80
Wij gaan nog niet naar huis.
Op het jolig kermisfeest,
Opgewonden, dol van geest,
Zingt het volk met woeste pret,
Wars van vroeg te gaan naar bed:
REFREIN
,,Wij gaan nog niet naar huis,
,,Nog lang niet, nog lang niet,
,,Wij gaan nog niet naar huis,
,,Nog lang niet naar huis!"
't Is dezelfde tentengroep,
't Is dezelfde kouwe troep,
Die tot elk met groot misbaar,
Schor van keel schreeuwt jaar bij jaar:
,,Och, ga nog niet naar huis," enz.
Kaatje, die me kermis viert,
Uitgelaten henenzwiert,
Host en zingt den ganschen nacht,
Schoon ook 't volk haar vroeger wacht:
„Wij gaan nog niet naar huis," enz.
Piet, haar vrijer, dezen keer,
Uitgedost als halfblanksheer,
Brult met meer of minder klem,
Maar steeds met jeneverstem:
„Wij gaan nog niet naar huis," enz.
Verder gilt eene gansche klit,
Alle jongens van De Wit,
Maar nog bij hun ouders t'huis,
En voor deze wat een kruis:
„Wij gaan nog niet naar huis," enz.
Ruw en stoot end elk op zij,
Zingt een aangeregen rij
Van studenten wel bekend,
Zooals men in Wezep vent:
„Wij gaan nog niet naar huis,
„Nog lang niet, nog lang niet,
„Wij gaan nog niet naar huis,
„Mijn moeder is niet t'huis!"
't Kind met glazige oogjes daar,
Doet al mede met de schaar,
Neuriet, even uit de broek,
In elke hand een oliekoek:
„Ik ga nog niet naar huis," enz.
Een lach is in de moeilijkste omstandigheden van gunstige
invloed, daar hij zeer dikwijls haat en toorn overwint.
QUINTILIANUS
wijze werd bij voorbeeld de com
media dell'arte door rondtrekken
de toneelgezelschappen in de Lage
Landen geïntroduceerd. Maar ook
de kermisexploitanten met een
minder grote reisdrang vervulden
hun bescheiden functie als cultu
reel makelaar. Al was het maar
door bij voorbeeld het nieuws over
de verschrikkelijke moord in Veen-
dam op een boerendochter te ver
werken in een aangrijpend le
venslied dat vervolgens in Middel
burg ten gehore werd gebracht.
Bij ontstentenis van moderne com
municatiemiddelen zorgde de ker
mis ervoor dat het isolement van
de gemeenschap minstens één
keer per jaar werd doorbroken. Bij
die gelegenheid kon de plaatselijke
bevolking zich niet alleen vergapen
aan de nieuwste handelsprodukten
van de markt, zoals Venetiaans
glas of speelgoed uit Neurenberg,
maar tevens maakten ze kennis
met een andere wereld: met dieren
die ze nog nooit eerder hadden ge
zien, met muziekinstrumenten die
niemand nog had gehoord, met
spelingen der natuur die ze niet
voor mogelijk hadden gehouden.
Maar ook op andere wijze ver
breedde de kermis de geestelijke
horizon van het 'gewone' volk. Zo
werden op de kermis belangrijke
wetenschappelijke ontdekkingen
gepresenteerd. Leegh water bij
voorbeeld demonstreerde in 1606
de kunst van het waterduiken en
ook de ballonvaart was een nou
veauté die op de kermis werd geïn
troduceerd. Berichten van het oor
logsfront werden in cyclorama's
aan de mensen getoond, en op de
kermis werden hele volksgroepen
voor het eerst in contact gebracht
met de toepassing van stoom, gas,
elektriciteit.
Het is deze veelzijdigheid die de
kermis tot een aantrekkelijk en be
langwekkend studie-object maakt.
Wie de kermis aan een gedegen
onderzoek onderwerpt, onder
zoekt in feite de samenleving waar
dat vermaak onderdeel van vormt.
De kermis als caleidoscoop, die
een verrassend zicht biedt op een
onderdeel van de beschavingsge
schiedenis dat zich gewoonlijk
maar moeilijk laat vatten, namelijk
de cultuur van alledag.
Foto collectie Markiezenhof.
De Waterschans nr. 4 1991
Foto Markiezenhof. Collectie Mr. S. v. Gyn.
Kermislied uit de verzameling volks
liedjes van Gemeente Archief Bergen
op Zoom.