Sakko prijs
66
67
ter Breughel, Adriaan van de Ven-
ne, Jan Steen en anderen.
In de tweede expositie worden met
name de ontwikkeling en de ach
tergrond van de vastenavondvie
ringen in 's-Hertogenbosch en Ber
gen op Zoom getoond.
Woensdag 10 maart 1993
Lezing 'Grafzerken in de Sint Ger-
trudiskerk' door Cees Booy in Café
de Ster, aanvang 20.00 uur.
Tijdens de restauratie van de Sint
Gertrudiskerk is van de gelegen
heid gebruik gemaakt om de graf
zerken die nog over waren goed te
documenteren en de zich eronder
bevindende grafbakken, grafkel
ders e.d. eveneens aan een onder
zoek te onderwerpen. Dit alles is
door de restauratieleiding nauw
keurig op foto's, beschrijvingen
e.d. vastgelegd. Een en ander re
sulteert binnenkort in een publika-
tie.
Zondag 28 maart 1993
Excursie naar Lillo (B).
Vanwege het slechte weer en de
daardoor geringe opkomst in 1990
heeft de aktiviteitencommissie ge
meend opnieuw Lillo onder uw
aandacht te brengen.
Om 14.00 uur verzamelen wij bij
het Poldermuseum in het Fort Lil
lo. We worden rondgeleid door de
conservator Bergmans.
U kunt er op eigen gelegenheid per
auto heen of gebruikmaken van
een door de aktiviteitencommissie
te organiseren car-pooling. Fort
Lillo is te bereiken via Calfven, Os-
sendrecht, richting Zandvliet, de
brug over die het Schelde-
Rijnkanaal overspant, richting
Zandvlietsluizen en ongeveer 5 km
na de sluizen richting Lillo volgen.
Lillo-Fort, de huidige plaats, is het
enig overgebleven gedeelte van de
voormalige gemeente Lillo en telt
slechts ca. 50 inwoners. In het pol
dermuseum is in 36 ruimtes onder
andere veel terug te vinden van de
geschiedenis van de vroegere pol
derstreek. Nieuw is een verzame
ling met vondsten uit opgravingen
en bodemonderzoek in de polder
en een maquette met documenta
tie van het windmolenbestand in
de Antwerpse polder.
Maandag 19 april 1993.
Algemene ledenvergadering
om 20.00 uur in Café De Ster.
Na de jaarvergadering worden
dia's en een videofilm vertoond die
door de heer Verhees en de heer
Gabriels zijn gemaakt tijdens eer
dere excursies. Indien U ook in het
bezit bent van dia's of foto's kunt U
deze mogelijk eveneens aan de le
den tonen. Gelieve dit dan te vo
ren even te melden bij C. van Bek-
kum, tel. 59639.
van de redaktie
straatnamen
Vanaf heden treft U in de Water
schans de bespreking van een
straatnaam aan. Alle huizen in zo'n
besproken straat ontvangen dan
eenmaal die Waterschans gratis,
met daarbij de nodige informatie
om zich als lid van de geschiedkun
dige kring te kunnen opgeven.
We beginnen thans met de Box-
hornstraat.
Bij grotere straten (Antwerp
sestraatweg!) kan het nodig zijn
slechts een vel over de besproken
straat te verstrekken.
We hopen dat onze aktie bijdraagt
tot inzicht in de betekenis van een
aantal Bergse straatnamen en de
Kring meer bekendheid en nog
meer leden krijgt, zodat we nog
meer voor u kunnen doen.
boekenhoek
Vanaf heden treft U in de Water
schans regelmatig de zogenaamde
boekenhoek aan. In die rubriek
worden met name die boeken ver
meld die betrekking hebben op de
Bergse- of regionale geschiedenis.
Alleen de aan de redaktie toege
zonden publicaties komen voor de
ze rubriek in aanmerking. De publi
caties worden opgenomen in de
collectie van de Geschiedkundige
Kring. Zodra onze kring over een
eigen ruimte beschikt zullen alle
brochures, boekwerken e.d. voor
de leden te raadplegen zijn.
- Ham W. van en Cees Vanwesen-
beeck. De Bergse politie. Voor
recht en rust.
Quist B' op Zoom 1992
ISBN 990-73548-04-7
Prijs 27,50
Uit de inhoud:
- Recht en rust volgens het oude
bestel.
- De Bergse politie sinds 1810.
- De nieuwbouw aan de Jacob
Obrechtlaan.
Hoort in de boekenkast van iedere
Bergenaar.
Wie leest wordt niet bekeurd!
- Becht, K.
Josina 't is toch zonde. Een
menselijke geschiedenis over poli
tie en justitie rond 1800. 27,50.
Quist - B' op Zoom 1992
ISBN 90-73548-03-9
JOSINA 't IS TOCH ZONDE ver
telt het levensverhaal van Josina
Peereboom, die, op zoek naar ge
luk, bedrogen uitkomt en in haar
isolement een wanhoopsdaad be
gaat. Zij wordt in 1788 ten onrech
te beschuldigd van kindermoord
en ter dood veroordeeld.
Haar gratieverzoek aan de markies
leidt niet tot het gewenste resultaat;
het geraakt door de loop van de
geschiedenis in vergetelheid.
Ze brengt eerst, met de dood voor
ogen, vijftien jaar door in de mid
deleeuwse gevangenpoort. Dan
wordt haar doodstraf door het
staatsbewind van de Bataafse Re
publiek omgezet in een levenslang
verblijf in het tuchthuis.
Rechterlijke dwalingen en kwaad
willige hardvochtigheid bepalen
keer op keer haar lot bij de elkaar
opvolgende machtswisselingen.
De Verlichting gaat aan haar voor
bij.
Twintig jaar moet zij 'met het werk
harer handen de kost winnen' in
het tuchthuis.
Na vijfendertig jaar opsluiting
wordt de kwelling haar te groot. Ze
wordt krankzinnig en sterft in een
zinnelooshuis, door iedereen ver
geten, door niemand betreurd.
'Josina, 't is toch zonde' is een
menselijk document waarin op
boeiende wijze een beeld geschetst
wordt van het miserabele leven
van de hoofdpersoon en van de
zeer bewogen geschiedenis van de
tijd waarin het zich afspeelt
(1788-1823).
- Zeer boeiend boek.
Speciale aktie
Uitgever/Boekhandel Quist, For
tuinstraat 24 Bergen op Zoom.
Tel. 01640-40232 biedt beide boe
ken tesamen aan voor 39,50, al
leen voor de leden van de Ge
schiedkundige kring. Ledenlijst in
de boekhandel aanwezig.
- Daeter B. Hubertus Ernst; een
bijzondere bisschop. Leven,
werk en opvattingen. ISBN 90-
73753-07-4. Prijs: 29,50. Het
boek geeft ook een goed inzicht in
de geschiedenis van de kerk in het
begin van deze eeuw. Verkrijgbaar
bij iedere boekhandel.
Uitreiking uan de Sakko-prijs
voor Kunsten en Letteren 1992
aan de Geschiedkundige Kring
Stad en Land uan Bergen op
Zoom op 14 november 1992 in
de Hofzaal uan het Markiezen
hof.
Toespraak uan H. Stalpers,
voorzitter uan de jury.
Beste vrienden van en belangstel
lenden voor de prijswinnaar,
In onze dagen worden wij gecon
fronteerd met een actie tot behoud
van de bossen, o.a. via de slogan
'Kappen met kappen'. De argeloze
toehoorder zal zich nu afvragen;
'Wat heeft dat te maken met de
Sakko-prijs?' - Ik zal het U zeggen
- Niets! - Alhoewel - Kappen met
kappen is hier niet van toepassing
op de bomen van het woud, maar
op enen Wout van de Boom! Hij
kapt er n.l. mee. Dat is te zeggen,
niet met de prijs maar met Sakko,
en gaat genieten van een welver
diend rustiger leven na vele jaren
o.a. in de olie te zijn geweest. Hier
past een woord van afscheid, hier
past een woord van dank. Immers,
zonder hem, en zeker ook zijn
voorganger-directeur Piet Verha-
ge, stond niet dat prachtige wind
vaan op de toren van dit illustere
paleis, en had onze stad geen jaar
lijks uit te reiken prijs voor Letteren
en Kunsten voor een uitzonderlijk
Bergenaar of Bergse groep, de
enig artistieke prijs, die onze toch
zo cultuurrijke stad kent. Wout en
Piet, Bergen op Zoom is jullie héél
veel dank verschuldigd!
En nu de prijswinnaar
Na zorgvuldige afweging van po
tentiële kandidaten heeft de jury de
prijs 1992 toegekend aan de Ge
schiedkundige Kring Stad en Land
van Bergen op Zoom, wegens haar
grote verdienste voor de bestude
ring en popularisering van de rijke
historie van onze goede stad en
streek.
De geboorte van de Kring was
geen toevallige of willekeurige ge
beurtenis maar heeft een duidelijke
sociale oorzaak. Het langzamer
hand uitgroeien van de stad, de
middelbare scholen, het zich hier
settelen van academisch gevorm-
den die, van buiten komend, zich
binnen onze gemeenschap happy
zijn gaan voelen, en een gestadig
toenemend besef op een punt in
de geschiedenis te staan, waarop
veel kostbaar ouds snel zou kun
nen verdwijnen, hebben er sterk
toe bijgedragen om interesse te
kweken en aandacht te vragen
voor de grote historische waarden
van Bergen op Zoom en naaste
omgeving.
Hier moet ook zeker de naam van
wijlen Corneel Slootmans ge
noemd worden door wiens veel
vuldige publikaties de historische
importantie van de stad bij de bur
gerij is gaan leven, en bij haar een
gerechtvaardigde stedelijke trots
opgewekt hebben die de belang
stelling voor het roemruchte en tur
bulente verleden van de stad al-
lengskens deed groeien.
De Waterschans nr. 4 1992
De schout, met een roede als teken van zijn bevoegdheid in de hand, leest
de beschuldiging voor. Detail van de gravure Justitia, toegeschreven aan Fi-
lips Galle, naar een tekening van Pieter Bruegel de Oude, 1559/1560. 's-
Hertogenbosch, Noordbrabants Museum.
De Waterschans nr. 4 1992
Kees Becht
