de moerassen, die de stad omgaven.Zij kenden het
vak.
Veertien dagen nadien was de vesting volledig in
gesloten; het ontzettingsleger, dat de Aartsherto
gin zond,kon zelfs deze circumvallent ie niet eens
bere i ken
Op 14 september ondertekende s-Hertogenbosch het
capitulatie-verd rag
'n Vraag:Stopt Huygens zijn gedicht zo plotseling,
omdat de prins met zijn hoogste officieren bespre
kingen voerde over het op handen zijnde beleg van
Den Bosch?; en een andere: Maakte de fortenaanleg
bij Bergen op Zoom mede deel uit van de generale
repetitie voor dit beleg?
Alberik van Rijckevorsel
Aanteken i ngen
1: Dr.E.HarteT,Bergen op Zoom, proeve van een
Sociaa1-geografische stadsanalyse1961pag 38 e.v.
2:"Tabula Bergarum ad Zomam Stenbergae et novorum
ibi operum, ad amussim fecit Franciscus van Scho
ten Math. Professor in Acad. Lei dens i apud Joannem
Janssoniurn(voorkomend in H GrotiiGrol 1ae
Obs i d io, Amsterdam, G. B1 aeu 1 629.)
3'. Alsoo men van de Ed.Heer P i nsen tegenwoord i g
commandeur van het guartier gelegen buyten de
Steenbergsche poort tot defentie van de nieuwe
forten aldaer,goede diensten voor de Stadt is
verwachtende, is geresolveert dat men sijn Ed.
sal beschenken met een goed oxhooft franschen
wijn". Stedelijk archief,B.op Z. Resol.Mag.
26 juli 1628.
4: .overmi dts de Heeren Staten van Zeelant door
Inductie van die van ter Tholen,sustimeeren dat
haere bieren, die door deze Stadt naerden guartiere
buyten de Steenbergsche poort passeren .souden vrije
ende exempt sijn van de Imposten vanden thien
stuivers op elcke tonne....
5: "...de nijverheit der delvers hadden aen te sien
onder welke sigh uytmuntende gueet den Heer van
Brede rode"(Hugo de Grootbe 1eeghering der Stadt
Grol, met den aankleeve des jaars 1627"vertae1t
door Joan Goris, Amsterdam 1681).
6: 'Kcren-Bloemen,Nederlandsche Gedichten van Constan-
tin HuygensRidder, Heere van Zuy1ichem,Zeel hem
ende in Mon i cke 1 and: Eerste Raed -en Rekenmeester
van Sijne Hoogheid den Heere Prince van Oranje".
Tweede druck,Eerste deel.Amsterdam 1672 ,pagina504ev.
7: Speelse opmerkingen bij het bronzen standbeeld van
Desiderius Erasmus van Rotterdamontworpen door
Hendrik de Keyser.waarvoor in 1618 opdracht gege
ven werd. Het werd in 1622 geplaatst. Zie "Kunst
geschiedenis der Nederlanden" deel 5,pag 943
(Zeist-Antwerpen1964)
8: Ondeugende zinspeling op de Synode van
Dordrecht, waarbij de orthodoxe Calvinisten,
de "vasten", hun wil oplegden aan de "rekke-
1 ij ken".
9: Waarschijnlijk bespeurde Mansfeit toch nog wat
wind en liet hij de zeilen hijsen;ze hingen er
slap bij.De prins en Huygens zagen het aan en
grapten over" Mansfelts droeve zeilen".
10:Het Stamland van de Nederlandse Nassau's was de
Baronie van Breda. Ook Frederik Hendrik was Baron
van Breda. Als Huygens zegt, dat Breda"joockte
naar zijn Heer",zegt hij waarschijnlijk niet te
veel; de burgerij van de stad bleef-ook onder
Spaans gezag- veelal Oranjegezind.
24
25