Geschiedkundig tijdschrift
De Waterschans nr. 2 1997
begin heeft gestaan van de zeven
honderd jaar lange Bergse potten
bakkersindustrie. Met ander woor
den, was hij een pionier of een
voortzetter van een nog oudere tra
ditie?
De potteriekes avant-la-lettre
Onze pottenbakker was niet de
enige. Al in 1965 vond wijlen Fons
Gieles bij rioolwerkzaamheden in
de Fortuinstraat een grote hoeveel
heid aardewerkscherven. Deze la
gen in een pakket op 90 cm diepte
onder de stoep en strekten zich uit
van nummer 12 tot nummer 20.
Fons bestempelde het als potten-
bakkersafval, wat later door Anton
Bruijn van de Rijksdienst voor
Oudheidkundig Bodemonderzoek
bevestigd werd. Korte tijd daarna
kwamen bij graafwerk achter boek
handel Jansen (nummer 20, nu
muziekhandel Koster) opnieuw tal
loze fragmenten van misbaksels
naar boven. Het verzamelde materi
aal is na het overlijden van Fons
geschonken aan de Stichting In
den Scherminckel en wordt op dit
moment geïnventariseerd (7). Het
Fortuinstraat-aardewerk bestaat
overwegend uit dunwandig grijs
vaatwerk, daterend uit het midden
van de 13de eeuw. Ook hier zijn
weer veel randvormen bij, die afge
leid zijn van Andenne-keramiek,
hoewel het alval iets minder oud is
dan dat van onder de Sterre.
Er werkten dus meerdere potten
bakkers aan de oostzijde van de
straat, die hun misbakselscherven
waarschijnlijk als wegverharding
gebruikten.
Uit al deze bevindingen kan de be
langwekkende conclusie getrokken
worden dat in de eerste helft van
de 13de eeuw de Fortuinstraat een
centrum van de Bergse pottenbak
kers is geweest, ouder dan dat aan
de Dubbelstraat. Vandaar de naam
'Potterstraat'. Vennoedelijk zijn
deze bedrijven in de tweede helft
van de eeuw, toen de verstedelij
king in volle gang was en hun aan
wezigheid niet langer geduld kon
worden, uitgeweken (of verdreven?)
naar de havenbuurt. De Bergse
pottenbakkerstraditie is met deze
vondsten weer een eeuw ouder ge
worden.
IN DEZE AFLEVERING:
Bergen op Zoom en de
Oostenrijkse successieoorlog
De Oostenrijkse successie
oorlog in de Nederlanden
(1744-1748)
De Lievevrouwestraat
rondom 1747
Duizend(en) bommen en
granaten
Afb.3. Enkele aardewerkvormen uit de Fortuinstraat.
Noten:
(1Dit werk gebeurde door de auteur, geas
sisteerd door Bastiaan Warmoeskérken; (2)
GAB SR 2, f. 92v: (3) GAB R213, f.26v. en
f!252v. (4) Met dank aan de heer Besling
voor de door hem verstrekte informatie; (5)
R. Borremans en R. Warginaire, La Ceranri-
que d'Andenne, Rotterdam 1966, fig. 19. (6)
Borremans/Warginaire, Fig. 20; (7) Met spe
ciale dank aan mevrouw Gieles.
schans
