11.
re ld.
Eet doel van de club is o.m. het vaststellen van de
gieter, de plaats van oorsprong en het jaar van aan
maak van oude tinnen voorwerpen. Daartoe is een stu
die van het tinnegietersambacht in Nederland noodza
kelijk.
In Duitsland, Frankrijk, Engeland en Zwitserland zijn
vele merken bekend; in Nederland is dat slechts ten
dele het geval, door het vrijwel ontbreken van de zo
genaamde gildeplaten.
In 1965 werd door de Tinclub een tentoonstelling ge
organiseerd in het Singermuseuin, bevattende tin uit
de verzamelingen van de leden.
De Tinclub heeft nu een twaalftal leden en de secre
taris is corresponding member of the Pewter Society-
van Engeland.
Aug. Laane
12.
FRAAIE PRENTREPRODUKTIES MET "VREEMDE" ONDERSCHRIFTEN
Bij drukkerij Hertogs verscheen by de jaarwende 1974-
1975 een vel, voorzien van een fraaie kleurendruk van
de Slag op de Schelde by Bergen op Zoom, alsmede van
twee zwart-wit-reprodukties van twee andere gravures,
alle drie afkomstig in de onder andere by Aitzinger
verschenen plaatwerken door Franciscus Hogenberg.
Druktechnisch vormt de kleurendruk een waar meester
stuk, waarmee de drukkerij een bewijs van vakmanschap
heeft geleverd. De stad Bergen op Zoom mag hierop
waarlijk trots zijn. Teleurstellend en bevreemdend zijn
de onderschriften, die by de prenten zyn geplaatst.
Teleurstellend, omdat men zowel op de prenten zelf,
als by de gemeentelijke archiefdienst alle gegevens
had kunnen verkrijgen, om tot juiste onderschriften te
komen. Bevreemdend, omdat in 1967 een verzamelmap met
gravures van Bergen op Zoom is verschenen met deskun
dige toelichting, waarin ook de thans opnieuw uitge
geven gravures.l) De toelichting van archivaris van
Mosselveld bevat de juiste gegevens. Zodoende achten
wy het onze plicht de onderschriften -spyts de fraaie
platen- even onder de loupe te nemen. De grote gra
vure is een slordig gekleurd exemplaar (de kleurtjes
zyn zeker niet uit de tyd, gezien de fouten - de
kruisen op de vlaggen in verschillende kleuren die
een tijdgenoot niet gemaakt zou hebben.) De zeeslag
vond op 27 januari plaats en niet op 29 januari, zo
als (door een drukfout?) wordt gesuggereerd. De uit
levering van Carl Fugher (en niet Fugker) vond aan
de Staten-Generaal plaats en niet aan de Spanjaarden.
Hier wordt een kardinale fout gemaakt, want de onder
schriftenmaker zegt zelfj door deze daad kwam de ves
ting Bergen op Zoom voorgoed in het kamp van Oranje
en zyn opstandelingen. Fugher werd beschuldigd van
meedoen aan de Spaanse furie te Antwerpen en door de
Staten dé&r opgesloten. De toelichting bij de laatste