Schelde-delta eertijds ongetwij feld - biedt altijd een veilige wijk plaats. We komen echter onmiddel lijk in moeilijkheden als we de naam berg uitsluitend willen verklaren als een oord waar men veilig geborgen is. Immers het gehele gebied van Antwerpen tot voorbij Halsteren, grenzende aan de oostelijke Schelde- oever, is in feite een groot stuif- terrein dat op sommige plaatsen deze hoge oever onmiddellijk nadert. De bergnamen in dit terrein zijn legio1 a) maar geen van deze duin toppen of hellingen dragen boerde rijen. De uitlopers van deze beduin- de hoogterand doen dit echter wel terwijl we ook een enkele nederzet ting aantreffen op kunstmatig opge hoogd terrein, waarschijnlijk met het oog op verdedigingsdoeleinden. Ook uit het Antwerpse kennen we enkele bergen die langs de Scheldeoever kunstmatig werden opgeworpen. Zo blijft de boerderij-naam berg in deze streek nog steeds een van de vele studie-onderwerpen die nog om een goede oplossing vragen. Er zijn langs de oostelijke Schelde oever anders heel wat bergnamen waarvan we er velen al zeer vroeg tegenkomen. Wanneer we bij Ant werpen beginnen en langs de hoge rand naar het noorden trekken ont moeten we achtereenvolgens Katten- of Kauwenberg (1550) kunst matig Stuivenberg (14e eeuw) Guldenberg (1316) Bloedberg (1500) kunstmatig Vischberg (1510) 2) Krekelberg (onder Capellen) Kraaienberg (onder Beirendrecht) 3) Leemberg (onder Ossendrecht) Peeberg (onder Ossendrecht) 4) Vinkenberg (onder Woensdrecht) Lindonk (1533 onder Woensdrecht) Kraaienberg (onder B.o.Z. 1424) Schoelieberg (onder B.o.Z. 1424) 5) Roversberg (1496/97 onder Hilder- nisse) 6) Vossenberg (1480 onder B.o.Z.) 7) Lindenberg (onder Halsteren) Spinolaberg (onder Halsteren) Konijnenberg (onder Halsteren) Bremberg (onder Halsteren) Den Berg (onder Halsteren) Dassenberg (eertijds Frankenberg (1263 onder Steenbergen) s) Opmerkelijk is dat men op de wes telijke oever van de oude beneden loop van de Schelde die thans ge heel door het lage holocene kleiland wordt gevormd, tevergeefs naar bergnamen zoekt. De hoogten hier, vooral in het belgische land dragen de naam van hille. Zo kennen we o.a. Kalkhovenhille, St. Annahille, Steutelhille 9). Men wil dat deze hillenamen in verband staan met een andere bevolking, een friese stam, die deze lage landen vanuit het noorden veroverde en in kuituur bracht. Maar ook in het Westbra bantse kennen we hil- en donk namen. Denk maar aan de Wouwse Hil, Hulsdonk, Kalsdonk, Vischdonk enz. Wie van de drie is het oudst en meest karakteristiek voor het Markiezaat Kees van de Watering 23

Periodieken

De Waterschans | 1968 | | pagina 14