28.
Altena onder Wouw,
van hoeve tot pompstation,
door W.A. van Ham.
(no. 48 uit "Publicaties van het archivariaat Nassau-
Erabant)
Wie oude kaarten van het gebied rond Bergen op Zoom be
kijkt, wordt geintrigeerd door een omgracht terrein met
bebouwing even ten noordwesten van het kasteel van Wouw;
een versterkte hoeve, wel een beetje al te na hun
machtige kasteel, vonden de Heren van Eergen, die haar
dan ook spoedig in eigendom wisten te verwerven.
Over deze hoeve doet de heer W» van xiam het verhaal,
dat van 1392 (over 1967, toen er een begin gemaakt werd
met de bouw van een pompstation) loopt tot 1977.
Het is een mooi verhaal, goed doordacht en goed geschre
ven en het is ruim voorzien van kaarten en détails daar
uit (waarvan sommige in kleurendruk) en van vele foto's
In de geschiedschrijving van Stad en Land ligt (wel be
grijpelijk) het accent vaak op wat de hoge heren bekok
stoofden, of op wat de stedelijke magistraat verordo-
neerde. Het is de verdienste van dit boekje, dat het
de aandacht vraagt voor de kleine man (al zat die dan
stevig in de greep van de hoge heren, die dan ook als
zodanig worden vernield)Het vertelt over de levens
omstandigheden en de werkwijzen van de pachters (toch
ook weer bevoorrechten)het beschrijft een landschap
van akkers, weiden, heiden, bossen en water.
Het doet dit zo, dat je soms denkt, versterkende geuren
te ruiken.
v.B.
29-
H. van der Tuin
Docteur 6s lettres.
"De uitbeelding van het beleg van Bergen op Zoom
in 1747 door Louis-Nicolas van Blarenberghe (1786)
Bergen op Zoom, 1979. (Niet in de handel).
Weer verrastte Br. van der Tuin zijn vrienden en rela
ties met een boekje, waarvan ditmaal de vormgeving aan
gepast is aan de (op schaal verkleinde) afmetingen van
een tweetal gouaches, dat speciaal vervaardigd werd om
de privé-vertrekken van de Franse koning te Versailles
te sieren. Be ene schildering had de belegering, de
andere de inname van Bergen op Zoom in 1747 tot onder
werp.
Sn weer deed Br. van der Tuin de toezending van zijn
boekje aan Uw secretaris vergezeld gaan van een vrien
delijk gebaar, 'n "cordial hommage de i'auteur".
(Voor beide, toezending en gebaar, danken we hem har
telijk)
Br. van der Tuin vertelt over de Franse schilder Louis-
Nicolas van Blarenberghe, die bijna 40 jaar na het ge
beuren te Bergen op Zoom van Lodewijk XVI de opdracht
tot het vervaardigen van beide gouaches kreeg.
Be schilder, stammend uit een geslacht, waarin schil
deren traditie 'was, maakte voor een zo realistisch mo
gelijke weergave van de oorlogshandelingen en voor de
compositie ervan gebruik van de documentatie, die ruim
schoots voorhanden was in het dépöt van het Ministerie
van Oorlog.
Be uitbeeldingen bewijzen, dat hy de situaties van het
terrein, het profiel van de stad en het manoevreren
van de legeronderdelen goed heeft bestudeerd. Maar oog
getuige was hij niet; het resultaat is dan ook een rea
listisch aandoende fantasie; een fantasie waarnaar o-
verigens met plezier gekeken kan worden. Want zijn dui
zenden figuurtjes léven: ze marcheren, ze hollen, ze
