DE LEKTUURHAL
BREDA
De Lektuurha!
Bruna, Nederianc
u betekent ziet u
gezinsencycioped
Vanaf nu is er du.
nieuws.
VIJF-DELIGE ENL
VAN f99- VOL
Kremerstraat 12 Bergen op Zoom
Telefonische bestellingen: 01640 - 40380
ndig tijdschrift
VAN KWIKZALVER TOT KWAKZALVER
m
22
door Frank Schijven
Weet U waar het woord "kwakzalver" vandaan komt Het
is helemaal geen oud woord. Maar wat wij onder "kwak
zalverij" verstaan, onbevoegde uitoefening van geneeskunde,
bestaat al zoalang er mensen zijn. Want U weet natuurlijk
wel wat een kwakzalver is. Hij (bijna nooit een "zij) weet
door mooie verkooppraatjes mensen die denken iets te man
keren een of ander middel aan te smeren. Hoe dat vroeger
in zijn werk ging, is goed te zien op de schilderijen van
b.v. Jan Steen en Jeroen Bosch.
In de lezing wordt allereerst uit de doeken gedaan, hoe de
kwakzalverij tot grote bloei is gekomen. Dan wordt ook
duidelijk, dat dit verschijnsel ook nog een goede kant heeft
gehad, want wist U dat de huidige tandheelkunde veel aan
de kwakzalvers van vroeger te danken heeft gehad
De meest kwakzalvers waren hele slimme mensen, die heel
goed aanvoelden hoe ver zij konden gaan. Ze konden, als
ze het goed aanpakten in korte tijd behoorlijk rijk worden.
Vooral in de middeleeuwen kende de kwakzlaverij een
hoogtepunt. Dat is niet zo vreemd, want zoals bekend,
stond de "wetenschappelijke" geneeskunde op een zeer laag
peil. Daarom wordt U ook informatie aangeboden over de
officiële middeleeuwse heelkunde.
Uit een onduidelijk mengsel van primitieve "conste der
medicine", apothekers, barbiers (onze hedendaagse kappers)
kon de kwakzalver in die tijden volop putten. Omdat er
geen duidelijke wetgeving bestond op dit gebied, kwamen er
vaak excessen voor. Het moet bepaald geen pretje geweest
zijn om zich te laten trepaneren. Of een van die zeer dure
drankjes te slikken, waarin onder meer gemalen adderkop,
stierebloed en het slijm van een paddehuid voorkwamen.
Ook in de vorige eeuw kon de kwakzalverij, zij het om
andere redenen, nog volop haar bestaan vinden. Men gooi
de het over een andere boeg, wij zouden nu zeggen terug
naar de natuur. De meest idiote "begietingen", "inwikke
lingen" en "bestomingen" werden op de argeloze patiënten
losgelaten. De kwaal kon zo ernstig niet zijn, of er be
stond wel een of andere methode, waarbij strijk en zet
water werd toegepast, die het ongemak snel zou doen
verdwijnen.
1985 - 2b EXTRA-NUMMER
AKTIVITEITEN
mmer:
ienis van het
Ss
ingeving
(schotels
stiaansgilde
Ook hier zaten, zoals U kunt zien, toch ook weer goede
kanten aan. Het is dus niet allemaal negatief, wat de
kwakzalverij betreft. Ook dat hoop ik U duidelijk te kun
nen maken. Iemand die het erg benauwd had, of iemand
e erg gauw boos werd (opvhegerig of "sanguinisch") had
volgens hun opvattingen teveel bloed. Dus aderlaten ge
blazen Logisch nietwaar 5
30EKEN
TIJDSCHRIFTEN
SPELLEN
ANTOORARTIKELEN
POSTERS
KADO ARTIKELEN
