«ooralberoep op de jeugd
58
gst&\3§S^^
59
deelte van de binnenstad het
grootst was, waren de plannen hier
het verst gevorderd. Er dreigde dus
grote schade aan de historisch ge
groeide stedelijke stuktuur en de
bebouwing aangebracht te wor
den. Het was op dat moment on
mogelijk de overgrote politieke
meerderheid in de gemeenteraad
te overtuigen van het gevaar van
deze verstoring. Daarom schreef
Miel geheel alleen een krachtige
nota met als titel: "Proeve van een
kwalitatieve sociaal-geografische
analyse van het ontwerp-bestem-
mingsplan Parade" (7 juni 1971,
14 p.). In de nota bleef niets over
van het ontwerp-bestemmings-
plan. Dat mocht niet openbaar
worden. Druppel voor druppel
werd de ontvouwde visie geaccep
teerd. Dat mocht niet te duidelijk
gebeuren, want zijn partij had
slechts twee van de 25 raadszetels.
En zo kon het geschieden dat er
omtrent het behoud van de voor
malige synagoge enige tijd later
toch nog een politieke strijd ont
brandde, die mede dankzij de hulp
van de Rijksdienst voor Monumen
tenzorg leidde tot restauratie. Een
dergelijke gang van zaken deed
zich voor wat betreft het Westelijk
Stadsdeel, waar de renovatie van
de drietal panden aan de Dub-
belstraat er doorgedrukt moest
worden. Dat was de inleiding tot
de rehabilitatie van het Westelijk
Stadsdeel.
De planologische opvattingen van
Miel werden vastgelegd in een le
zing, later in druk verschenen in
het tijdschrift Financieel Overheids-
beheer in 1972. De titel luidde:
"Een visie op de ontwikkeling van
West-Brabant in het algemeen en
van Bergen op Zoom in het bijzon
der".
In het begin van de zeventiger ja
ren werd de Stichting Stadsherstel
opgericht, hetgeen voor de wet
houder een belangrijke steun in de
rug betekende. Dat laatste gold
ook voor onze Kring, die zich aan
vankelijk sterk inzette voor het be
houd van het stedeschoon. Miel's
voorzitterschap sinds 1973 was
daarvan mede oorzaak en gevolg.
De invulling van het dode kaalslag-
gebied rond de Lievevrouwepoort
was een uitdaging van de eerste
ronde. De voltooiing van de Ring
rondom de oude binnenstad was al
uit de tijd van vóór 1970 een "na
tuurlijk" gegeven, evenals de reeds
gebouwde brandweerkazerne. Ten
einde weer binnenstadsleven te
brengen in dit "verre westen", wil
de hij op deze kale vlakte een veel
heid van functies verzamelen. De
behoefte aan een evenementen
zaal was een eerste stap. De vol
tooiing van de Stoelemat gaf aan
het gebied een belangrijke recrea
tieve functie. Ook de vestiging van
het A.N.W.B.-kantoor was een be
langrijke mijlpaal voor de multi-
functionalisering van de omgeving
van de Lievevrouwepoort. Mede
dankzij de extra steun van het Rijk
voor de bouw van woningen in
kaalslaggebieden (locatiesubsidie)
kon de woonfunctie hersteld wor
den. Het gat tussen het Westelijk
Stadsdeel en de Oude Binnenstad
werd hierdoor opgevuld. Nu kwam
de rest van de binnenstad aan de
beurt; het eerst het gebied
Stadskern-West, waar het plan
Lindebaan tot ontwikkeling ging
komen. Daarnaast werden nog en
kele "gaten" in de binnenstad op
gevuld en gestart met de voorbe
reiding van de bebouwing van het
Wilhelminakazernecomplex. Deze
activiteiten waren vooral gericht op
de versterking van de woonfunctie.
Niet alleen de binnenstad kreeg de
aandacht. Aan de buitenzijde van
de stad werd er driftig uitgebreid.
We kunnen noemen Gageldonk
met o.a. het winkelcentrum en
Warande, waar veel geplande
hoogbouw door laagbouw vervan
gen werd. Verder Langeweg,
Scheldepark, Pauluskerk, Oud-
Borgvliet, Tuinwijk, Meilust, de
voorbereiding van het plan Noord
geest en het plan Buitengebied.
Ook verschenen er studies voor
het gebruik en de inrichting van het
Markiezaatsmeergebied
Waar dat maar enigszins mogelijk
was liet Miel in de stedebouw de
"diktatuur van het vierkant", zoals
hij dat noemde, doorbreken. Het
nieuwe stratenpatroon werd aan
gepast aan de oude bestaande
strukturen. Aldus werden de oude
paden en weggetjes in de nieuwe
"uitbreidingsplannen" geïntegreerd
Miel bewees dat de geschiedenis
niet alleen voor de geografie, maar
ook voor de planologie onmisbaar
was. Mede daardoor was zijn greep
op de stedelijke planologie sterk
toegenomen. Met het Rotterdamse
stedebouwkundig bureau, dat in
1970 nog zijn diensten verleende,
waren langzamerhand de banden
definitief verbroken. Er werd een
eigen gemeentelijke afdeling stede-
bouw ingesteld. Na verloop van
tijd waren hieraan een drietal ste-
debouwkundige ingenieurs en en
kele andere medewerkers verbon
den. Ter ondersteuning van het
stedebouwkundig onderzoek werd
een sociografisch bureau gesticht
met aan het hoof een sociaal-
geograaf.
Miel's creatieve inzet was beloond;
de fakkel was overgedragen. Hij
had bewezen dat regeren vooruit
zien is, maar hij ondervond ook
persoonlijk dat beleid slijt. Het was
te veel geworden. Hij moest in
1979 op doktersadvies onmiddel
lijk ophouden met werken.
Algemeen erkend was inmiddels
dat de planologie zonder eerbied
voor het historisch gegroeide on
mogelijk was. De inventarisatie en
historische waardebepaling van de
aanwezige elementen in een plan
gebied, in 1969 nog een vrijwel
onbekend goed, waren in 1979
vanzelfsprekend. Dat de ontwikke
lingen zo verlopen zijn, dat was bij
langena niet alleen zijn verdienste.
Veeleer was hij een van de aposte
len die alom in den lande de herbe
zinning op het verleden predikten
en die dankzij de steun en mede
werking van veel burgers, raadsle
den, overheidsdienaren, ook van
de Provincie en het Rijk, eenvou
dig dankzij zijn positie kon doen,
wat hij meende te moeten doen.
De Geschiedkundige Kring
In dit verband moet de steun van
onze Geschiedkundige Kring ge
noemd worden, die in de eerste ja
ren van haar bestaan meer een
Heemschut-karakter bezat. Be
doeld worden de jaren van 1967
tot 1975. Het jaar 1975 was het
jaar van de eerste grote publicatie.
braban
1 vei'eniginpr ,Te„r±..?eschi^^ va„ de
Geen vereniging
voor „happy few"
Knfrenk»k^b|-t--?d
béXënd(
De Waterschans nr. 4 1987
Bergen op Zoom,november 1967
A an.
Zeer Geachte HeerMevrouw,Mejuffrouw,
Gedurende de afgelopen maanden kwam een kleine commissie
enkele malen bijeen om zich ge .amenlijk te beraden over de
levensvatbaarheid en een eventueel functioneren van een
Historische Kring hier ter stede.
Deze commissie, bestaande uit de heren Aug.Laane, H.van
Niftrik, J.van Mosselveld, C.van de Watering, Broeder Albcrik
van Rijckcvorsel, W.Jordans, Chr.van den Boom en F.Gieles,
kwam unaniem tot de bevinding, dat oen Historische Kring
te Bergen op Zoom, gezien de ruime belangstelling welke al
zijdig aanwezig is, naast levensvatbaarheid ook in grote
mate tegemoet zou komen aan het stimuleren en coördineren
van activiteiten op dit gcbic-d, welke voor stad en gewest
waardevol kunnen ;ijn.
Overtuigd als zij zijn van Uw persoonlijke interesse in
bovenvermelde materie, hebben zij de eer U uit te nodigen
voor een bijeenkomst, te houden op woensdag 15 november a.s.
in de "Meizaal" van hotel Do Draak des avonds om half negen.
De agenda is als volgt samengesteld:
1. Een samenvatting van de bevindingen van de Commissie tot
oprichting van een Histori-che Kring Borgen op Zoom.
2. Het doorspreken van het Concept Reglement.
3. Concept Winterprogram.
4. Mogelijkheid van een eigen mededelingenblad.
5. Voorlopig Bestuur.
6. Gcda.chtonwisseling en suggesties.
Hopende U op 15 november a.s. te mogen verwelkomen,
verblijft inmiddels met hartelijke groet,
De Co missie tot Oprichting
Uitnodiging voor de vergadering tot oprichting van de Geschiedkundige kring,
november 1967.
De Waterschans nr. 4 1987
«"«ïo?derenWywirdth0eomet 0n2e cul-
Wanneer wy zien h„Ja-£f,feS,"'ongcn,
verleden doen ver^k.f'°? Wij ha<
der vergetelheid, dan moe? ?Ch°°'
bittere py„ ervaren m' «n
Waariut de Historische k e2e <"i"
werd". Met deze woor? \S:el">ren
beer Fons Gieles Jripf heeft de
Markiezenzaal van het de
boorteproces van de Uls het ge-
■ehe Kring als eerst- Uwe "■«»"-
Kiiilderd en daarnTn voorzitter ge-
telg aan de v*i« k i n»euwe Berrse
teste,d? ee„Ve,veerbe^t"enden vofr'
die Bergen op Zoom en V*n menSen
schatten een warm "ari ,-"2 CUlluur"
d'e hun stem will-n fél tofdragen en
bet dragen van d- kl'nken bij
beid voor het erfgoed Ta"tw"ordeiyk
Beslist géén 1-1- vaderen,
„happy feW" maYeremB*ng voor de
staat voor iederdie ^oor^ die °pen
denis van Bergen Pn geschie-
wordt gefascinferd Vnïa"i de streek
de jeugd. „Het is de f7 ook voor
loos en zf {|<~olangt
fel bindingen zif L geen bitterta-
yendeneeuweSebie^enIs de negen--
bestuur, d'atTteh fnmvid ket vo°rIopig li
ingewerkt, door d™4--"» heeft f|
Vestigd. Voor de tiirt ,ï,f g??enng be- I
bet bestaan uit de V ée5 jaar 2al
voorzitter, broeder A T Gieles
fel, secretaris, A Laaneri? Riickevor-
'er, en C. v. d Boome'u?e"m"gmees-
Van Mosselveld rT; Jordans, J
V- d. Watering ieden if'rik en C-
k weies.
Bedenksels
In onze dag?n ^rlditfe hy d™' hoe
wordt genomen n ie onder vuur
Wikkeling™ tT?ë Sne'Ic ont-
oen ontkenning is van d? w'd''6" die
het verleden. Met «f rïndlng me*
heid wordt het' mes *ezet^e Wreed"
gamsch is gegroeid J m wat or-
hun „bedenksels" ahr Z6+ e^en daar
Alsof de tijd eerst nu h 'egenover.
merkwaardig feit dat an°"' ^6t is een
ingrepen in onze stad a geforceerde
door niet-autochtonei w5fE 6d zijn
stilte veel jammerklacht u0n men in
bet verloren gaan van ï°ren over
■nier versfomS™ do^r d™801101;"'
waardige mentaliteit v d nï ™erk"
016 in zfon verfiindo j. .er®enaar,
zelden tot een co)W.f V uaIisme
Prestatie komt. De mtóekLl0"-'Urele
net carnaval (als Ihnnl eving en
d.waasheid) zhn hier™ f creatieve
ringen", aldus de heer r- T'^bde-
sprak de hoop uit dat h-, ?le!es' HÜ
de Historische KVïnrr het bestuur van
tieve belangstellen! middels de ac-
«1 blagen ^n1ë;Sd™de led», to
menpaan het profieI
voren komen*Liddel" w ?.ralttijk naar
fich gaan bezShoudcn mk,gTepe" d'e
'enstudie, het verzam i e dialec-
herpen die in de Tï i" .?an vo°r-
grafische en fotoerafi^h ulshoren,
Dr E H I
die in ïgö^'aan^p"33^ Van gebo°r-
nsch-geografisehe Lpeften6" de b's'o-
s'aan van een menrelHk. I V°n het be-
stedebjk woongebied ^5n gr°ep 2«n
opgezet betoog |n met h-h T" Iogisch
door bemzelf lemaTkle d P van veel
'egronden ging hij ff 18 s van plat-
de Bergse ges?hiedènis°'ff!'9Uchl d°°r
I de late middeleeuwen gln^end bij j
het heden. Hierdoor if" eindigend in
duidelijk overzicht van dTg men een I
van de aanvankelijk aeiïr^erfndering
tie van de stad in Ti arische func-1
'a'er de tesüngf™^hafd^-.en nog
bier aandacht besteed' yitv2erig werd
nen bastions, kruithufzen 5 ravelij-
de haven tijdens dé 7de ro1 die
speelde. Ook de lange sfnf
groei van de stad a f'!Is'and in de
dei daaraan voorafgegane al'd"® me'
1" Bergen werSen uiteen t2 aeeuwa" i
men aan de orde "itgeoefend, kwa-
db Harte,
er. m zal slagen de h?'?che Kri"S
dringen van de^noodza/if" te d°°*-
wat er nog overgebleven k °m ^"'«Ode
dige slechting van de ?a e gro"-
m de jaren 1867-1882 en o'ogwerken
byna vergeten cultuurgoed a"dere I
mogelyk te doen behoren Z°Veel I
ties in bé°anïsiellMdVg5jvero i
11 cl Vwonn t fêrcbiei,
e Ml lil 2 ee«est „ewaWivr« are Ma«« ich-
\Boom, aan ee voelen be-
De be^:ch al lan{,n jange er nog\
\he8rbereWinï Eigeniük genaamd
als ir' en SlooimfSen ontpl0"1 van hel\