Meeussen - Van Zandvliet naar
Bergen op Zoom
50
51
door V.J. Meeussen
In het jubileumjaar van Bergen
op Zoom kwam bij mij in gedach
ten dat enkele van mijn Zandvlietse
voorouders ooit daarvandaan emi
greerden naar de markiezenstad en
wellicht zal het sommige lezers in
teresseren iets van hun wetens
waardigheden te horen.
(11.01) We beginnen dan met Jo
hannes Meeussen en Susanna Van
Ransbeeck die rond 1740 in Zand
vliet woonden en er hun 11 kinde
ren lieten dopen. Zoals helaas zo
vaak voorkwam, stierven er 6 op
jeugdige leeftijd: 3 dochters stier
ven ongetrouwd, maar 2 zoons de
den de grote stap over de meet
richting Bergen op Zoom. In mijn
geest zie ik de jonge mannen ver
trekken: met kar en paard of mis
schien gewoon te voet Zandvliet
uit, Noordland, nog geen autoslo
perij aan de grens en zo naar Os-
sendrecht en Bergen op Zoom:
een goede 15 km, dus 3 a 4 uur lo
pen.
De oudste zoon (in 1726 geboren)
was (12.01) Anthony Meeussen en
nadat hij zich in Bergen op Zoom
als koopman/winkelier had ge
vestigd trouwde hij daar in 1754
met een 19-jarig meisje uit die
stad: Martina Koninckx. Ze kregen
vijf kinderen en bij hun dopen zien
we vaders broers en zussen en ook
zijn moeder uit Zandvliet naar Ber
gen op Zoom komen om als peter
of meter te fungeren. Er werd blijk
baar goed geld verdiend, want hun
oudste zoon Jan gaat op 18-jarige
leeftijd in Leuven rechten stude
ren. Hij vestigt zich als advocaat in
Brussel, wordt drost van Steenber
gen, is tijdens de Bataafse Repu
bliek in functie als Provisioneel Re
presentant en wordt uiteindelijk
Baljuw van de Hoge Vierschaar te
Steenbergen.
Uit persoonlijk geschreven brieven
en stukken blijkt hij een invloedrijk
patriot te zijn geweest. Hij is in
1825 ongehuwd gestorven. Van
de andere kinderen is niet veel be
kend.
Na het overlijden van Martina Ko
ninckx hertrouwt Anthony met Pe-
tronella Peeters uit Borsbeek, die
hem ook 5 kinderen schenkt. Ze
ven van de peters/meters zijn nu
uit de familie Peeters, die dus ken
nelijk ook voor die doopplechtig-
heden optrekken naar Bergen op
Zoom.
Een van deze kinderen, Petrus J.
Meeussen wordt hoofdgeneesheer/
bestuurder van de Kolonie voor
Gezingsverpleging te Geel. Hij blijft
ongehuwd.
Een andere zoon is Aegidius Bavo
die naar Antwerpen trok. Zie on
der 13.14.
Het zevende kind van Jan Meeus
sen en Susanna Van Ransbeeck
was (12.07) Sebastianus Meeus
sen. Zoals gezegd trok ook hij naar
Bergen op Zoom en trouwde daar
met een meisje dat hij uit Zandvliet
had meegebracht: Petronella Huy-
gens. Ze staan dan ook zowel in
het trouwregister van Zandvliet als
in dat van Bergen op Zoom inge
schreven. Bastiaan vestigde zich
als kleermaker en in de loop der ja
ren kreeg het gezin uitbreiding tot 8
kinderen. Ook bij hun dopen wa
ren steeds weer de familieleden
van weerskanten van Zandvliet
naar Bergen op Zoom gewandeld
om als peter en meter op te treden:
zussen, broers, zwagers, nichten,
maar ook Susanna Van Rans
beeck, die toch ook al 58 jaar oud
was, wilde de feestelijkheden bij de
doop van haar kleinkind niet mis
sen.
Van hun kinderen zijn er twee ge
trouwd, t.w. Jan en Hendrik (zie
resp. 13.36 en 13.38 hierna).
Rond 1810 woonde kleermaker
Bastiaan in de Bergse Kremerstraat
14/18 waar zijn vrouw in 1784
overleed, toen het jongste kind pas
4 jaar was. Hij zelf stierf in 1811 in
zijn woning aan de Kremerstraat.
(13.14) De eerder genoemde Ae
gidius Bavo vertrok naar Antwer
pen en we vinden hem daar in
1796 (hij was toen pas 19 jaar) als
brouwer van "De Drie Snoecken"
in de Brouwerstraat (nu Adriaan
Brouwerstraat). Heette hij thuis
nog gewoon Gillis, in Antwerpen
werd het "Egide Bavon". Van zijn
drie kinderen werd er een advo
caat in Antwerpen, een rentenier,
en de dochter met haar man Louis
Funck zetten het brouwerijbedrijf
voort. Maar, we zijn van Bergen op
Zoom te ver afgedwaald en we
gaan terug naar
(13.36) t.w. Jan Meeussen. Ook
deze was niet erg honkvast. Van
beroep was hij goud- en zilversmid
en in 1800 vinden we hem als zo
danig in Steenbergen. Hij is dan 33
jaar en trouwt met Anna Cornelia
Van Ostayen. In hun woning aan
de Kruislandse Dijk no. 35 brengen
ze hun 9 kinderen groot, waaron
der de voorvader van uw schrijver.
Maar we gaan andermaal terug
naar Bergen op Zoom voor het
verhaal van
(13.38) Henricus Meeussen, die
daar in zijn geboortestad in 1807
trouwt met de Bergse Anna Spek.
Ze wonen evenals vaders vader in
de Kremerstraat waar Henricus zijn
winkel heeft (waarschijnlijk was hij
ook kleermaker) en waar hun vier
zoons geboren werden. Of het geld
uit de kleermakerij kwam of van
zijn niet onbemiddelde vrouw is
onbekend, maar in elk geval lieten
ze hun tweede zoon Jan P. Meeus
sen als 17-jarige knaap in 1828 in
schrijven bij de zojuist in Breda op
gerichte Koninklijke Militaire Aca
demie. Hij wordt regelmatig bevor
derd en eindigt zijn loopbaan als
Kolonel bij de Dragonders. Hij
sterft in Den Haag in 1888 en is
dan 77 jaar oud.
De vierde zoon, Karei A. Meeus
sen ging in Leiden rechten stude
ren en vestigt zich daarna als advo
caat in Breda. Hij wordt kamerlid
voor de kring Bergen op Zoom en
wordt als zodanig gerekend tot
Thorbeckes trouwe katholieke vol
gelingen in de Kamer. Korte tijd is
hij Minister van R.K. Eredienst en
daarna lid van de Raad van State.
Bij zijn eervol ontslag als Staats
raad wordt bij benoemd tot Com
mandeur in de Orde van de Neder
landse Leeuw. Bij zijn overlijden in
1884 is hij 69 jaar oud.
De derde zoon Pieter K. Meeussen
(die voor zover bekend geen be
paald beroep had) woonde steeds
samen met zijn broer Karei, maar
Portret van P.K. Meeussen 1813-1906geschilderd door Jan Bogaerts. (Schilderij in de hal van het A.B.GJ
aangezien hij de langstlevende
was, was hij enig erfgenaam van
het blijkbaar aanzienlijke familie
vermogen.
De gebroeders droegen hun ge
boortestad Bergen op Zoom voor
zeker een warm hart toe gezien het
feit dat een vrij ingewikkeld testa
ment (zeker opgesteld door jurist
Karei) het vermogen toedacht aan
het Algemeen Burger Gasthuis in
Bergen op Zoom. Dit testament
trad dan ook in werking toen Pieter
K. in 1906 kwam te overlijden. Zo
wel in de Regentenkamer in het
oude gedeelte van het A.B.G. als
in de hal van het nieuwe gedeelte
hangen portretten van hem; in de
hal bevindt zich onder zijn portret
een koperen gedenkplaat met de
tekst
Ter dankbare herinnering aan
PIETER KAREL MEEUSSEN
Buitengewoon weldoener der In
stelling
Geb. 9 februari 1813
te Bergen op Zoom
Ovl. 13 januari 1906
te 's-Gravenhage
terwijl de Gemeente Bergen op
Zoom als erkenning voor de ver
diensten van de gebroeders de
Meeussenstraat naar hen ver
noemde.
Bij Pieters dood in 1906 was deze
tak van de familie dus uitgestorven
en daarmede ook de band met
Bergen op Zoom.
Nota: de gebezigde nummers zijn
die uit de verzameling Gezinsbla
den Zandvliet.
(Stadsarchief Antwerpen: Genea
logisch Fonds 213)
De Waterschans nr. 4 1987
De Waterschans nr. 4 1987