HOEDEN EN HUN MAKERS door Theo Jansen Tekening door de Bergse kunstenaar Sjefke Hout (1965) naar afbeelding van een ou de duitse prent, van een hoedenverkoopster op een jaarmarkt, maar nu met de ach tergrond van de bebouwing van de markt te Bergen op Zoom Anno 1964! 6 De hoed is als hoofdbedekking altijd een zeer belangrijk onderdeel geweest van de mode in alle eeuwen, echter onder hoofdbedekking verstaan we niet alleen de uit vilt of stof vervaardigde hoeden, petten of mutsen maar alle hoofdbedekking. We den ken hier b.v. aan de ijzeren beschermende hoofddeksels gedragen door de Perzen, Romeinen en in onze landen de ridders en soldaten tot in deze tijd toe. Vroeger kon men aan de militaire helmen zien voor welke Natie men vocht of uit welk land men kwam; denk maar aan de duitse of pruisische piekenhelm, aan de platte engelse helm of aan de franse. Nu Nato en Warschaupact tot stand zijn gekomen, zijn er niet veel verschillen meer. Zelfs onze kepi is vervangen door de baret. Alleen de Gele Rijders dragen bij hun zondags tenue kepi met flos. Hoofdbedekkingen werden ook gedra gen om aan te geven welk ambt of welstand men bereikt had, dat kon geschieden door kleur of model; denk hierbij b.v. aan de RK kerk: paars voor bisschop, rood voor kardinaal en wit voor de opperherder de Paus. Ook de markiezenkroonverschilt heel wat met die van een hertog, koning of baron. Men kon op afstand zien wie of wat er aankwam. Van land tot land zijn er natuurlijk ook grote verschillen: de statige zwarte hoed van de spaanse heren of de uitbundige kleurrijke mexicaanse sombrero, en moet men een fransman uitbeelden, zal veelal gebruikt worden een basque (grote al pino). Ook in Nederland kwamen veel verschillen voor: de zeeuwse hoofddracht is daar een prachtig voorbeeld van. Nu nog ziet men op de weekmarkt te Bergen op Zoom verschillende kappen waaraan men kan zien uit welk dorp men komt. Enkele ja ren geleden kocht ik een oud kempisch boerinnenkostuum met maar liefst 9 verschil lende hoedjes. Volgens de antiquair was er één voor de rouw, één voor de rouwtijd, één voor als men in verwachting was, twee voor de zondagen en één voor feestdagen versierd met heel veel gitjes en kralen, twee stuks voor door de week en één witte, maar hiervoor wist de verkoper geen verklaring. Tijdens de lezing op 4 maart zal meer worden ingegaan op de vervaardiging van vilten en stoffen hoeden, dus met z.g. bol en rand, de gebruikte grondstoffen, als ook de opleiding en het gildenwezen in de middeleeuwen. De fabricage van de hoge hoed komt eveneens ter sprake terwijl tijdens deze lezing verschillende hoedenmakers-gereedschappen te zien zullen zijn. Ook een conforma- teur voor het opmeten van de schedel is aanwezig. De lezing wordt opgefleurd met lichtbeelden. CURSUS OUD SCHRIFT VOOR BEGINNERS Op 5 lanuari 1984 start ei weer een cursus oud schrift voor beginners De cursus, geoiganiseerd dooi het Noordbrabants Genootschap in samenwerk ing met hel Gemeente archief Bergen op Zoom, is bestemd voor hen die een eerste vaardigheid willen krijgen in hel lezen van oude handschriften Gedurende 10 lessen worden Nederlandse meest ambtelijke teksten uit de 15e 18e eeuw behandeld De lessen worden gegeven op donderdagavond van 19.00 21 30 uur docenten W Reijnders en C. Vanwesenbeeck Inlichtingen Het Noordbrabants Genootschap van het Gemeente archief Bergen op Zoom

Periodieken

De Waterschans | 1983 | | pagina 5