de hoogte te stellen van de vorderingen van deze Franse eenheden, laat het opperbevel luchtverkenningen verrichten. Er komt om 13.20 (nog steeds de 11e mei) een bericht binnen van het Flieger Korps IV dat tussen 10.45 en 11.30 gemotoriseerde colonnes van alle wapens op 6 wegen uit het gebied van Antwerpen in een lijn lopend van Turn hout naar Roosendaal gesignaleerd werden. Welke Franse troepen waren dat? Het was die afdeling welke „Itinéraire 2" (route 2) volgde via Roosendaal naar Breda11)- Verder de 5e G.R.D.I. (Groupe de reconnais sance de Division d'infanterie-,,Verkenningsafdeling") die met de groep van Luitenant- Kolonel Lestoquoi van Merksem over Wuustwezel naar Breda ging, alsmede de ver kenningsafdeling van Luitenant de Villèle, die naar Turnhout optrok 12). De vrees der Duitsers neemt toe. De hulp van Luftflotte 2 wordt ingeroepen. Wij cite ren een gedeelte uit het Kriegstagebuch der Heeresgruppe B, 11 mei: „Indien het bij deze vijandelijke colonnes om een ernstige aanval gaat van sterke strijdkrachten tegen de Divisie Student bij de Moerdijkbrug, en het de Luchtvloot 2 niet gelukt deze colon nes doeltreffend aan te grijpen en uiteen te slaan, dan kan bij de grote voorsprong die ze op dit tijdstip op de 9.Pz.-Div. en de SS-V-Div. hebben, de toestand ontstaan, die reeds altijd door de Legergroep bij het overleg over het inzetten der luchtlandingstroe pen bij de Moerdijkbrug gevreesd werd, nl. dat bij onvoldoende uitrusting van het XXVI.Armee-Korps met snelle, sterke afdelingen, een tijdig inzetten van de luchtlan dingstroepen aan het Hollands Diep niet mogelijk is De luchtvloot doet echter zijn werk. Later op de dag wordt door het Luchtmachtcom mando gemeld dat om 14.45 uur de straatwegen Antwerpen-Turnhout en Antwerpen- Breda vrij waren, terwijl op de weg Antwerpen-Roosendaal een lange gemotoriseerde colonne met de kop bij de Belgische grens gezien werd. Links en rechts van de weg branden, die volgens het Luchtmachtcommando vermoedelijk van aanvallen van Flieger Korps IV op de hiervoor genoemde colonnes afkomstig zijn. Tijdens een onderhoud dat wij onlangs in Parijs hadden met de Heer de Montalembert, die in mei '40 als luitenant het bevel voerde over het zojuist genoemde D.D. 1 13), zei deze mij dat de Franse soldaten zeer beducht waren voor de Stukas, die ze voor het eerst meemaakten. Meestal konden ze alleen snel dekking zoeken onder de wagens van hun colonne. Vaak gingen mensenlevens en materieel verloren. Het effect van de luchtaanvallen was in de sector die ons aangaat, gunstig voor de Duitsers. In de late avond van de 11e mei vermeldt het laatst geciteerde Kriegstage buch: „Het verwachte optrekken van de vijand uit Antwerpen in Noordelijke en Noord oostelijke richting heeft plaats gevonden, maar schijnt in de eerste plaats door de aan vallen van Flieger Korps IV te niet gedaan te zijn". Ofschoon echter de Franse colon nes op 11 mei „zersprengt" werden, de bondgenoten van Holland zijn nog niet ver dwenen en het Duitse parool voor de 9.Prz.-Div. blijft daarom nog steeds: „Scharfes Vortreiben", om de verbinding met de 7e Flieger-Division bij Moerdijk veilig te stellen. Dit is het doel voor de 12e mei. En op 11 mei nog gaat de „Ob. der Heeresgruppe B" Oberbefehlshaber) persoonlijk naar het 18e leger om zich ter plaatse te overtuigen van de maatregelen die het XXVIe Legerkorps genomen heeft voor het voorwaarts drijven van de 9.Pz.-Div. 12 mei Met het hiervoor vermelde „doel voor de 12e mei" zijn we aangekomen bij de derde Het détachement de découverte 1 onder Luitenant de Montalembert (D.D. 1; „ver kenningsdetachement 1"). Cf. Lerecouvreux, op.cit., kaart op p. 72. 12) Ibid., p. 147. 13) Zijn detachement werd, zo vertelde de Heer de Montalembert mij, in Roosendaal luide toegejuicht („ovations"), toen het via Breda en Tilburg richting 's-Hertogen- bosch optrok. 54 dag der oorlogshandelingen. We zullen nu de 9.Pz.-Div. verder volgen aan de hand van het Kriegstagebuch der Heeresgruppe B, het Kriegstagebuch No. 4 en de atig- keitsberichte. In de vroege ochtend trekken de eerste gedeelten over de straatweg Sprang-Tilburg ten einde nog diezelfde dag verbinding te krijgen met de 7.FI.-Div. bij Moerlijk. Om 9 30 heeft de Aufklarungsabteilung der rechten Kolonne der 9.Pz.-Div," Loon op Zand bereikt De colonne zelf zit er vlak achter. De gevechtspost bevindt zich in Udenhout. Om 16 uur zijn, volgens een door de Luftflotte 2 meegehoord radiogram der 9.Pz.-Div. aan de Fl-Div 7 de „vorderste Panzer in Oosterhout", 's Avonds om 18.25 komt de verbinding der rechter colonne met de 7.FI.-Div. bij Moerdijk tot stand. De „südliche Kolonne" marcheerde om 17.00 westwaarts van Oosterhout op Verkenningsvluchten om 12.30 verricht boven het gebied bij Antwerpen naar het Noor den richting Roosendaal, wijzen op geringe troepenbewegingen in dit gebied (dit zal de volgende dag, 13 mei, bij de grote terugtocht der Fransen, anders worden 13 mei Hoewel het grootste gevaar voor aansluiting der Franse troepen met de Vesting hol land „endgültig abgewiesen" is, moet de begonnen aanval op Rotterdam gedekt en die op de Scheldemond en Walcheren ingezet worden. Vandaar enkele Kriegsbefehle (13 mei) voor het 18e leger: afschermen en veilig stellen tegen Antwerpen van de Zuid flank, en het gebied tussen Breda en Scheldemond „fest in Besitz nehmen Wij weten dat op 13 mei het Franse leger reeds in aftocht was in Zuidelijke richting: in ons gebied verschillende G.R. via Roosendaal en Wouw richting Huybergen. Nacht vluchtverkenningen hebben in de nacht van 12 op 13 mei dan ook in het gebied „Roo- sendaal-Tunrhout tot St. Lenaarts-Bergen op Zoom colonnebewegingen in verschillende richtingen" vastgesteld. Om 12.00 uur komt er een mondelinge mededeling van de ad judant van de I.Abt. Schützen Rgt 11 dat volgens Fliegermeldungen vijandelijke gemo toriseerde colonnes in opmars zijn vanuit het Zuiden, uit de richting Antwerpen, en vanuit het Westen uit de richting Roosendaal. Het bataillon krijgt dan bevel een ver sperring op te stellen en vóór alles de wegen naar Rijsbergen en Roosendaal veilig te stellen. „Inzwischen wird Breda durch Pz.Rgt 33 gesaubert 15). Op de Franse troepen die vóór hun eigen pantserwagens uit, bij Roosendaal en Breda naar het Zuiden trekken, worden Stuka-formaties ingezet. Dit brengt mij het rapport 14) Kriegstagebuch der Heeresgruppe B vom 9.Mei bis 14.Juni (12 mei, p. 28). Een „Abendmeldung" van 12 mei (18.20 uur) aan het AOK 18 spreekt van een optrek ken der 9.Pz.Div. in drie groepen. Die uit Oosterhout oprukt wordt „die mittlere" genoemd („XXVI.AK ist mit Pz.-Div. im Vorgehen in 3 Gruppen. Hiervon erreichte gegen 17.00 Uhr die nördiiche Geertruidenberg, die mittlere, starkste, Oosterhout, die südliche im Angriff gegen schwachen Feind Tilburg"). - In een telexbericht van het Hoofdkwartier der Heeresgruppe B, van 13 mei, aan het OKH (Ober Kom- mando des Heeres), lezen wij: „Tagesmeldung 12.5.40. Bei XXVI.AK erreichte der Anfang der rechten Kol. der 9.Pz.-Div. urn 18.25 Uhr Moerdijk. Die mittl. Kol. ging 17.00 Uhr von Oosterhout nach Westen vor. Die südl. davon vorgehende Kol. hat die Eisenbahn Tilburg-Turnhout, hart südwestl. Tilburg nach Westen überschrit- ten". - Nadat de copie van ons artikel geheel persklaar was, ontvingen wij nog van de Kameradschaft der 9.Pz.-Div. het Mitteilungsblatt Folge 67, Aug. 1973, met een artikel over de „Feldzug im Westen". Daaruit blijkt dat bij de 9.Pz.-Div. ook nog waren ingedeeld de Gruppe Brehmer en de Gruppe Biedermann, die echter buiten het beperkte kader van onze studie vallen. 15) Kriegstagebuch der I.Abt. des Schützenregimentes 11 vom 29.11.1939 bis 6.7.1940 Gepubliceerd in het Mitteilungsblatt der reeds geciteerde Kameradschaft en ge schreven door Oberleutnant und Adjudant Klamroth (BI. 5/Folge 17). 55

Periodieken

De Waterschans | 1968 | | pagina 184