t
STAD EN LAND VAN
BERGEN OP ZOOM
STAD EN LAND VAN
BERGEN OP ZOOM
Geschiedkundige Kring van
2
Zondag 20 september 1992.
Woensdag 7 oktober 1992.
Mini-Excursie Sint Gertrudiskerk onder leiding van de
heer C. Booy.
Verzamelen voor deze excursie om 12.15 uur bij de
ingang aan de Kerkstraat
Velen van U zullen ongetwijfeld de Sint Gertrudiskerk
reeds bezocht hebben. De heer Booy, onder wiens lei
ding de restauratie heeft plaatsgevonden, kan U onge
twijfeld nader informeren over zowel de totale restaura
tie als de huidige situatie.
Lezing over "De Brabantsche Saecke" door de heer Dr.-
M.P. Christ in café De Ster,
aanvang 20.00 uur.
Staats-Brabant heeft vele pogingen ondernomen om
zitting te verkrijgen in de Staten-Generaal van de Repu
bliek. Om die pogingen in hun juiste context te kunnen
plaatsen wordt eerst een schets gegeven van de omstan
digheden waardoor Brabant in zijn bevoogde situatie
belandde. Speciale aandacht wordt daarbij Besteed aan
het lidmaatschap van Brabant van de Unie van Utrecht
en de manier waarop in 1585 aan de Brabantse verte
genwoordiging in de Staten Generaal een einde kwam.
Vervolgens zullen de door de Brabantse steden bij ver
schillende gelegenheden (sluiting van het Twaalfjarig
Bestand, de Vrede van Munster e.a.) ondernomen po
gingen om de gewestelijke status te verkrijgen, de revue
Easseren. Bergen op Zoom speelde daarbij als een der
elangrijke Staats-Brabantse steden een grote rol, even
als de Oranjes die gedurende een o-oot gedeelte van het
betreffende tijdvak als heer van Bergen op Zoom fun
geerden.
Zondag 18 oktober 1992.
De voor deze dag geplande mini-excursie zal langs een
drietal panden voeren. Om 12.00 uur wordt verzameld
voor de deur van "De Grote Struijs", Fortuinstraat 20,
beter bekend als de winkel van Koster Muziek. Daarna
worden bezocht "De Balanche", Fortuinstraat 3 waar
Persia gevestigd is en "Het Pansier", Lievevrouwestraat
34, dat huisvesting biedt aan Maureen's kapsalon.
Het pand "De Grote Struijs" valt te rekenen tot de grote
middeleeuwse huizen in de stad. De zijmuren ervan zijn
gemetseld van zeer grote bakstenen en als zodanig als
zeker 14de eeuws aan te merken. Zoals bij een vorige
excursie tijdens bezoek aan "Het Paradijs" getoond is.
zijn de muren nog over de volle hoogte aanwezig, terwijl
restanten van een monumentale bekroning zichtbaar
zijn. Ook het bovengedeelte van de achtergevel is wel
licht nog 14de eeuws. In de winkelruimte zijn drie 15de
eeuwse moerbalken te zien die wellicht nog na 1500
hergebruikt en omkleed zijn, waarbij er toen nieuwe
kraagstenen onder aangebracht zijn. Het pleisterwerk op
de wanden is toen rood geschilderd. Er is een monu
mentale kelder met tongewelf aanwezig. Delen van het
huis werden in de 16de eeuw gebruikt voor feesten van
landjuwelen. Wellicht werd er ook toen al muziek ge
maakt in dit huis!.
Geschiedkundige Kring van
A
Over het huis "De Balanche" verschijnt nog vóór de
excursie een uitgebreide publikatie in De Waterschans.
Het voorhuis van het pand "Het Pansier" heeft moerbal
ken, houtskelet en kapconstructie bewaard uit de vroege
15de eeuw. Ook hier een kelder met tongewelf. In het
achterhuis dateert de verdiepingsbalklaag uit de 16de
eeuw. In de 17de eeuwse achtergevel is een authentiek
kruisvenster aanwezig. De voorgevel, die grotendeels in
1869 vernieuwd is, heeft een winkelpui uit dat jaar, die
bij de restauratie in de oorspronkelijke staat hersteld is.
Bij een vorige mini-excursie is het pand vóór de restau
ratie bezichtigd.
Dpylerdag 12 november Lezing door mevrouw G.LA» Roks over "Kloosters en
1""2, hun archieven vóór 1795" in café De Ster, aanvang 20.00
uur.
Zoals de titel reeds doet vermoeden bestaat de lezing
uit twee delen. Vóór de pauze wordt globaal de ontwik
keling van kloosterstichtingen en hervormingen geschetst
en de gevolgen van de Tachtigjarige Oorlog m deze.
Daarbij wordt regelmatig aandacht geschonken aan de
situatie in West Brabant en in Bergen op Zoom. Tevens
wordt het verschil tussen de diverse instellingen als
kloosters, kapittels en stiften onder de loep genomen.
Na de pauze ligt de nadruk meer op de invloed van de
geestelijke instellingen in de samenleving en de schrifte
lijke neerslag daarvan in de archieven. Kloosterarchie
ven, voor zover ze bewaard zijn, vormen een rijke bron
voor diverse terreinen van historisch onderzoek. Te
denken valt aan genealogie, regionale geschiedschrijving
en kerkgeschiedenis. Daarnaast maken kloosterarchieven
vaak de oudste en mooiste bestanden uit van een rijks-
archiefbewaarplaats.
Dat rijke cultuurbezit wordt getoond aan de hand van
dia's.
FAUSTO NUMINI
BERG A VICTRIX
B
FAUSTO NUMINE
BERGA VICTRIX
Firtmnlrail. BERSEM OP ZOOM
Bill. A. I. A. II lok. Ni. HM
