70 77 De Koning van 'De Hollandse Mo- len'en Tiemessen, secretaris van de stichting tot behoud en herstel van de molen. Het werd een verrassende verga dering, want bij het begin deelde de burgemeester mee dat Van Luytgaarden vóór de bijeenkomst had toegezegd de molen voor het symbolische bedrag van één gul den naar de gemeente te laten overgaan. Daarmee stond het sein dus op veilig en kon serieus aan het herstel worden gedacht. Het toezicht op de restauratie viel toe aan de genoemde dienst en wat dat betreft kon men zich niet beter molen 'De Twee Vrienden' te Nieuw-Borgvliet' opgericht, waar van de stichtingsakte op 28 sep tember 1978 bij notaris Aerden wordt gepasseerd. Dan zit er ineens vaart in. Op 25 oktober komt de heer Gunneweg van de Rijksdienst voor de Monu mentenzorg de mogelijkheid on derzoeken van een eventuele restauratie. Bij de nieuwe stichting stond vanaf het begin voorop dat behoud voor de gemeenschap al leen mogelijk was als de molen in het bezit van de gemeente Bergen op Zoom zou komen. Dit streven heeft bij Hartel weerklank gevon den. Wat zouden die twee vrien den gelachen hebben als zij had den gehoord dat hun molen nog eens in politiek vaarwater terecht zou komen. Sein op veilig Op 15 januari 1979 had op initia tief van de heer De Koning van de stichting 'De Hollandse Molen' in het kantoor van de dienst Ge meentewerken een belangrijke bij eenkomst plaats. Aanwezig waren de burgemeester Drs. L. van de Laar, wethouder Hartel, Ir. E. van Vianen, directeur Gemeentewer ken, en de heren C. Booij, Visser, Van Luytgaarden, projectontwik kelaar en eigenaar van de molen, wensen. Met de ervaring achter de rug van de restauraties van het Markiezenhof en de Gertrudiskerk (om maar wat te noemen) onder toezicht van C. Booij, kwam de molen in vertrouwde handen. Voor de prins gedraaid In een lijvig rapport van de Rijks dienst voor de Monumentenzorg werd de toestand van al het hout werk zorgwekkend genoemd. Kap en kruiwerk zouden geheel ver nieuwd moeten worden en verder waren de vloeren en de beplanking zeer aan restauratie toe. Maar de romp van rode baksteen en het voegwerk hadden de tijd goed weerstaan. De opdracht voor de restauratie ging naar het molenmakersbedrijf J. Bos te Almkerk. Op 11 decem ber 1979 begon het herstel. In de romp werden maatregelen getrof fen om daar verder verval te voor komen. Men lichtte kap en krui werk. Deze werden naar Almkerk vervoerd en vrijwel geheel ver nieuwd. In de tweede helft van 1980 werden ze weer op hun plaats gezet. Dat 'De Twee Vrienden' voor Ber gen op Zoom behouden is geble ven is vooral te danken aan het persoonlijk ingrijpen van burge meester Van de Laar. Het was een van zijn laatste bestuursdaden als burgemeester, want hij zou in de cember 1981 om gezondheidsre denen vervroegd met pensioen gaan. Op 28 november van dat jaar had de eerste oplevering plaats gehad en toen had Van de Laar 'de vang gelicht' om de molen 'voor de prins te laten draaien'. In het molenwereldje zijn dat uitdruk kingen die bij grote gebeurtenissen passen. 'De vang lichten' is het wegnemen van de rem op de mo lenas. 'Voor de prins draaien' is een historische vreugde-uiting, af komstig uit de Tachtigjarige Oor log. Tijdens het beleg van Leiden lieten de ingesloten inwoners van de stad de korenmolens draaien met ontkoppeld maalwerk, om de Spanjaarden buiten de wallen in de waan te brengen dat er nog vol doende voedsel in de stad was om hen zo te ontmoedigen. Op 4 mei 1982 kwam de molen bij de tweede oplvering weer geheel herboren ter beschikking van de bevolking. Voor de voedselvoor ziening was dat niet van veel bete kenis, want in 1987 werd 815 kg. paardevoer gemalen en in 1988 225 kg. mais. Maar in het jubeljaar 1990 is er weer broodgraan tussen de twee stenen vermalen en heb ben de burgers weer molenbrood aangeboden gekregen. En als de Spanjaarden terug mochten ko men dan zouden we weer 'voor de prins laten draaien'. De Waterschans nr. 4 1990 De kap beneden in opbouw. (4-8- '81) Fotolino P. Bakker. 'De Twee vrienden' na de restau ratie. (1982) 2e Verdieping; Steenzolder. Fotolino P. Bakker. De Waterschans nr. 4 1990 Maal/meelzolder Ie verdieping. Fotolino P. Bakker. 4e Verdieping; kap- of meelzolder. Fotolino P. Bakker.

Periodieken

De Waterschans | 1990 | | pagina 7