Kijk in de Pot
80
81
De Waterschans nr. 4 1992
Het bestuur meent er goed aan te
doen U opening van zaken te ge
ven over de gang van zaken rond
om 'Kijk in de Pot'. Ook degenen
onder U, die buiten het West-
Brabantse wonen en de informatie
via de plaatselijke pers missen, zul
len er prijs op stellen over deze
zaak, waar uw bestuur zich voor
heeft ingezet, te worden geïnfor
meerd
Het beleidsplan van de Geschied
kundige Kring, dat uitgangspunt
was voor alle actie in deze zaak,
werd door de algemene ledenver
gadering aanvaard op 28 februari
1991. Het volgende citaat eruit is
belangrijk waar over externe actie
van het bestuur wordt vastgelegd:
'het kritisch volgen van ideeën en
plannen van overheidsinstellingen
en ondernemingen, die het terrein
van de verenigingsdoelstellingen
raken'.
Maar eigenlijk kwam het bestuur al
eerder dan in de julimaand van
1992 in actie. U herinnert zich de
prent die U ontving bij het bereiken
van de duizend leden. Bij die fraaie
tekening van het huidige 'Kijk in de
Pot' riep de begeleidende tekst op
tot waakzaamheid 'omdat het laat
ste stuk open terrein uit de vesting
historie zou kunnen gaan verdwij
nen'.
Dat was in januari 1992. Er moet
toen al een ontwerp-bestemmings-
plan zijn geweest. Had een waak
zaam lid ons eerder op de moge
lijkheden geattendeerd, er zou ze
ker en misschien anders zijn gerea
geerd. Nu bleven signalen uit. Het
was een groep verontruste buurt
bewoners die in juli 1992 contact
met ons zocht en ons vroeg toch
vooral eens kritisch te kijken naar
wat men met 'Kijk in de Pot' van
plan was. Gelukkig was het vacan-
tietijd, we konden er tijd voor vrij
maken. Snel reageren was nu wel
nodig omdat de termijn voor het
indienen van bezwaren, nu nog de
enige mogelijkheid, op 30 juli zou
aflopen.
Een pro-forma bezwaar werd inge
diend. Bij het formuleren van het
eigenlijke bezwaarschrift werd
steun verkregen van een aantal or
ganisaties, die ook onbekend wa
ren met de plannen maar zich
graag bij het door ons opgestelde
bezwaarschrift aansloten. Dat wa
ren de Stichting Menno van Coe-
hoorn, de Bond Heemschut en de
Stichting Cort Heyligers. We laten
Teroin kijk in de Pot Bergen op Zoom
Het vroegere exercitieterrein Kijk in
de Pot omstreeks 1920.
de essentiële regels van het be
zwaarschrift hierna volgen.
Hierbij doen wij U de nadere moti
vering toekomen, behorend bij ons
pro-forma bezwaarschrift van 30
juli 1.1.
Het bestuur van de Geschiedkun
dige Kring van Stad en Land van
Bergen op Zoom tekent, voor wat
betreft het plandeel 'Kijk in de
Pot/Geertruidapolder' bezwaar
aan tegen:
1. de onaanvaardbaar diepe aan
slag op de rust van de woonomge
ving. Een voor ons onbegrijpelijke
zaak gezien de houding van het
College van B. en W. ten aanzien
van het begrip 'verkeersdruk' in
rustige woongebieden, waarmee
wij recentelijk werden geconfron
teerd; (zie brief Dienst Stadsont
wikkeling en -beheer, kenmerk
20822, d.d. 22-5- 1992)
2. het verloren gaan van visueel-
ruimtelijk en militair-historisch
boeiend gebied van dit laatste stuk
herkenbare vestinghistorie;
3. de plannen tot ontsluiting van
'Kijk in de Pot' door langzaam-
verkeerroutes en 'parkachtige aan
leg'.
TOELICHTING.
ad 1: Wanneer de cijfers voor het
aantal bezoekers van het thema
park zelfs maar voor de helft reëel
zouden zijn;
wanneer het ruimtebeslag van alle
geplande voorzieningen in het zui
delijke deel van de Geertruidapol-
der en het westelijke deel van 'Kijk
in de Pot' ruim 17 ha zal zijn, groeit
een zekerheid. De zekerheid, dat
ruim 7 ha 'elders' gevonden zal
moeten worden omdat ten westen
van de spoorlijn slechts ca. 10 ha
beschikbaar is. Een aanslag op het
meest noordelijke deel van 'Kijk in
de Pot' moet dan gevreesd wor
den.
ad 2: Met de militair-historische
kwaliteiten van 'Kijk in de Pot' is tot
nog toe niets gedaan. Hierna wil
het bestuur van de Geschiedkundi
ge Kring aan haar bezwaren tegen
het ontwerp bestemmingsplan een
voorstel verbinden. Dat gebeurt
vanuit de overtuiging, dat aanvaar
ding van dat voorstel een positieve
invloed hebben kan op de
toeristisch-recreatieve aantrek
kingskracht van Bergen op Zoom.
Plezierige bijkomstigheid ervan is
tevens dat de activiteiten, die nü
op 'Kijk in de Pot' plaatsvinden er
doorgang kunnen vinden. Erken
ning van de militair-historische
kwaliteiten vraagt dan wel om het
bewaren/herstellen van het ruim
telijk effect: bebouwing in het ka
der van themapark en sport- en
vrijetijdscluster zou beperkt moeten
blijven tot het zuidelijk deel van de
Geertruidapolder en het deel van
'Kijk in de Pot' dat ten westen van
de spoorlijn ligt.
ad 3: Aanvaarding van de plannen
om het gebied van 'Kijk in de Pot'
te ontsluiten door de aanleg van
een drietal langzaam-verkeerroutes
in de richting van het recreatie-
meer, gecombineerd met de aan
duiding 'stadsuitbreiding' (SU) op
een plankaart, terwijl een andere
plan- kaart voor het betreffende
gebied de z.o.kant van 'Kijk in
de Pot') over 'parkachtige aanleg'
spreekt, houdt praktisch de zeker
heid in dat hier, na ontsluiting, een
woningbouwbevalling zal plaats
vinden.
Gezien het bovenstaande stellen
wij U voor in het bestemmingsplan
'Bergen op Zoom Zuid-West' de
volgende voorstellen op te nemen
c.q.te verwerken:
A. Het aanleggen van een wandel
en fietsroute over het tracé van de
verdwenen vestingmuur, die se
dert de 16e eeuw de stad tegen
aanvallen vanuit het zuiden be
schermde. Deze route te laten be
ginnen in de bocht van de Gertru-
disboulevard, ter hoogte van de
Koning Willem I straat en door te
laten lopen tot het punt op de
wal, waar Valentijn Klotz in 1671
De Waterschans nr. 4 1992
<Wt t '"I*
Vi
Artist impression door Kees Warmoeskerken van het gereconstrueerde lunette 'Kijk in de Pot'. 1992.
de vestingtoren van 'Kijk in de Pot'
tekende.
Het lijkt mogelijk die ene route aan
te laten sluiten op de boulevard ter
hoogte van de vroegere stadsfon-
tein.
B. De ontsluiting van 'Kijk in de
Pot' tot deze ene route te beperken
en de toegang tot themapark en
sport- en vrijetijdscluster te laten
plaatsvinden vinden via Gertrudis-
boulevard en van Konijnenburg-
weg c.q. Markiezaatsweg. Het zou
daarbij de voorkeur moeten heb
ben de terreinen ten zuiden van de
van Konijnenburgweg, die al in ge
meentelijk bezit zijn en een uiterst
rommelige indruk maken, voor de
toegang tot themapark/sport- en
vrijetijdscluster te gebruiken, zon
der daarbij het terrein van 'Kijk in
de Pot' aan te tasten.
C. De unieke historische, land
schappelijke en ruimtelijke kwali
teiten van 'Kijk in de Pot' NU te
gaan benutten en het gebied tussen
wandel- fietsroute (zuid), spoorlijn
(west), parkeerterrein Geertruida-
plein/Dierenasiel (noord) en Zuid-
westsingel/Gertrudisboulevard
(oost) te bestemmen tot VOOR
IEDEREEN TOEGANKELIJK
GOLFTERREIN.
EEN GOLFCENTRUM op demo
cratische grondslag, waar lessen
gevolgd kunnen worden in deze zo
razend populaire sport, door ieder
een gespeeld kan worden en de
beoefening van andere veldspor-
ten/het plaatsvinden van evene
menten zoals kringdagen van
schuttersgilden tot de mogelijkhe
den blijft behoren.
Met als zekerheid een LANDELIJK
UNIEKE SITUATIE voor de
golfsport; een terrein met een grote
aantrekkingskracht tot ver buiten
de regio; het ongerept blijven van
'Kijk in de Pot' als militair-historisch
object en een goede aanvulling op
de in het ontwerpplan voorgestel
de toeristischrecreatieve attracties.
Dit alles garandeert de rust van de
buurtbewoners en opent de moge
lijkheid ten zuiden van de wandel
fietsroute, een gebied dat eigenlijk
buiten het oude verdedigingsstelsel
viel, op beperkte schaal en des
noods opgenomen in het parcours,
laagbouw mogelijk te maken. Dat
moet voor velen aantrekkelijk zijn.
En voor de stad economisch inte
ressant.
D. In overleg/samen werking met
de eigenaren van het hotel een ei
gentijdse reconstructie van de eer
der genoemde vesting-toren van
'Kijk in de Pot' na te streven. Gele
gen op dat hoogste punt van de
vroegere strandwal moet dat een
schitterend uitkijkpunt over oud en
nieuw zijn, een ontmoetingsplaats
voor de bezoekers van Binnen
schelde, themapark en Golfcen
trum, rustpunt voor wandelaars en
fietsers.
Mijne Heren, de hierboven om
schreven bezwaren, de toelichting
en de voorstellen van het bestuur
van de Geschiedkundige Kring
kregen de steun van de volgende
organisaties'.
-Bond Heemschut te Amsterdam;
-de Stichting 'Menno van Coe-
hoorn' te Aerdenhout;
-de Stichting 'Cort Heyligers' te
Bergen op Zoom.
Met de meeste achting.
Het bestuur van de Geschiedkun
dige Kring van Stad en Land van
Bergen op Zoom,
voorzitter: drs.N.H.M.Grosfeld
secretaris: J.Kock-Asselbergs