STAD EN LAND VAN BERGEN OP ZOOM IN NIEUWE
PUBLIKATIES 1983 (1)
Indeling van de begane grondverdieping in 1946 (tekening ir. J. Weyts)
Bij de brand is blijkens de tevoorschijn gekomen bouwsporen en bouwfrag-
menten helaas een interessant laat-middeleeuws huis verloren gegaan.
Groot is ook de schade die aangericht is aan het beeld van tot dan toe een
der gaafst bewaarde straten van onze oude stad. Het is te hopen dat die
wond spoedig geheeld wordt en dat de nieuw op te trekken bebouwing in
estetische zin een minstens zo goed beeld oplevert als het verloren gegane
pand.
door: Cees Vanwesenbeeck.
Ook in 1983 zijn er heel wat publikaties over de stads- en streekgeschiedenis
verschenen. Het was een vruchbaar jaar, zo vruchtbaar zelfs dat we deze op
somming van verschenen boeken en artikelen in twee delen splitsen: in de
eerste aflevering komen de publikaties betreffende de stad aan de orde en in
tweede instantie de publikaties over het land van Bergen op Zoom. De uitga
ven van onze eigen kring worden (uiteraard) niet vermeld. In de boekhandels
kon men diverse nieuwe boeken over de stad en haar geschiedenis aantref
fen. Van de hand van Willem van Ham en Cees Vanwesenbeeck verscheen
26
bij de Standaard-uitgeverij te Antwerpen de GIDS VOOR OUD BERGEN OP
ZOOM, Antwerpen/Haarlem 1983 (414 blz.) In zes wandelingen door de bin
nenstad wordt de lezer door de geschiedenis van de stad geleid. De beide au
teurs stelden ook het fotoboek BERGEN OP ZOOM VERLEDEN TIJD samen,
dat verscheen bij uitgeverij Elmar bv te Rijswijk (136 blz.) Een eerste aanzet
tot een bergs woordenboek vormt het werkstuk van Vader K. DE DIKKE VAN
BERREGE, Bergen op Zoom, 1983. Oud-wethouder N.A. van Kaam beschreef
de aktiviteiten van de Woningbouwvereniging Bergen op Zoom inhet boek
werkje VAN HOBBY NAAR PROFESSIONALISME, kroniek van de gelijkna
mige woningbouwvereniging. Het speciaal daartoe in het leven geroepen
Kees-de-Does-genootschap zorgde voor de heruitgave van het boek van A.L.
Redus (pseudoniem voor broeder Airedus) KEES DE DOES EN ZIJN POLITIE
HOND, 's-Hertogenbosch/Bergen op Zoom 1983.
Ten behoeve van reclame voor en promotie van de stad verschenen ONS
BERGEN OP ZOOM 1983/1984, een stratenboekje (Amsterdam, 1983) en
KLEIN BESTEK, een uitgave van de V.V.V. Bergen op Zoom (1983).
In gestencilde of gefotokopieerde vorm verschenen er belangwekkende of
interessante scripties en rapporten, die in de archiefbibliotheek rusten: J.
van Gastel maakte een scriptie over DE GESCHIEDENIS VAN HET KANTON
GERECHT BERGEN OP ZOOM. Ten behoeve van de restauratiedienst van de
Grote Kerk schreef W.A. van Ham een rapport over HET GRAFMONUMENT
VAN DER RIJT (fotokopie, 1983). Hans Scholtes deed een onderzoek naar de
levensstandaard van timmerlieden, metselaars en ongeschoolden te Bergen
op Zoom in de periode 1480-1550 in het kader van zijn doctoraal examen Mid
deleeuwse Geschiedenis. Zijn scriptie kreeg de titel: WERKEN OM DEN
BRODE, Tilburg 1983. A.W. Jansen stelde de GENEALOGIE VAN DE FAMI
LIEVAN DIJCK samen (Ulvenhout, 1983).
Ook verschenen er weer enkele gedenkboekjes: DE KRABBENKOOI AL 100
JAAR EEN FIJNE SCHOOL (Bergen op Zoom, 1983), over de basisschool aan
de Coehoornstraat. HET GEDENKBOEK, uitgegeven bij gelegenheid van het
25-jarig bestaan van de Roncalli-school (Bergen op Zoom, 1982); EEN GREEP
UIT 75 JAAR DOSKO BERGEN OP ZOOM 1908-1983, samengesteld door Ton
Hopmans in verband met het jubileum van de gelijknamige voetbalvereni
ging.
Ook in diverse tijdschriften en jaarboeken kreeg Bergen op Zoom aandacht.
C. Verhoeven schreef in BRABANTIA 1983 nr. 5, blz 8-10 "Anton van Duinker
ken na 15 jaar". Over hetzelfde onderwerp schreef C. Meerbach in hetzelfde
tijdschrift: "Anton van Duinkerken, een biografie op basis van bewondering"
(nr. 3, blz. 8-9) en "Toon terug in de Nijmeegse Commanderie" (nr. 5, blz. 11-
12). W.A. van Ham schreef in het kartografische tijdschrift CAERT-
THRESOOR over "Een late overzichtskaart van het Markiezaat van Bergen
op Zoom" (1983, nr. 3, blz. 34-35). A. Siebelt schreef in het Bredase(!) jaar
boek de ORANJEBOOM (nr. 36, blz. 85-104) het artikel "De groei van Bergen
op Zoom in de dertiende eeuw".
Korneel Siootmans schreef in het Roosendaalse jaarboek DE GHULDEN
ROOS nr 43. (1983) drie artikelen: "Faktoorscontracten 1524-1513" (blz. 113-
114): "Borgstelling met roerend goed 1516" (blz. 115) en "Antwerpenaren op
de Bergse jaarmarkten 1502-1521" (blz. 116-154). Fons Gieies schreef in de
VREUGDENBLOEM nr. 5 (1983) "Een Bergse O.L.V." en een artikel over "De
Gezusters Trip".
Tot slot volgen hier nog twee titels van boeken die een onderwerp uit de
Noord-brabantse geschiedenis betreffen, maar vanwege de vele Bergse ge
gevens hier toch gememoreerd worden:
F. Jespers: REPERTORIUM VAN ORGELS EN ORGELMAKERS IN NOORD
BRABANT TOT OMSTREEKS 1900, 's-Hertogenbosch 1983 (gegevens over
Bergse orgels op blz. 15-21) en H.J. Zomerdijk HET MUZIEKLEVEN IN
NOORD-BRABANT 1850-1914, Tilburg 1982 (deel LV in de serie Bijdragen tot
de geschiedenis van het zuiden van Nederland).
27