DE HUIZEN ZUIDZIJDE HAVEN 129 EN 131. door Jan Weyts Aan het eind van de Zuidzijde Haven, nabij de vroegere Hampoort staat het dubbel- huis nr. 129-131Het is gebouwd in 1646, ter plaatse van een voormalig bedrijfsterrein (zie: Gids voor Oud Bergen). Het hoekhuis heette destijds "Amsterdam", het andere "het Markschip op Den Haag". Hoewel het gebouw thans uitwendig een vrijwel ge heel 19e eeuws karakter vertoont, is er veel oorspronkelijk muur- en houtwerk be waard gebleven. Hetmetselwerkvan de buitengevels is, onder de 19e eeuwse bepleistering, nog au thentiek. Blijkens de bij onderzoek vrijgekomen zand- en kalkstenen hoekblokken zijn de straatgevels rijkelijk met natuursteenwerk versierd geweest. De fraaie in- en uitge- zwenkte geveltoppen, die op een tekening van Bernardus Klotz (zie: Tekeningen van Bergen op Zoom) uit 1671 te zien zijn, deden een dergelijke fraaie uitmonstering van het gevelwerk al eerder vermoeden. De achtergevel is voor een groot gedeelte niet gepleisterd. Hij is geheel in baksteen opgetrokken, met korfbogen boven de vensters. Het nu op het gehele pand aanwezige schilddak is rond 1900 in de plaats gekomen van de twee oorspronkelijke dwarskappen, die ook op de tekening van Klotz te zien zijn. In het interieur zijn de eiken moer- en kinderbalkenzolderingen vrijwel geheel in hun oorspronkelijke staat bewaard gebleven. Opmerkelijk is de nu vrijwel geheel verdwe nen binnenindeling geweest. Oorspronkelijk was het gebouw in de diepte over beide verdiepingen in tweeën gedeeld door een evenwijdig met de kaai lopende muur. Op de begane grond was het voorgedeelte in drieën gedeeld: een hal in het midden, met links achterin een spiltrap, en aan weerszijden een vertrek met schoorsteen. Het achtergedeelte was waarschijnlijk slechts in tweeën gedeeld, waarbij beide vertrekken eveneens een schoorsteen hadden, ruggelings staande tegen die van de voorvertrek ken. Op de verdieping waren de voor- en achtergedeelten beiden door een ook nu nog bestaande muur in het midden in tweeën gedeeld. Een verdere indeling was wel licht in eiken schotwerken uitgevoerd. Boven de vier schoorstenen van de begane- grondvertrekken stonden ook boven schoorstenen. In 1982 is het, toen al enige tijd leegstaande pand, aangekocht door de Stichting Stadsherstel. De vervolgens opgemaakte restauratieplannen voorzien in een opsplit sing in twee afzonderlijke woonhuizen. De oorspronkelijk aanwezige hoofdstruktuur met de langs- en dwarsmuren zal daarbij hersteld worden, evenals de balkenzolderin- gen. Op de oorspronkelijke plaatsen zullen twee schoorstenen gereconstrueerd worden. De straatgevels zullen waarschijnlijk hun 19e eeuwse karakter bewaren. De nu op het achtererf staande pakhuizen zullen plaats maken voor ruime tuinen. Het ligt in het voornemen van de Stichting, om, zodra alle te verwachten subsidie beschikkingen ontvangen zijn, in het voorjaar van 1984 met de restauratie te begin nen. In afwijking van de plannen met Vismarkt 13 zullen beide huizen, al naar gelang de belangstelling, als casco of in gerede staat, verkocht worden aan particulieren. 8 Ontwerp voor de restauratie van de huizen "Amsterdam" en "het Markschip op den Haag", Zuidzijde Haven 129/131. (ontwerp ir. J. Weyts). VAN Dt- Pc NNINGMf ESTER In Ui- maand december hub! Li du acceptgirokaart wniv.incjun lol II /uil die nog ontvangen) ter betaling an du contiubutie vooi 1 984 A.m u'doi wordl hel vriendeli|k vei zoek gedaan die goedig Ie betalen en hel staat ledei vig om meer dan het verschuldigde bedrag le behalen l> I,armee steun! U liet werk vuil de vereniging n helpt LI om de finani iele problemen op ie lossen 9

Periodieken

De Waterschans | 1983 | | pagina 6