Boekbespreking In memoriam Henri Overhoff Ad van Veldhoven: Voor allemaal een stukske' De Zalige Zuster Marie Adolphine uit Ossendrecht. Ossendrecht 1996. De Waterschans nr. 2 2000 Laten wij besluiten met de beste wensen uit te spreken voor het werk van het Heilig Hart in Berg op-Zoom. Dit huis zal ons missio narissen voor Afrika leveren en ook apostelen voor de prote stantse provincies van Noord Ne derland. De welwillendheid van de geleerde bisschop van Breda en van de eerwaarde deken van Ber gen is voor ons werk een garantie voor een goede toekomst'. Over protestanten wordt hier nogal negatief geschreven. Elders is pater Dehon wel een stuk mil der. Hij heeft het dan over broe ders die zijn als schapen zonder herdermensen die misleid zijn. Als katholieke Fransman vindt hij hun kerkgebouwen en liturgie te koud. Hij roept op om veel voor hen te bidden. Pater Dehon heeft zich eens bij een bezoek aan het Juvenaat lo vend uitgelaten over de fraaie bo menlaan die over het terrein slin gert. Wie zal toen vermoed heb ben dat die laan eens naar hem vernoemd zou worden? Hijzelf ze ker niet, maar hij zou er wel trots op zijn geweest. Illustratieverantwoording De inhoud van dit nummer lag reeds bij de drukker toen ons het bericht bereikte van het overlijden van het oudste lid van onze Ge schiedkundige Kring: Hendricus Pieter Overhoff, geboren te Bergen op Zoom op 15 juni 1905 en over leden te Amsterdam op 27 mei 2000. Henri was een van de vroegste le den van onze vereniging en hij bleef de Kring trouw, ook toen hij in Amsterdam woonde. Juist in het vorige nummer van De Waterschans hebben we aandacht besteed aan deze tot 't laatst toe zo actieve journalist, tekenaar, schil der, maker van houtsneden en to neeldecors, enz (Zie nummer 1 van het jaar 2000, p. 46). Hij werkte veertig jaar bij de redactie van het katholieke dagblad De Tijd en meer dan dertig jaar was hij de grote man van de Pius Almanak. Op de jubileumdag van 30 jaar Ge schiedkundige Kring op 20 novem ber 1998 was hij een van onze mar kantste gasten zoals blijkt uit de foto op bladzijde 120 van nummer 4 van De Waterschans 1998. Hij staat daar afgebeeld arm in ann met een ander respectabel lid van onze Kring, de eveneens nog niet zo lang geleden overleden Wim Besling. De foto geeft duidelijk weer dat het vastenavond vieren hun beiden niet vreemd was. Overhoff bleef zijn hele leven in zijn nieuwe omgeving en ver daar buiten een promotor van carnaval en oogstte daannee naar eigen zeg gen meer dan 200 onderscheidin gen. Zijn omvangrijke verzameling van historische camavalsobjecten heeft hij aan het carnavalsmuseum van Thorn (L) toevertrouwd. Veel van zijn tekeningen en schilderstuk ken bevinden zich thans in het Open Haven Museum van Amster dam. Het feit dat op 1 oktober a.s. zuster Marie Adolphine uit Ossendrecht heilig wordt verklaard heeft zijn laatste levensjaar zeer verblijd, want zij was familie van zijn moeder (Zie elders in deze aflevering: de bespre king van de biografie van deze mar telares). Redactie 88 De Waterschans nr. 2 2000 Een heilige uit Ossendrecht? Bijna vier jaar geleden kwam 'Voor allemaal een stukske' uit. De reden om nu aandacht te besteden aan deze beknopte biografie (144 pagi na's) van Kaatje Dierkx, geschreven door Ad van Veldhoven, is het voornemen van de paus om Kaatje, beter bekend onder haar klooster naam Zuster Marie Adolphine, op 1 oktober a.s. heilig te verklaren. Eerder reeds werd zij zalig ver klaard, de opstap naar de heiligver klaring. Het betekent dat de katho lieke kerk overtuigd is dat de per soon in kwestie het eeuwig geluk heeft verworven, met andere woor den: dat hij of zij in de hemel is. De heiligverklaring houdt ook in dat de betrokkene in de Eucharistievie ring mag worden vereerd en aange roepen met een op hem/haar toe gespitste mistekst. Dat drukt de Kerk uit met de term: hij of zij is tot de eer der altaren verheven. Enkele weken geleden ontving ik het boek van ons oudste lid de heer Henri Overhoff. Hij is van moederszijde verwant aan zuster Marie Adol phine en kan dus binnenkort met recht stellen: 'Wij hebben een hei lige in de familie'. Aan welke voorwaarden moet ie mand voldoen om voor een heilig verklaring in aanmerking te ko men? Allereerst moet men overle den zijn. Een tweede voorwaarde is dat de persoon in kwestie op held haftige wijze de deugd heeft beoe fend. Dat vergt een jarenlang on derzoek in twee fasen: één keer voorafgaande aan de zaligverkla ring en daarna nog eens voor de heiligverklaring. Elk onderzoek kent ook twee rondes: eerst een on derzoek door de plaatselijke, kerke lijke overheid en vervolgens nog een door de pauselijke rechtbank. Wie als martelaar of martelares voor het geloof sterft, voldoet aan het criterium van deugdbeoefening op heldhaftige wijze. Dan moet wel vaststaan dat de beulen, gerechts dienaars of moordenaars uit haat Drs. G.A. Huijbregts tegen het christelijk geloof hebben gehandeld en het slachtoffer als het ware voor de keuze hebben gesteld het geloof te verzaken of de martel dood. De commissie van onder zoek gaat dat na. Dan is er nog een derde voor waarde, een soort sanctie van God. Voor elke zalig- of heiligverklaring worden er namelijk twee erkende wonderen vereist. Meestal betreft dat min of meer plotselinge gene zingen van wetenschappelijk ge zien ongeneeslijke zieken, genezin gen die gebeuren op voorspraak van de toekomstige zalige of hei lige. Deze laatste voorwaarde ver valt evenwel als er duidelijk sprake is van een martelaar of martelares. Kaatje Dierkx Zij werd geboren op 3 maart 1866 in Ossendrecht, destijds volgens Van Veldhoven een dorp van circa 300 woningen met nog geen 2.000 inwoners. Zij was het vierde kind van Judoca Withaegs en het eerste uit haar tweede huwelijk met Petrus Dierkx. Haar ouders waren eenvou dige mensen die met een bakkerij, annex café, probeerden rond te ko men. In 1871 overleed haar moeder en daarop viel het gezin uiteen, want vader kon het alleen niet aan en vertrok naar Brussel. Kaatje kwam terecht in het gezin van Cor- nelis Dierkx en Nely Smout. Ze be zocht de school van de zusters Franciscanessen van Oudenbosch. Klooster en school waren toen ge huisvest in de Berghoeve, iets bui ten de bebouwde kom. Op 12-ja- rige leeftijd verlaat Kaatje de school en gaat wat verdienen als hulp in de huishouding en als in- pakster in een van de peekoffïefa- briekjes van De Beukelaer of Mat- theussens. Wel hield ze haar leven lang contact met de zusters van de Berghoeve. In november 1884 aanvaardt Kaat je een betrekking als hulp in de huishouding in Antwerpen. In deze havenstad komt ze in aanraking met een nieuwe congregatie, de in 1877 opgerichte Zusters Francisca nessen Missionarissen van Maria. Op 19 maart 1893 meldt ze zich daar als kandidate voor de congre gatie. Ze is dan 27 jaar. Na een proefperiode van ruim vijf jaar mag ze de eeuwige geloften afleggen onder de kloosternaam Marie Adolphine. Juist in dat jaar krijgt het congregatiebestuur een verzoek om helpsters voor een weeshuis en een hospitaal in Tai-yuan-foe, de hoofdstad van de Chinese provin cie Sjansi. Marie Adolphine hoort tot de uitverkorenen en vertrekt in maart 1899 met zes medezusters vanuit Marseille. Het is een inter nationaal gezelschap: drie Franse zusters, twee Italiaanse, een Belgi sche en een Nederlandse. Na veer tig dagen bereiken ze met zessen Tai-yuan-foe. Een zuster is ziek in Sjanghai achtergebleven. In de nieuwe woonplaats wacht de mis siezusters een haast onmogelijk karwei. Een groot weeshuis vol kin deren en enkele onbekwame krachten, een hospitaal dat nog moet worden gebouwd en een smerige vleugel van het weeshuis als tijdelijk klooster. Het wordt een heel zwaar jaar met ziekten en spanningen. De Boksersopstand Voordat de zusters Europa verlie ten, hadden ze al gehoord van de onrust in China door de Boksers opstand. China en Japan maakten in de negentiende eeuw kennis met de politiek van het moderne impe rialisme. Dat was het streven van landen met een moderne grootin dustrie zoals o.a. Engeland, Frank rijk, Duitsland na 1870 en de USA, gericht op het verwerven van kolo niën als goedkope leveranciers van grondstoffen, als afzetgebied voor de producten van hun fabrieken en als mogelijkheid voor nieuwe in vesteringen. China en Japan waren te sterk om er een kolonie van te maken, maar er waren andere we- 89 AJb.U. De laatste foto van pater Dehon, 1925, 82 jaar oud. Afb. 1 t/m 6 en 11 uit: Manzoni scj. Leone Dehon, Per lui vivo, per lui muoio. Bo logna 1993.

Periodieken

De Waterschans | 2000 | | pagina 20