De Avondster en het
Abattoir
"uax
Officiële opening op 17 januari 1927
Middengroep voorste rij van links naar rechts:
C. van Meel, opzichter gemeentewerken; F. Rampart, architect van het slachthuis (met slobkousen); H. Stam,
voorzitter VVV; E. Laane, lid van provinciale staten; J. v.d. Wouw, gemeentesecretaris; J. Asselbergs, wethouder; Mr.
Litaert-Peerbolte, directeur-generaal volksgezondheid; H. Stulemeijer, burgemeester; J. Vos, Roosendaal, lid van de
tweede kamer; H.P.M. Verlinden, wethouder; Dr. A. Overbeek, Breda, inspecteur volksgezondheid; A. Queadevlieg,
Sittard inspecteur volksgezondheid; E.A. Siebelink, directeur van het openbaar slachthuis; A.E.A. Cousin, Nijmegen,
architect van het slachthuis.
Onder de luifel van links naar rechts: H.C. v.d. Boogaard, keurmeester: A.J.L. van Dooremaal, keurmeester.
Noordsingel tot muziekschool en
kantoor van de vleeskeurings
dienst gaf het raadslid M.A. Ver
biest in overweging te trachten het
Coehoornpark van de Staat der
Nederlanden in eigendom te ver
krijgen om daar een slachthuis te
bouwen. In 1924 zette het college
van burgemeester en wethouders,
daartoe door de raad gemachtigd,
de eerste stappen. Een koopsom
werd daarbij nog niet genoemd.
In beginsel was dus toen reeds be
sloten tot de stichting van een
openbaar slachthuis. Een formeel
besluit om over te gaan tot de op
richting er van werd eerst op 20
februari 1925 genomen. De ge
meenteraad machtigde burge
meester en wethouders toen om,
plannen, bestek en tekeningen te
laten maken en definitief tot de
aankoop van het Coehoornpark
over te gaan. Het aannemen van
deze voorstellen geschiedde ech
ter na felle tegenstand van het
raadslid A. Juten. Hij kwam tot de
slotsom:
- dat de grond te duur was (i.v.m.
de eigenaardige vorm van het
terrein):
- dat de exploitatierekening on
voorbereid was;
- dat de zaken van de slagers niet
deskundig werden behandeld;
- dat het bedrijf ten laste van de in
gezetenen zou komen.
Deze tegenstand kwam ook tot
uiting in het dagblad "de Avond
ster", waarvan Juten directeur
was. Vele artikelen werden over
deze zaak gepubliceerd. Zo ver
meldde de editie van 17 februari
1925 inzake het abattoir o.m.:
"En dat dus alles voor een hersen
schim. Het optreden als export
slachtplaats, in een streek waar
weinig export-slachtvee is. Men
heeft er verschillende raadsleden
al lekker mee gemaakt, ons inziens
allerlei dwaze dingen verteld. Dat
de ontwerper van het rapport de
mogelijkheid ook niet te hoog
wilde aanslaan, blijkt o.a. uit de
exploitatierekening, waarop men
siechts f 2.000,— aan inkomsten
voor exportslachting heeft ge
plaatst".
Aangezien men op korte termijn
met de voorbereidingen en de
bouw van een slachthuis wilde
beginnen en de wettelijke proce
dure tot aankoop van het terrein
geruime tijd zou eisen, werd in
april 1925 het westelijk deel van
het Coehoornpark, groot 9350 m2,
in erfpacht genomen. In december
van dat jaar werd dit door de Staat
der Nederlanden aan de gemeente
in eigendom overgedragen. De
koopsom bedroeg f 38.000,—.
OPENBAAR SLAr.H1
KANKER
WALDER
ObVpBMfl JLAtHT HU l/. 1
Trok Juten de noodzaak tot het
bouwen en exploiteren van een
slachthuis in twijfel, toch stond op
de agenda van de raadsvergade
ring van 22 mei 1925 de behande
ling van een verzoek van het raads
lid J.B. van As om te mogen inter
pelleren over de slachthuisplan
nen. Hij trok de bekwaamheid van
de inmiddels aangetrokken Nij
meegse architect A.E.A. Cousin
ten zeerste in twijfel. In een zake
lijk betoog toonde de wethouder
Asselbergs aan dat deze van alle
grond ontbloot was.
DE BOUW VAN HET SLACHTHUIS
Het eerste project voor een slacht
huis door de architect Cousin
opgemaakt was te kostbaar. De
bouwkosten waren geraamd op
f 275.000,—. Een tweede project
werd door hem ingediend dat plus
minus f 100.000,— minder van de
gemeentekas vroeg. Omtrent het
tweede plan werd aan alle leden
van de gemeenteraad gezamenlijk
op het bouwterrein een uitvoerige
toelichting gegeven, met als resul
taat, dat er een wijziging van de in
deling van de gebouwen werd
voorgesteld in verband met de
eigenaardige vorm van het terrein.
In die geest werd door de archi
tect een derde plan ingediend,
waarmee de commissie van open
bare werken, na enige wijziging,
zich kon verenigen.
De architect Cousin is nadien op
zijn verzoek met de plaatselijke
architect F.J. Rampart geasso
cieerd. In december 1925 werd het
aanbrengen van de slachttechni-
sche installatie opgedragen aan
de N.V. Grasso Machinefabriek te
Amsterdam voor de som van
f 28.235,65 en van de koelinstalla
ties aan de N.V. Grasso Machine
fabriek te 's-Hertogenbosch voor
de som van f 18.235.-. De aanbe
steding van de gebouwen vond
plaats op 23-12-1925 en werd op 2-
1-1926 gegund aan de N.V. Inter
nationale Gewapend Beton te
Breda voor de som van f 145.850,-
In de bestekken was de voorwaar
de gesteld dat minstens 75% van
de leveranties van Nederlands fa
brikaat moest zijn. Door het opne
men van deze bepaling voldeed
het gemeentebestuur aan het
streven van de Rijkscommissie
voor Werkvergunning. De stich-
tingskosten bedroegen totaal
f 279.565,42 1/2.
Op 11 januari 1926 werd aange
vangen met het grondwerk, begin
maart met het storten van de fun
deringen en eind maart met het
metselwerk In septembei waren
alle gebouwen waterdicht en kon
men beginnen met het aanbrengen
van de slachttechnische installa
tie. van de koelinstallatie en van de
electrische installatie, wat opge
dragen was aan de firma Voets te
Bergen op Zoom. Aan de bouw
waren gemiddeld 40 mensen werk
zaam. het hoogste aantal, namelijk
86, in de week van 6-11 december
In gezelschap van vele genodig
den opende burgemeester Stule
meijer op 17 januari 1927 het
openbaar slachthuis terwijl de
wethouder van openbare werken.
J.C.C. Asselbergs. de voorge
schiedenis releveerde.
DE INRICHTING VAN HET
SLACHTHUIS
Het complex bestond uit verschil
lende gebouwen. Naast de hoofd
ingang was het administratiege
bouw gelegen, waarin het kantoor
en laboratorium van de directeur
het kantoor van de hulp-keur
meester, een vertrek dat was ver
huurd aan de inspectie der belas
tingen voor ambtenaren belast
met de verificatie van slachtvee.
Daar tegenover bevonden zich de
runderslachthal. de darmwasserij,
de varkensslachthal. het voorkoel-
huis, het koelhuis en de machine-
DE EERSTE „STROP" VAN H ET GEM EENTELIJK SLACHTHUIS TE BERGEN-OP-ZOOM
17 JANUARI 19271
PLECHTIGE OPENING VAN HET GEMEENTELIJK SLACHTHUIS TE BERGEN OP ZOOM
OP MAANDAG 17 JANUARI 1927