90
91
18 juni Vandaag dag van boete en gebed. In den oorlog zit weinig
gang. 'n Geheim wapen is in werking; 'n vliegtuig zonder
piloot, of 't van belang is weet ik niet, maar de schavuiten
hebben toch weer wat.55) Met aardappelen gaat het mis. Veel
slecht zit er in en wij zijn door de voorraad heen. 'k Ben
nieuwsgierig of we voldoende zullen houden tot de nieuwe er
zijn. Met groenten gaat het nogal. Worteltjes van Withagen.
Erwtjes van Nil. Bloemkool van Ro.
De alarmtoestand is opgeheven.
21 juni Vandaag EHBO gehaald. Alles was op bombardement inge
steld. Zullen wij daarvoor onze kracht nog eens moeten
aanwenden.
22 juni Vannacht 'n prachtig maar zielig schouwspel gezien. Om
goed 2 uur stortte 'n brandend vliegtuig neer. 't Was al lang
rumoerig door karren trekvluchten en opeens hoor ik ge
knetter in de lucht en zie 'n rosse lucht, 'k Spring m'n bed uit
en zie het vliegtuig vallen, 'k Zag zo dat het dicht in de buurt
was, vermoedelijk einde v.d. Zandstraat, wat ook waar was.
De benzinetank lag vlak voor Meilust. In de oprijlaan lag ook
iets. Bij Beckers op 't fabriek ligt de staart. In 't wegje bij Nil
'n stuk van de cabine en 2 piloten. Velen waren op reliquien-
jacht. De stad is voor 'n ramp gespaard. 56)
24 juni Villa's op de Halsterseweg zijn ontruimd. Baartmans waar 8e
kindje geboren moest worden, v. Ginneken enz.
In Rusland is 'n groot offensief begonnen. In Frankrijk gaat
het goed, maar zo langzaam. Helvoirt is nou ook ontruimd.
Volgende week slechts 2 kilo aardappelen op de bon!
26 juni Cherbourg vandaag gevallen. In 't dorp Halsteren zijn er veel
huisjes gevorderd en er was al meestal dubbele bezetting. We
rillen als we aardappelen eten, zo slecht zijn ze. Je loopt de
hele dag met 'n lege maag rond en pap 's avonds kan ook al
niet. Lou heeft vacantie en is met Bets vanmiddag naar Lepel
straat geweest. Resultaat: aardappelen, aardbeien, 'n fles
oorlogsolie en zaad in 't zicht.
27 juni Witebsk gevallen.57) In Cherbourg hebben ze 'n heel munitie
depot in handen gekregen. Vanmiddag was 't eten verschrik
kelijk.
8 juli Minsk gevallen. 5S) Vandaag Caen. Er wordt al met tanks
gevochten in de straten van Wilna. Op naar Duitsland!
Von Rundstedt de bouwer v.d. Atlantic-wal heeft ontslag
gekregen vanwege zijn gezondheid. 59) Er zijn nu 31 D. gene
raals gesneuveld of gevangen genomen. Donderdagmorgen
waren de Duitsers bezig zich te oefenen in 't terugtrekken.
Heel B.o.Z. is krijgstoneel geweest. Rijks H.B.S., huizen a.d.
Zoom en huis van de Haas zijn vrijgegeven.
We hebben nu 2 kilo nieuwe aardappelen op de bon. Gister
morgen is de brug bij Vlake gebombardeerd. Goed raak!
12 juli Vandaag heeft Bets 1 pond koffie geruild voor 100 eieren.
Koffie a 60 ct. dus 1 ei voor 0,6 cent. De prijs van de koffie
moet wel f 250,- zijn.
14 juli Wilna en Pinsk gevallen. 60)
20 juli Aanslag op den Führer. Helaas is hij niet ernstig gedeerd.
Livorno, Ancona zijn gevallen. 6') In Rusland gaat het reuze
goed. Op 4 verschillende plaatsen dringen ze naar Oost
Pruisen op.
Dag voor dag is het luchtalarm. Als dat voorbij is krijg je nog
'n urenlange trek terug. Op school wordt het onhoudbaar,
'k Heb deze week 1 1/2 uur in de kerk gezeten.
21 juli De dag begon met luchtalarm. Op weg naar school hoorde ik
al van binnenlandse oorlog in Duitsland. Knalnieuws! 62)
Heel de morgen was het rumoer in de lucht, nu ook afweer
geschut. Nog twee keer zijn we naar beneden geweest. 1 Keer
vanwege 'n brandend vliegtuig. De brandende stukken vlogen
door de lucht, wat mijn kinderen goed zagen. Later bleek dat
1 piloot in de Lievevrouwestraat en 1 in de van Dedemstraat
terecht waren gekomen, 't Was 'n helse dag vandaag. In over
weging werd genomen om als de rapporten uit zijn op ver
vroegde vacantie te gaan. Er is toch geen sfeer!
29 juli Verder was het niet zo rumoerig. De revolutie zet niet door,
maar er is iets toch niet in orde. Lemberg, Brest-Litowsk,
Dunaburg zijn gevallen. Warschau wordt bedreigd. 63)
Vandaag vacantie! 't Begint goed: Vervest is neergeschoten
voor z n huis. Heel de middag liepen de landwachters met
geladen geweer door de stad o.a. Rinus Oerlemans. Wie zal
voor genomen worden? 64)
30 juli Vanavond straf. Voorlopig moeten we om 7 uur binnen zijn.
Wij en mevr. Gerritsen waren op 't balkon gaan zitten en we
werden gesommeerd om naar binnen te gaan. We verzetten
ons omdat op de aanplakbiljetten stond: tussen 22 en 4 uur
alle ramen en deuren dicht. "Klaas Pinnekes haar" zei, dat
ieder uur 'n andere order kwam. Zo iets is geen pluim. Maar
wij zijn buiten gebleven. 65)
55) Bedoeld is de V-1 (VERGELTUNG EINS) vliegende bom, vliegtuigje aangedreven
door een straalmotor. Eerste lancering 13 juni 1944.
56) "Beckers" ijzergieterij (St. Joseph) aan de Moerstraatsebaan.
57) Witebsk, stad in de sovjetrepubliek Wit Rusland.
58) Minsk, hoofdstad van de sovjetrepubliek Wit Risland.
69) K.R.G. von Rundstedt (1875-1953), duits generaal-veldmaarschalk, nam ontslag
wegens onenigheid met het hoofdkwartier.
60) Wilna Wilnoes, stad in de sovjetrepubliek Litauen; Pinsk, stad in de sovjetrepu
bliek Wit Rusland.
6') Livorno en Ancona zijn steden in Italië.
62) De geruchten over een "burgeroorlog" in Duitsland waren vals.
63) Lemberg Lwow, stad in de sovjetrepubliek Oekraïne; Brest Litovsk, grensstad in
Wit Rusland aan de Poolse grens; Dünaberg Daugawpils, stad in de sovjetrepu
bliek Letland.
64) M. Vervest, sigarenhandelaar in de Van Dedemstraat, werd door het verzet neer
geschoten, zie: Hartel, 108; over de gevolgen, zie: Hartel, 131.
66) C.W.A. Gerritsen, Van Overstratenlaan 17.
