Geschiedkundig tijdschrift
De Waterschans nr. 1 1999
verrees er op een gedeelte van per
ceel D nr. 1408 een eenvoudige
woning en was De Meulder letter
lijk onder de pannen. Op nieuw
jaarsdag 1893 overleed hij en was
Eendracht Maakt Macht met goed
vinden van de familie van de ko
perslager de enige erfgenaam. De
woning werd omgetoverd tot een
'convenabele arbeiderswoning' en
vervolgens verhuurd.
P. Peeters beschrijft De historie van
een pand aan de Meirstraat. Het is
een aanvulling op een artikel in het
Jaarboek 1989 en gaat vergezeld
van enkele documenten inzake ei
gendomsoverdrachten en inventa-
risstaten met taxatieprijzen.
W. van den Broek; Kent gij ze nog?
Korte biografieën over priesters,
broeders en zusters uit Oud Gastel.
Dat zijn er heel wat. In dit nummer
de namen van A tot en met H.
P. Peeters: Het Laarzenpad. en Een
korte geschiedenis van het Gasteis
Laag. Deze twee stukjes vormen
een eenheid. Tussen Oud Gastel en
Oudenbosch of scherper nog, tus
sen Kuivezand en Heinsberg ligt
het Gasteis Laag. Daar is in vroeger
eeuwen veen afgegraven. De spo
ren daarvan kwamen te voorschijn
toen men in 1995 dit Laag ander
maal ging afgraven, maar deze keer
om er een natuurgebied van te ma
ken.
Huijbergen. Heemkundekring 'De
Wilhelmiet' met Jaarboek 1998 van
Den Iechtetrekker.
Ook de redactie van Den Iechte
trekker - weet U nog wat dat is? -
komt met een degelijk gevuld jaar
boek. We doen een keuze uit de
veelheid. R van Buuren verzorgt
het jaaroverzicht 1897 en het jaar
overzicht 1997. Ook schenkt Van
Buuren aandacht aan het tweede
eeuwfeest van het protestantse
kerkgebouw in Ossendrecht.
Vruchtbare schrijvers zijn ook de
heren C.P.J. Hoeckx en Br. Adrie
franken. Eerstgenoemde plaatst
hier in extenso zijn lezing over
1648-1998: 350jaar vrede van Mun
ster en de betekenis hiervan voor
Huijbergen. Op verzoek van Bra
bants Heem sprak hij over dit
thema in het Rijksarchief te Den
Bosch op 24 oktober jl. Eeuwen
lang hadden de Wilhelmieten van
Huijbergen te maken met grensge
schillen, eerst met de abdij van
Tongerlo, later met de Republiek.
Het was ook een moeilijke kwestie,
Afb.6. Siardus Bogaerts, prior van het
Wilhelmietenklooster van 1655 tot 1670.
Het schilderij hangt in het Wilhelmieten-
museum.
want de grens tussen de heerlijk
heid, later het markiezaat Bergen
op Zoom en het gebied van de ab
dij van Tongerlo liep dwars door de
gebouwen van de Huijbergse prio
rij. Ook in Munster kwamen de vre
destichters er niet aan uit en scho
ven zij de kwestie door naar een
aparte commissie, de zogenaamde
chambre-mipartie. Deze commis
sie die evenveel Spanjaarden als
Noord-Nederlanders telde, had tot
taak de grensgeschillen in Zuid-
Limburg, Zeeuws-Vlaanderen en
langs de zuidgrens rond Baarle-
Nassau, Postel en Huijbergen op te
lossen. Wat Huijbergen betreft, was
de cruciale vraag: Hoort het kloos
ter tot de Noordelijke Nederlanden
of tot de Zuidelijke? In het eerste
geval zou het moeten verdwijnen
van Den Haag en in het andere ge
val mocht het blijven bestaan. Het
klooster had in zijn prior Siardus
Bogaerts een voortreffelijk verdedi
ger en mede dankzij hem bleef het
klooster overeind zij het onder
moeilijke omstandigheden. Ook
het dorp werd daarin betrokken.
Br. Adrie Franken en Jac. M.
Hoogeveen schetsen in het kort de
geschiedenis van de Huijbergse
kermis in hun bijdrage: Van Kerck-
misse tot kermis. Kertnis in en rond
Huijbergen.
Br. Adrie Franken schrijft voorts
over de in Huijbergen begraven
markies Frangois Egon de la Tour-
dAuvergne (Dit artikel verscheen
eerder in De Waterschans 1998-2,
p. 61-63) en over Een vercoopdag
van Boomen. Dit laatste in samen
werking met C.P.J. Hoeckx. Die ver
koopdag viel op 14 maart 1760 en
de gegevens komen uit de kasboe
ken van het Huijbergse Wilhelmie
tenklooster. De 88 bomen brachten
die dag 472 gulden en 3 stuivers op.
Mevrouw A Hoogeveen-van Doom
verzamelde in verband met de
feestdagen Kerstmis, Nieuwjaar en
Driekoningen liedjes waarmee kin
deren langs de huizen trokken en
soms nog trekken, wensjes, recep
ten en gebruiken. De oogst van
deze speurtocht biedt ze de lezers
aan in: Nieuwe Jaarke Zoete. Een
aanwinst voor de folklore van de
streek.
Er kwam nog meer binnen. Niet
alle ingekomen periodieken zijn
hiermee besproken. We beperkten
ons tot de heemkundige en/of ge
schiedkundige tijdschriften van het
Land van Bergen op Zoom. Van de
overige ontvangen organen noe
men we: Jaarboek Heerlijckheid
Nispen 1998, Engelbrecht van Nas
sau jrg 17, nr. 4, december 1998 van
de Heemkundige kring Breda, De
Overdraght nummer 4, december
1998 van de Heemkundekring Die
Overdraghe, Brieven van Paulus
122, 24e jrg. wintermaand 1998 van
Heemkundekring Paulus van Daes-
donck, Kronyck (Deutekom, Sale-
hem en Gander), Heem (Son en
Breugel), Brabants Heem (Drie
maandelijks tijdschrift voor archeo
logie, geschiedenis en volkskunde).
Noordbrabants Historisch Nieuws
blad, De Kijkuit (Koninklijke Kring
voor Heemkunde Merksem), Pro
vincie Nieuwsbrief Brabant, Cit
adel (Nieuws en achtergronden van
het Rijksarchief in Noord-Brabant)
en Bescherming Cultuurmonu
menten Heemschut. Verder ont
ving de redactie het Jaarboek 1998
van het Centraal Bureau voor Ge
nealogie. Deze keer ligt het accent
op de schippersfamilies met dege
lijke artikelen over o.a. scheeps
bouw, koopvaardij en walvisvaart,
vissers, beurtschippers, het leven
van de V.O.C.-dienaar Roelof Blok,
de historie van de scheepsbouwers
familie Jonker in Sappemeer en
andere interessante gegevens voor
genealogen.
In deze aflevering:
Kijk in de Pot
Geschiedenis Bergen op Zoom
Gedenknaald
Op Bedevaart
Bergse spijskokerij
Poldermuseum
Koepeltje
Bergse Binnenstad
