zondag 12 april 1987 DE ZAAK NAUNDORFF DE BOURBON Mini excursie Spuihuis en huizen in de nabijheid. Op dit moment zijn er nog geen nadere gegevens be kend. U krijgt hiervoor nog informatie in een van de volgende Waterschansen. Samenkomst is in ieder ge val 12.00 uur voor het Spuihuis. woensdag 22 april 1987 JAARVERGADERING De agenda zal U tijdig toe gezonden worden. Aanvang 20.00 uur. Zaal Gereformeerde Kerk, Bolwerk. donderdag 4 juni 1987 ééndags-excursie naar Nadere informatie volgt t.z.t. Excursieleiders Dr. E.G.H. Hartel en J.W.A. van Gastel. Charles de Bourbon, na mens de Naundorff-partij pretendent voor de Franse koningstroon blijft in het verre Canada koel onder de last van de erfafspraken, die hij echter wei degeiijk au sérieux neemt. Wie kent de zaak Naundorff/De Bourbon, die in de jaren vijftig plotseling weer ac tueel werd, nog We schrijven 20 Prairial van het jaar III (8 juni 1795) wanneer de in 1785 als zoon van Lodewijk XVI en Marie-Antoinette van Oostenrijk geboren kroon prins Charles Louis over lijdt. Nauwkeurig zijn de rapporten door diverse doc toren bijgehouden. Zelfs de bewakers hebben beves tigd dat de aan scrofuioze overleden jongen ook inder daad de bewuste kroonprins was. De overledene wordt bijgezet op een klein kerk hof naast de Eglise Sainte- Marguérite bij Fanbourg- saint-Antoine en de re gering meent nu dat alles zo naar genoegen van* iedereen is geregeld. Al dra echter menen velen om verschillende redenen aan de uitspraken van de regering te moeten twij felen. Verwisseling van de prins door een andere jongen, die daarna vergif tigd werd, is helemaal niet denkbeeldig. Spoedig treden er figuren op, die zich voor de verdwenen Dauphin uit geven. Ze boeken overigens weinig sukses. Het is Lode wijk XVIII, de eerste koning na de Revolutie, die, be zorgd en getergd, een de gelijk onderzoek iaat in stellen. Aangezien het speurwerk niets oplevert en bovendien tamelijk abrupt J.W.M. Weyts wordt stopgezet, blijft het in Parijs gonzen van de ge ruchten. In deze sfeer van onzekerheid komt Naun- dorff eind mei 1833 te Pa rijs aan. Karei Wilhelm Naundorff, die sinds 1824 openlijk be weert de verdwenen Franse kroonprins te zijn, bezit geen enkel document, waaruit zijn ware identiteit vastgesteld kan worden. Nu komt hij naar "zijn" hoofdstad om zijn recht op te eisen. Hij behaalt snel enkele resultaten: verschil lende leden van de oude royalistische hofhouding ge loven hem. Zijn grootste sukses is wei dat niemand hem kan ontmaskeren. Naundorff voelt zich steeds zekerder van zijn zaak en durft zelfs en proces tegen de Franse staat te begin nen. Dit wordt de regering van dat land te dol en met spoed zet zij Naundorff op dood spoor. Zijn documen ten worden in beslag ge nomen en de "oproerkraai er" krijgt te horen dat hij naar Engeland wordt ver bannen. In Engeland blijft Naun dorff fanatiek voor zijn zaak vechten. Maar ook hier voelt hij zich niet op zijn gemak en al gauw be sluit hij uit te wijken naar Nederland (vertrek januari 1845). In ons land wordt hij al snel een ongewenst per soon en alles lijkt erop dat zijn verblijf hier van korte duur zal zijn. Dan ver klaart een integer jurist met een uitstekende staat van dienst, mr. van Buren, zich bereid Naundorffs be langen te verdedigen. Hij weet te bedingen dat zijn cliënt zijn pyro-technische uitvindingen aan de Neder landse staat mag demon streren. Tot veler verba zing verklaren grote leger- deskundigen alras dat de uitvindingen in principe bruikbaar zijn. Alles resul teert in een fantastisch contract: een groot jaarsa laris en bij slagen een som van één miljoen gulden i/ X'-'i 1 H fy'/r, f/-, 7- M/rt»,//, mm Karl Wilhelm Naundorff op zijn sterfbed, Had Naundorff gebluft We zullen het helaas nooit weten, daar de uitvinder de kans niet gekregen heeft om zijn schepping te vol tooien. Hij wordt overval len door een ziekte, die hem in korte tijd sloopt. Is het echter een ziekte De omstandigheden zijn met recht verdacht te noemen. In ieder geval, begin augus tus 1845 wordt Naundorff ernstig ziek en op 10 au gustus van dat jaar sterft hij, volgens zijn eigen over tuiging door vergiftiging. Twee dagen na Naundorffs dood wordt zijn overlijdens akte opgesteld, één van de meest opzienbare documen ten van de Nederlandse Burgerlijke Stand (Delft, overlijdensakte 338, d.d. - 12.8.1845. Onomwonden wordt hierin verklaard dat het gaat om: "Charles Louis de Bourbon, Hertog van Normandië (Lodewijk de zeventiende) bekend ge weest zijnde onder de na men van Charles Guillaume Naundorff, geboren op het kasteel te Versailles in Frankrijk, den zeven en twintigsten maart zeven tien honderd vijf en tachtig en alzoo ruim zestig jaren, wonende binnen deze stad; zoon van wijlen Zijne Ma jesteit Lodewijk de zestien de Koning van Frankrijk en van Hare Keizerlijke en Koninklijke Hoogheid Marie Antoinette, Aartshertogin van Oostenrijk, Koningin van Frankrijk, beiden ge storven in Parijs". De in houd van deze akte, die na tuurlijk tot in de hoogste regeringskringen bekend ge weest moet zijn, mocht passeren Het behoeft geen betoog dat dit docu ment, dat nooit herroepen werd, de sterkste troef in de handen van de pro-Naun- dorff-partij werd. De leider zelf kreeg zijn welverdien de rust onder een grafsteen met de alleszeggende tekst: "lei repose Louis XVII Charles Louis, Due de Normandie, Roi de France et de Navarre, né a Ver sailles le 27 Mars 1785, Décédé a Delft le 10 Aoüt 1845". En ook deze tekst op een wat eenzame graf steen in het Kalverbos te Delft werd tot op heden nog steeds niet door de autoriteiten verwijderd Over Naundorff en diens nakomelingen handelt de lezing van Jan W.M. Weijts, die zai plaatsvinden op donderdag 18 september 1986 om 20.00 uur in "de Ster", Korenbeursstraat 40, te Bergen op Zoom. Charles de Bourbon, koning Charles XII in 1977. 24 25

Periodieken

De Waterschans | 1986 | | pagina 3