Bestuursmededelingen
de
Waterschans
47
BESTUUR
PUBLICATIES
Boekenhoek
FAUSTO NUMINE
BEHGA VICTRIX
GESCHIEDKUNDIG
TIJDSCHRIFT EN
MEDEDELINGENBLAD
22e jaargang nr. 3, sept. 1992
ISSN: 0926-3918
DE GESCHIEDKUNDIGE
KRING VAN STAD EN
LAND VAN BERGEN OP
ZOOM
EREVOORZITTER:
Dr. E.G.H. Hërtel
ERELID:
Br. Alberik (P. van Rijckevorsel)
VOORZITTER:
drs. N.H.M. Grosfeld
SEC RET ARIA A T:
Mevr. J.P.E.M. Kock-
Asselbergs
Olympialaan 1 5
4624 AA Bergen op Zoom
Tel. 01640-56383
PENNINGMEES TER
L EDENADM/N/S TRA TIE:
J.W.A. van Gastel
Postrekening 24 05 922 en
Bankrekening 52 50 45 244 ten name van
Penningmeester Geschiedkundige
Kring van Stad en Land van Bergen
op Zoom
Zuidzijde Zoom 38
4611 DB Bergen op Zoom
Tel. 01640-41481
LEDEN:
H.J.J. Mulders
P.C.M. Schenkenberg-Paulus
W.P. van Riemsdijk
STUDIES UIT BERGEN OP
ZOOM
Redactie-secretaris:
W.A. van Ham
DE WATERSCHANS
Redactie:
drs. G. van Aubel
drs. B. Daeter (Hoofdredacteur)
drs. N. Grosfeld
drs. J. Zwagemakers
Redactie-secretariaat:
drs. B. Daeter
Faurestraat 60
461 1 DJ Bergen op Zoom
Tel. 01640-57339
Drukkerij Vis Offset
Alphen aan den Rijn
BOEKENLIJST
Bestelletter Omschrijving vastgestelde
verkoopprijs
A STUDIES UIT BERGEN OP ZOOM I 37,50
B STUDIES UIT BERGEN OP ZOOM-2 uitverkocht
C STUDIES UIT BERGEN OP ZOOM-3 37 50
D KLEINE HOF AAN DE GOUDENBLOEMSTRAAT 17,50
E BERGEN OP ZOOM IN KAART GEBRACHT uitverkocht
F DE SINT JACOBSKAPEL AAN DE VISMARKT uitverkocht
G HUIZEN DE DRAECK EN DE SCHERMINCKEL 17,50
H STUDIES UIT BERGEN OP ZOOM 1 uitverkocht
Vestingwerken van Bergen op Zoom
I DE BERGSE VASTENAVOND VOOR 1940 17,50
J OM DE VRUCHTEN VAN GODS BERG 17,50
L DAGBOEK VAN EEN BERGSE IN OORLOGSTIJD 12,50
M STUDIES UIT BERGEN OP ZOOM-5 37 50
De vijf oorlogsdagen in Mei 1940
N HET MARKIEZENHOF TE BERGEN OP ZOOM17,50
O BERGEN OP ZOOM - GEBOUWD EN BESCHOUWD .uitverkocht
Uitgegeven tgv 700-j Heerlijkheid v. St. en L. v. Bergen op Zoom
P STUDIES UIT BERGEN OP ZOOM-637 50
R STUDIES UIT BERGEN OP ZOOM-732 50
Van Gasthuismeesters. Momboirs en Regenten
STUDIES UIT BERGEN OP ZOOM-820
Ter ere van de Maagd" geschiedenis van Maagdkerk tot stadsschouwburg
WATERSCHANSEN:
Lopende jaargang: losse nummers 5,
Voorgaande jaargangen: complete jaargang 4 stuks 17,50
Losse nummers ƒ5,
Rekeningen: POSTBANK: 24.05.922
BANK ABN-AMRO: 52.50.45.244
t.n.v. Penningmeester Geschiedkundige Kring te Bergen op Zoom
BESTELLINGEN MIDDELS STORTING BIJ BANK OF GIRO MET
VERMELDING VAN BESTELNUMMER OF TEGEN CONTANTE
BETALING BIJ DE PENNINGMEESTER
Sc
Nuttige adressen:
H. Franken
(Volksliedinvenstarisatie)
Weebosch 133, 5571 NG Bergeijk
Telefoon: 04974-1485
Bibliotheek KUB Tilburg
'Brabanticacollectie'
Postbus 90153
5000 LE Tilburg
Telefoon: 662127
Noordbrabants Genootschap
Parade 17/Postbus 1104
5200 BD Den Bosch
Telefoon: 073-139484
Rijksarchief Noord-Brabant
De Citadel, Zuid-Willemsvaart 2
5211 NW Den Bosch
Telefoon: 073-120733
Stichting in den Scherminckel
Postbus 361
4600 AJ Bergen Op Zoom
Federatie Noordbrabants Monumen-
tenoverleg
Torenstraat 32. 5268 AV Helvoirt
Telefoon: 04118-3366
Stichting Informatiecentrum Volkscul
tuur
Lucas Bolwerk 1. 3512 EH Utrecht
Telefoon: 030-319997
Foto omslag: Gemeentelijke Archiefdienst Bergen op Zoom
De Waterschans nr. 3 1992
Nieuwe leden
Mevr. E. Verbiest; de heren
F. Huismans; G. Bouwman;
F. Suykerbuyk; W. van Nieuwen-
huijsen; M. Vermunt; M. Bastiaan-
se; J. Clarijs; M. van der AA, allen
uit Bergen op Zoom. Mevr.
F. Unkraut-van der Weijden te
's Gravenhage. Mevr. A. Hofman-
Meesters te Hazerwoude-dorp.
Eerw. Frater P. van Ginneken
O.S B. te Oosterhout. De heren
W. Graafmans te Rosmalen;
F. Verlinden te Glimme.
Overleden:
Mevr. Th. Grosfeld-van Balen; de
heer drs. H. Schluter; de heer F.
Clarijs. allen uit Bergen op Zoom.
Aktiviteiten
- 7 oktober: lezing de Brabantsche
Saecke; -18 oktober: mini-excursie
naar drie panden in Bergen op
Zoom; -12 november: lezing
kloosters en hun archieven vóór
1795; 9 december: lezing kartogra-
fie. Nadere informatie in het Mede
delingenblad 1992 nr. 5 (reeds
ontvangen of te verkrijgen bij het
sekretariaat)
genealogie
Wij maken U graag attent op twee
nieuwe kwartaaltijdschriften: Ge
nealogisch Tijdschrift voor Midden-
en West-Noord-Brabant 40,
per jaar: 80 pagina's: opgave bij:
P. Sanders, Roelandlaan 220,
5665 PT Geldrop) en Genealo
gisch Tijdschrift voor Oost-Brabant
35,— per jaar: opgave bij Stich
ting GTOB, Hoefblad 65, 5684 JV
Best)In beide tijdschriften worden
genealogiën, kwartierstaten, bron
nenmateriaal gepubliceerd; boven
dien is er een vragen- en antwoor-
denrubriek en aanvullingen/cor
recties genealogiën en kwartiersta
ten. In Den Haag bevindt zich het
Genealogisch Registratie Centrum
(R. Visscherstraat 413, 2533 VN
Den Haag), waar gegevens in een
computer worden opgeslagen en
waar een uitdraai verstrekt kan
worden van de reeds geregistreer
de genealogische gegevens. Leden
van onze Kring, die genealogie be
oefenen, doen er wellicht verstan
dig aan eens contact op te nemen;
niemand werkt immers graag jaren
voor niets; misschien is wat zij on
derzoeken daar zo voorhanden.
Tentoonstellingen
Noordbrabants Natuurmuseum
(Spoorlaan 434 Tilburg): t/m 25
oktober: 'Dieren als werknemers,
beestachtig?' De geschiedenis van
de relatie dier-mens, trekdieren en
de valkerij, het huisdier de hond,
de huiskat, proefdieren enz. Met
ook educatieve aspecten voor de
jeugd.
Noordbrabants Museum (Ver-
wersstraat 41 Den Bosch): t/m 29
november: 'Vastenavond/Carna-
val. feesten van de omgekeerde
wereld'.
Van de redaktie
De redaktie van de Waterschans
meende dat het een goede zaak
was om een geheel Waterschans-
nummer te wijden aan de interes
sante vondsten die de archeologi
sche werkgroep van de Stichting in
den Scherminckel deed in het huis
De Balanche, Fortuinstraat 3, Ber
gen op Zoom. Daarmee wordt te
vens de nodige achtergrondinfor
matie gegeven voor de excursie op
zondag 18 oktober a.s. naar dit
pand, thans Persia. In deze afleve
ring wordt op een zeer uiteenlo
pende wijze ingegaan op de gege
vens en vondsten van dit huis: de
bouwhistorie: de bewoners, ook
die van vóór 1550 toen de For
tuinstraat nog Lange Meestraat
heette. Ook wordt verteld over de
chirurgijn Jacob Bolck (1644) en
over takakshandelaar Joseph
Moëne en slager Mathijssen met
zijn Vleeschcentrale (1937), die al
len het pand bewoonden. Aan
dacht wordt er ook besteed aan de
aangetroffen muurschildering met
een artistieke kwaliteit en een voor
Bergen op Zoom ongebruikelijke
grootte en zeldzame verschijnings
vorm. Uniek bij deze veelzijdige be
schrijving van een pand in Bergen
op Zoom is de aandacht die er
door In den Scherminckel besteed
is aan het biologisch materiaal bij
deze opgravingen.
De extra pagina's die deze Water
schans bevat werden financieel
mogelijk gemaakt door de Stich
ting in den Scherminckel zelf en
door bouwbedrijf Adriaan de Kok.
De redaktie van de Waterschans
hoopt dat eenieder met veel ge
noegen kennis zal nemen van een
belangrijk Bergs pand: huis de Ba
lanche.
- B. Daeter. Kastelen. Achtergron
den en vele wetenswaardigheden.
Alphen a.d. Rijn 1992. ISBN
90.64712522. Prijs 22.50. Uit
de inhoud: wat zijn kastelen; funk-
ties van het kasteel; de kastelentijd;
de bouw; interieur; voorzieningen;
na-middeleeuwse kastelen; de zorg
voor munumenten. Verkrijgbaar
bij de boekhandel.
- G. Groeneweg. Bergen op
Zooms aardewerk. Vormgeving en
decoratie van gebruiksaardewerk
gedurende 600 jaar pottenbakkers
nijverheid in Bergen op Zoom. Til
burg 1992. ISBN 9070197294.
Een uniek werk. Dit zal voor lange
tijd het meest omvattende boek
over dit aspekt van de stedelijke
historie zijn. Prijs 39.50. Ver
krijgbaar bij de boekhandel en in
de leeszaal van de Gemeentelijke
archiefdienst Bergen op Zoom.
- Ch. C.M. de Mooy. Over Aristo
craten. Keezen en Preekstoels
Klimmers: voorgeschiedenis en
totstandbrenging van de omwente
ling van 1795 te Bergen op Zoom.
Tilburg 1981. Prijs 39.50. Een
bijzonder boek. Onontbeerlijk voor
ieder die zijn gegevens over de
Bergse geschiedenis in de tijd
1750-1795 compleet wil hebben.
Verkrijgbaar bij de Gemeentelijke
archiefdienst Bergen op Zoom (be
perkte voorraad).
- B. Daeter. Begijnhoven: oor
sprong, geschiedenis en vele we
tenswaardigheden. Alphen a.d.
Rijn 1992. ISBN 9064712514.
Prijs 22.50. Uit de inhoud: Mid
deleeuwse religieuze bewegingen;
typen van religieuze vrouwen; de
begijnenbeweging; beggarden; be
gijnhoven; bewoners en funktiona-
rissen; inkomsten; geloften,
bestuur. Verkrijgbaar in de boek
handel.
- M. Verhoef-Theuns. Grootmoe
der vertelt. Deel I. Geredigeerd
door Hans Heestermans. Bergen
op Zoom 1992. ISBN
9073753082. Prijs 19.50. Het
rijk geïllustreerde boek geeft via
een eigen levensbeschrijving een
boeiend tijdbeeld, o.a. van Halste
ren, Bergen op Zoom, Lepelstraat
en Oegstgeest, vanaf 1918 tot vlak
na de oorlog. Vanaf 10 oktober
a.s. verkrijgbaar in de boekhandel.
