82
83
De Waterschans nr. 3 1994
Ingegraven op 'Butcher Hill' ondergaat de infanterie beschieting, hitte,
honger en dorst.
voor weten te komen en de benarde
positie overnemen. De aanval komt
nu weer moeizaam opgang. De
aanvoer van munitie en water en de
ment veldartillerie in volle aktie
tekent de benauwdheid aan ruimte.
Even had men tijd voor reflektie.
Had de vierde Divisie naar behoren
Het gevreesde en veelzijdige Duitse 88 mm geschut.
afvoer van de gewonden neemt
geruime tijd in beslag. Dan maken
de verbijsterde en uitgeputte man
nen de balans op: 53 man aan
doden en gewonden! Hiermee
eindigde operatie TOTALIZE. De
hele 10e Brigade wordt teruggetrok
ken voor enkele dagen rust. Dat die
genoten moest worden midden
tussen de opstelling van een regi-
gefunktioneerd?
Wellicht had het beter gekund. Het
feit dat juist op haar ffontgedeelte
het Duitse leger veertig stuks van
de beruchte 88 mm kanonnen kon
inzetten, die beschikbaar waren
gesteld door de Luftwaffe, speelde
zeker een grote rol. Die maakten de
verdediging van de Duitsers langs
de Laison-rivier wel heel sterk. De
leiding besefte ook dat de bevoorra
ding (o.m. met eten en drinken) aan
alle kanten rammelde. Daar werd na
13 augustus veel aan gedaan. De
mobiliteit van de oorlog maakte dat
hard nodig en het moreel van de
mannen, die dagen lang in stof en
hitte zonder eten en drinken hadden
gezeten, kon er alleen maar op
vooruitgaan. De bataljonskeuken
werd opgedeeld, voortaan had iede
re compagnie haar eigen keuken en
iedere man kreeg een dagrantsoen
mee om, als er gelegenheid voor
was, zelf iets klaar te maken.
een terugblik in 1994
In de zonovergoten Normandische
velden van 1994 zijn vooral de
oorlogkerkhoven de stille herinne
ring aan de strijd van 1944. Van de
verwoestingen is na 50 jaren weinig
meer te zien. Het zijn de opgerichte
monumenten, de musea en de
kerkhoven die ons het verhaal van
toen vertellen. Over Normandië
verspreid liggen twee Amerikaanse,
zestien Britse, een Frans, twee
Canadese, een Pools en vijf Duitse
oorlogskerkhoven. De naamloosheid
van veel stenen en kruisen brengt
daar de omvang van het gebrachte
offer wel heel sterk in herinnering.
Anders dan in de Eerste Wereldoor
log werden er de gevallenen van
een bepaalde periode samenge
bracht.
Daarom rusten in Bény-sur-Mer de
gesneuvelde Canadezen van de
periode 6 juni - 20 juli 1944. Het
zijn er 2048.
In Brettevillesur-Laize/Cintheaux,
voor de periode 21 juli - 20 augu
stus 1944, zijn het er 2959. Een
merkwaardige ontdekking deden we
in Bény. We troffen er het graf van
de 38-jarige soldaat D. W. Rosen-
berger, gesneuveld op 19 juli 1944
en behorend, volgens de inscriptie,
tot het Lincoln and Welland Regi
ment. Hoe dat te verklaren als het
regiment pas op 24 juli arriveerde?
Een oplossing voor dit anachroni
sme biedt ook de officiële regi
mentsgeschiedenis niet. Die dateert
van 1954. De auteur, majoor R. L.
Rogers, zegt daarin op pag. 128:
'Toen in begin juli de omstandighe
den in Normandië met het weer
verbeterden, vertrok op de 16e een
kwartiermakersploeg voor de 10e
De Waterschans nr. 3 1994
De stenen van de eerste gesneuvelden van Lincoln and Welland.
Can. Inf. Brigade naar Gosport. Ze
ging aan boord om 18.30 uur de
volgende avond en landde in Nor
mandië op de 18e. Het L&W
Regiment was hierin vertegen
woordigd door Lt. Kol. Mc. Queen,
Lt. Borthwick, de Sgt'n G. Sim en
F. Voice en de soldaat H. Holli-
day'. Sld. Rosenberger wordt niet
genoemd. Ook zijn legernummer
B.119409, in zijn grafsteen gebei
teld, ontbreekt in de lijst van offi
cieren en manschappen, die in het
regiment dienden. We zullen de
Canadese oud-strijders in oktober
om uitsluitsel vragen omdat hij toch
de eerste gesneuvelde van 'ons'
regiment is. In Bretteville liggen de
twee mannen, die het regiment de
eerste gesneuvelden noemt: Papi-
neau en Swanson, gevallen bij
Bourguébus op 31 juli.
Op weg naar hun graven trof ons
het doordringend geluid van een
doedelzak, bespeeld door een
militair in kilt. Het bleek een eresa
luut van het Black Watch Regiment
aan de gevallenen waarbij we ons
in stilte aansloten.
Welke gebeurtenissen brachten hen
in Bretteville/Cintheaux?
Operatie Tractable
Het heuvelrijke gebied voorbij
Cintheaux, richting Falaise, mist de
wijdse openheid van de vlakte
vanaf Caen. Naar het zuiden berei
ken de beboste heuvels een hoogte
van zo'n 200 m. Daartussen stro
men kleine riviertjes, zoals de
Laison, de Ante en de Dives.
Kleine dorpen worden verbonden
door kronkelende, vaak holle
weggetjes. In dit terrein wilde
operatie 'TRACTABLE' na 13
augustus 1944 de knap gevoerde
Duitse tegenstand opnieuw doorbre
ken. U weet dat men de zich terug
trekkende Duitse troepen de pas
wilde afsnijden. Vanuit het zuiden
rukten US-troepen op, de Canade
zen zouden met hen contact moeten
maken vanuit het noorden ter hoog
te van Falaise en het terrein ten
oosten van deze stad. De legerlei
ding wilde vooral snelheid en paste
daarbij (onorthodoxe) oplossingen
toe, waarbij tanks en infanterie
meer geïntegreerd optraden dan tot
nu toe het geval was geweest.
Massale artilleriesteun en voortdu
rende bombardementsvluchten van
de luchtmacht zouden het pad voor
de samengebalde kracht van twee
pantserdivisies effenen. Deze nieu
we wijze van optreden bleek inder
daad de Duitsers te verrassen. De
startlijn van deze operatie ligt ter
hoogte van Cintheaux.
In een misschien vergelijkbare hitte
is het vinden van een schaduwrijk
plekje om te kunnen eten in de
julimaand van '94 een hele opgave.
Er moet aan de D.131 volgens de
kaart een monument staan. Via
Estrées-la-Campagne vinden we dat
ook. Een simpele zuil met inscriptie
en plaquette, omgeven door wat
groenblijvend geboomte, is op dit
schitterend uitkijkpunt de herinne
ring aan het begin van TRACTA
BLE.
Vóór ons de vlakte richting Caen.
Achter ons de heuvelrand en daar
achter Rouvres, waar de Laison
doorheen stroomt.
Op 14 augustus 1944 verzamelt
zich L&W in een terreinplooi tus
sen Cintheaux en St.Sylvain. De
infanterie klimt op TCV's (Troop
Carrying Vehicles). De opstelling
van die voertuigen is als voor een
parade: 7 naast elkaar en 10 achter
elkaar, oostwaarts gericht. Een
dergelijke opstelling nemen ook de
andere onderdelen van hun eigen
10e Inf. Brigade en die van de 8ste
Can. Inf. Brigade in. Direkt voor
zich hebben de mannen van L&W
de Shermantanks van het South
Alberta Regiment, drie eskadrons
naast elkaar. Van de vijand is niets
te horen. De luchtmacht legt rook
gordijnen. Om 14.00 uur begint de
opmars met een langzaam oost
waarts rijden over zo'n 800 m. Dan
maken alle voertuigen een draai
naar rechts, naar het zuiden. Elk
regiment, ook L&W, heeft daarmee
een front van 10 voertuigen, 7
voertuigen diep, van alle soorten en
maten.
De snelheid neemt toe, een giganti-
OPERATIONS
LINCOLN AND WELLAND REGT
9-16 AUGUST 1944
