Fa. A. J. DE KOK EN ZOON VOOR KWALITEITSWERK NIEUWBOUW RESTAURATIE VERBOUWINGEN AANNEMINGSBEDRIJF WOUWSESTRAATWEG 66b BERGEN OP ZOOM TELEFOON 01640-3547 TUSSEN HOSPITAAL EN BLEEKVELD Het noordoostelijk gedeelte van de oude binnenstad van Bergen op Zoom, omsloten door de Wouwse- straat, de Blauwehandstraat, de Min derbroederstraat, de Noordsingel en de van der Rijtstraat, kwam on langs door enige interessante bo demvondsten in het nieuws. De kern van het terrein, de Koren markt, zal binnenkort ingrijpende veranderingen ondergaan. Het voor naamste gebouw aldaar, de Oranje- Nassaukazerne is door de militairen verlaten en zal worden afgebroken. Redenen te over om aan de topo grafische geschiedenis van dit merk waardige stadsgedeelte enige aan dacht te besteden. OUDSTE SITUATIE Einde veertiende eeuw waren de twee voornaamste gebouwen in dit stadsgedeelte: het Gasthuis met de Sint Maartenskapel (op de hoek van de Blauwehandstraat en de Wouw- sestraat) en de Verloren Costpoort (ter hoogte van het flatgebouw te genover het Ravelijn-op-de-Zoom). Waar thans de Noordsingel en de van der Rijtstraat zijn gelegen, lag toen de stadsmuur met gracht. Het terrein ten zuiden van de Kleine Kerkstraat, die oostwaarts doorliep tot aan de stadsmuur, was eigen dom van het Gasthuis en heette de „Gasthuisbeemden". Ten noorden van dat straatje en langs de Vuil- beke (een zijtak van de Grebbe van af de Korenmarkt in de richting van de Wouwsestraat) lag een straten- complex, waar de lakennijverheid zich had gevestigd. De namen van die thans gedeeltelijk verdwenen straatjes luidden onder meer: Wijngaartstraat, Volderstraat, Mor tierstraat, Cammerstraat, Kickul- straat en Raamstraat. Het gedeelte van de Blauwehandstraat dat langs deze buurt liep, heette Noord-Gast huisstraat of Verwerstraat. Wat niet door huizen en werkplaatsen werd ingenomen, deed dienst als boom gaard. Wanneer middeleeuws Bergen het toppunt van zijn bloei bereikt, komt aan het half-agrarische karak ter van dit stadsdeel een einde. KLOOSTERBOUW Een middeleeuwse stad zonder kloos ters is niet denkbaar. Het duurde echter geruime tijd, voor te Bergen op Zoom gebouwen van enige im portantie door deze geestelijke ge meenschappen gesticht werden. Dan vinden zij hun plaats in het onder havige stadsgedeelte. In 1464 be trokken de Minderbroeders hun klooster op een terrein aan de Mout- molenstraat, sindsdien ook Minder broederstraat geheten. De Cellebroe- ders vonden hun thuis ten noorden van de Wouwsestraat in 1474. Ten slotte verrees buiten de Verloren Costpoort het Begijnhof (1497). De realisering van een nieuw straten plan kon niet achterwege blijven. De aanleg van de Nieuwstraat (thans Korenbeursstraat geheten) begon in 1478. Zes jaar later werd deze straat aanmerkelijk verbeterd; wederom moest de stad huizen en erven ten behoeve van de straataanleg aan kopen. Een straatje vanaf de Blau wehandstraat in de richting van het Cellebroedershuis (thans Ketting straat) kreeg de naam Korte Nieuw straat. Tenslotte verplaatste men de Huidenmarkt van het Sint Catha- rinaplein (Vismarkt) naar het ter rein vóór de Verloren Costpoort. Dit terrein werd tot een plein getrans formeerd (1488). Terwijl de lakennijverheid achteruit ging vonden de Bergenaars hier een ander en zeker attractiever bedrijf: hier bouwde men een aantal bier brouwerijen. Aan de lezer om uit te maken, of dit enig verband hield met de kloosters 9

Periodieken

De Waterschans | 1968 | | pagina 7