VOORRADIGE BOEKWERKEN
MAART 1985
C STUDIES UIT BERGEN OP ZOOM - 3 f 37,50
echter niet lang in bezit heeft
gehad. Zijn weduwe verkocht het
pand met aanhorigheden in 1620
voor de behoorlijk grote som vari
3650 caroli gulden. Het pand blijft
dan tot 1738 in bezit van de
familie Van Alphen. In een
verkoopakte van vader op zoon
Van Alphen staat het huis vermeld
onder de naam het Root Hart. Er
horen dan drie huisjes in het
Klinkerstraatje en twee in de
Cromwielstraat bij. De erfgenamen
van burgemeester Laureys van
Alphen verkopen het huis in 1738
aan de weduwe van de
postmeester David Minet voor een
bedrag van f 1800,-.3 Bij de
belegering van de stad door de
Fransen in 1747 wordt het huis
totaal vernield. Alleen de kelders
bleven nog intakt. De schade werd
vastgesteld op f 2500,-. Het lege
erf werd in 1751 verkocht aan de
apotheker Carel Heemskerk die er
het huidige 18e eeuwse huis liet
bouwen. Zelf heeft hij er nooit
gewoond; toen hij het huis in 1760
verkocht, woonde hij in Zierikzee.
Het huis was verhuurd aan de
predikant Jacobus Gordon.
Honderd jaar later woonde er de
apotheker C.M. Smeltzer (tot aan
zijn overlijden in 1878). Het grote
pand werd daarna huisvesting van
de arts J.C. Meulemeester die er
tot aan zijn overlijden in 1911
bleef wonen. Zijn praktijkruimte
had hij in het achterhuis ingericht,
dat bereikbaar was via het
Klinkerstraatje. Daarna woonde er
zijn zoon, de gemeente-ontvanger
A.J.J. de Meulemeester. In 1935
vestigde zich hier de meubelier
J.G. Meeuwissen. Het woonhuis
werd tot winkelpand verbouwd,
waarbij de huidige winkelpui werd
gemaakt.4 Middels diverse
verbouwingen in de jaren 1941-
1970 werd de winkel vergroot en
de bovenwoning eveneens tot
toonzaal ingericht. Daarop volgde
de uitbreiding met het buurhuis,
genaamd het Nieuw Kasteel
(nr.17).5 Dit huis staat voor het
eerst vermeld in een akte uit 1475,
al had het toen nog geen eigen
naam. De naam het Nyeuw
Casteel komt voor het eerst voor
in 1515. Het perceel bevatte
behalve het huis ook een bronput
en een achterhuis aan de
Cromwiel- of Boevestraat. Het
behoorde in die jaren toe aan de
familie van de Coevering.6 In 1529
werd het pand gekocht door Otte
van Mierop/galeybackere'
(=majolica-bakker), waarover
Gerrit Groeneweg en Vera
Vandenbulcke in een eerder
nummer van dit tijdschrift
schreven. Otte zal er wel niet
gewoond hebben omdat het pand
enkele jaren later in andere
handen was overgegaan.7 In de
verkoopakte van 1537 staat het
huis vermeld onder de naam het
Nyew Casteel, nu den Cleynen
Hert. Die verandering van naam
werd echter in 1545 al weer
teruggedraaid.8 In de 17e eeuw
was het Dand eigendom van
achtereenvolgens een schrijnwer
ker, een busmaker (geweermaker)
en een koperslager. Toen
veranderde men de naam enige
tijd in de Drie Musquetiers, sinds
de 18e eeuw heette het echter
steeds het Nieuw Kasteel. Ook dit
pand is bij de belegering van 1747
geheel verwoest, waarbij de
schade getaxeerd werd op f 1600,-
plus f 500,- voor het achterhuis.9
In het midden van de vorige eeuw
woonde er de wethouder B.F.
Vermeulen. In 1928 is het huis, dat
tot dan toe steeds woonhuis was
gebleven, verbouwd tot winkelhuis
voor J. Dekkers, die er een
vishandel dreef.10
Te koop aangeboden
C.J F Slootmans,
JAN METTEN LIPPEN'
in uitstekende staat.
Te bevragen:
Tel. 01640 - 50996
NOTEN
1. G.A. BoZ., Rechterlijke
Archieven 213 fol. 247v.
2. G.A.BoZ., H. Geestrekening
1473/74; R 214, fol. 169v; R
R 218, fol. 15.
3. G.A.BoZ., R 221, fol. 204v; R
R 228, fol. 114v; R 230, fol.
184; R 230, fol. 273v; R 235,
fol. 323; R 254, fol. 29v.
4. G.A.BoZ., Stadsarchief vóór
1810, voorl. inv.nr. 1087.2, fol.
17v en fol. 32; R 257,
ongefol., akte 18.9.1750; R
257, ongefol., akte van
5.3.1751; R 260, ongefol., akte
van 16.12.1760; bevolkingsre
gisters 1850-1938; bouwver
gunningen 3270/1899, 8/1935.
5. G.A.BoZ., bouwvergunningen
75/1941, 32/1946, 71/1949,
13/1950, 197/1958, 222/1960,
360/1964 en 114/1970.
6. G.A.BoZ., R 214 fol. 169v; R
216, fol. 270; R 217, fol. 147.
7. G.A.BoZ., R 218, fol. 225v; R
220, fol. 103v; Gerrit
Groeneweg en Vera
Vandenbulcke,'Vroeg 16e
eeuwse 'geleyersbackers' en
hun produkten (majolica) te
Bergen op Zoom', in: DE
WATERSCHANS 1984, nr.1,
6-12.
8. G.A.BoZ., R 220, fol. 103v en
307.
9. G.A.BoZ., R 237, fol. 26; R
241, fol. 26; R 241, fol. 204;
S A 1087.2, fol. 12v en 13.
10. G.A.BoZ., bevolkingsregisters
1850-1860; bouwvergunning
124/1928.
20
Bestelletter
Omschrijving
vastgestelde
verkoopprijs
A STUDIES UIT BERGEN OP ZOOM - 1 uitverkocht
B STUDIES UIT BERGEN OP ZOOM - 2f 37,50
waarin de volgende artikelen zijn opgenomen:
W.C.M. Stuart, Stadsrecht en stadswording te Bergen op
Zoom, een theoretische benadering.
W.A. van Ham, De middeleeuwse stadsplattegrond van
Bergen op Zoom.
A. Ramondt en J.L.C. Weyts, Het huis Oostenrijck in de
Lievevrouwestraat.
C.D. Vanwesenbeeck, De Lombarden te Bergen op Zoom.
W. Donker, De kerkelijke verhoudingen te Bergen op
Zoom van de 16e tot en met de 18e eeuw.
H.L. Zwitzer, Een schandaal te Bergen op Zoom in 1772.
►Cl. van de Walle, Het Wilhelm ietenklooster te Huijbergen in
de Middeleeuwen.
waarin de volgende artikelen zijn opgenomen:
W.A. van Ham, De ligging van devesting Bergen op Zoom.
C.D. Vanwesenbeeck, De watermolen te Bergen op Zoom
en zijn omgeving.
H.Scholtes, Armoede en de tafel van de H.Geest te Bergen
op Zoom.
J.C.L. Weyts, Beschouwingen overoude huizen in Bergen
op Zoom.
A. Weyts-Ramondt, Recompense voor timmeringhe.
W.H.M. Donker, De weerspiegeling van de vestingfunctie
van het 18eeeuws Bergen op Zoom op de lotgevallen van de
wezen.
Ch. de Mooij, Rond de kieswet van 1850 te Bergen op
Zoom.
D HET KLEINE HOF AAN DE GOUDENBLOEMSTRAAT f 17.50
E BERGEN OP ZOOM IN KAART GEBRACHT f 17.50
F ST. JACOBSKAPEL AAN DE VISMARKT uitverkocht
G DE HUIZEN DE DRAECK EN DE SCHERMINCKEL f 17.50
H STUDIES UIT BERGEN OP ZOOM - 4 f37,50
geheel gevuld met de studie door W.A. van Ham,
Merck toch hoe sterck, bijdragen tot de geschiedenis van de
vestingwerken van Bergen op Zoom.
DE BERGSE VASTENAVOND VOOR 1940 f 17,50
J OM DE VRUCHTEN VAN GODS BERG f 17.50
L EEN BERGSE IN OORLOGSTIJD f 12 50
BESTELLINGEN BIJ DE PENNINGMEESTER MIDDELS STORTING BIJ BANK OF GIRO MET
VERMELDING VAN DE BESTELLETTER.
postrekening 24 05 922
bankrekening 52 50 45 244 ten name van: Penningmeester Geschiedkundige Kring van
Stad en Land van Bergen op Zoom
Zuidzijde Zoom 38,
4611 DB Bergen op Zoom.
