Leesportefeuille
De Waterschans nr. 2 2000
Uit en over verwante tijdschriften
drs. GA Huijbregts
Wouw. Heemkundekring De Vier-
schaer. Nr. 4 van 1999
Dit nummer draagt als titel: Wouw
in het Millennium. Wouw in jaartal
len. Deze kroniek, samengesteld
door Piet Hoendervangers, Kees
Hoendervangers en Arno Melis,
bestrijkt de periode 1200-2000.
Elke pagina met jaartallen bestaat
uit drie kolommen: het jaartal, de
aard en/of plaats van het te ver
melden feit en dat feit zelf. De
middelste kolom werkt met de
volgende afkortingen: Alg Alge
mene Geschiedenis; Wo Wouw,
Mo Moerstraten; He Heerle
en Wpl Wouwse Plantage. Het
boekje telt 80 pagina's en is geïl
lustreerd. Ook over het verleden
van Bergen op Zoom zijn heel wat
feiten opgenomen. Zij vallen on
der de rubriek Algemene Geschie
denis. De eerste vermelding van
Wouw is in 1232, van Moerstraten
in 1272, van Heerle in 1290 en
van de Wouwse Plantage in 1465.
Belangrijke feiten uit de wereldge
schiedenis zijn eveneens vermeld,
dit als achtergrond van het plaat
selijk gebeuren. Het nummer ein
digt met het jaartal 1999 en ver
meldt daarbij de sloop van het
buurthuis de Bargie in Wouw en
van de algemene geschiedenis de
problemen in en rond Kosovo. Bij
1982 lezen we: Wo Oprichting
Heemkundekring 'De Vierschaer'.
Een handig en nuttig naslagwerk,
al zal het bij frequent gebruik
gauw losbladig zijn.
Noordbrabants Historisch
Nieuwsblad. Jrg. 13, nr. 6/jrg. 14,
nr. 1, maart 2000.
In dit orgaan van de Brabantse
Afb.l. Kasteel van Wouw, 1739.
98
De Waterschans nr. 2 2000
Regionale Geschiedbeoefening
en van de Historische Vereniging
Brabant vertelt Hans Sprangers
onder het kopje Een ijzergieterij in
Breda's Museum (p. 14-15), hoe
een belangrijk deel van de inven
taris van de Bergse ijzergieterij
Rogier Nerincx Richter is overge
gaan naar het Breda's Museum.
Net als Bergen op Zoom heeft
ook de Baroniestad heel wat ijzer
gieterijen en machinefabrieken
gekend. Denk maar aan de Etna,
Marijnen, Cosijn, Touw enz. Het
Breda's Museum heeft een aparte
afdeling ingericht voor het indus
triële erfgoed van zijn stad. Het
Markiezenhof bleek geen belang
stelling te hebben voor de inven
taris van de genoemde fabriek. Bij
de veiling van de machinerieën
e.d. ging veel naar de Bredanaar
W. Gieten, destijds gietmeester bij
de Bergse fabriek. Die schonk zijn
verzameling aan het Breda's Mu
seum, zodat men daar nu een aar
dig beeld kan geven van een pro
ductielijn van een ijzergieterij uit
de 19de-20ste eeuw.
Zevenbergen. Oud Nieuws Jrg.
20, nr. 1, maart 2000
Orgaan van de heemkundekring
Willem van Strijen. In de bijdrage:
Prof. Jos ten Horn, zoals ik hem
gekend heb, vertelt Kobie Schou
wenaars over zijn herinneringen
aan de kunstschilder Jos ten Horn
(1896-1956) die rond 1930 de
toen pas gebouwde, katholieke
St.-Bartholomeuskerk te Zeven
bergen met voor die tijd moderne
gewelf- en muurschilderingen ver
fraaide. Jammer genoeg is er door
oorlogsgeweld veel verloren ge
gaan van deze kunstwerken. Na
1944 is er slechts één gewelfschil
dering opnieuw aangebracht.
'Laat Zevenbergen trots en zuinig
zijn op dit werk, want hier is een
groot kunstenaar aan het werk ge
weest'; aldus het oordeel van een
delegatie van de Kunstacademie
van Amsterdam.
WAvan Ham beschrijft in Wapen
en vlag van de gemeente Moerdijk
de totstandkoming van het wapen
en de vlag van de nieuwe ge
meente Moerdijk. As oud-archi
varis van Bergen op Zoom en als
specialist op het gebied van wa
pen- en vlaggenkunde was hij
nauw betrokken bij het ontwerpen
van deze symbolen en als zodanig
ook de aangewezen man om de
gekozen ontwerpen helder uiteen
te zetten.
R. Hoiting schrijft over Een tak
van het geslacht Dirkzwager. Eerste
bekende vermelding van deze fa
milie gaat terug tot 1490. Er be
staat een uitgebreid werk over de
Dirkzwagers. In dit artikel krijgt de
Zevenbergse tak speciaal aan
dacht.
vh Nieuw-Ginneken. 'Brieven van
Paulus' Jrg. 25, nrs. 128 en 129,
resp. februari en april 2000.
De Heemkundekring Paulus van
Daesdonk bestaat 25 jaar (1975-
2000), reden o.m. voor het organi
seren van een tentoonstelling,
'Paulus 25', in het eigen museum
van 2 april tot en met 12 juli.
In nummer 128 van de 'Brieven'
een bijdrage van Ad Jansen: De
Baan van Ginneken naar Maast
richt. Van deze baan zijn nog oude
gedeelten terug te vinden. Er is
zelfs sprake van een Oude en een
Nieuwe Maastrichtse Baan. Dat
heeft alles te maken met een ver
legging van de weg naar Maast
richt als gevolg van de scheiding
van Noord en Zuid door de Tach
tigjarige Oorlog. Frans Roelvink is
nagegaan welke inwoners van
Ginneken in de negentiende
eeuw als vrijwilliger naar Rome
trokken om de Kerkelijke staat te
Ajb.2. De muurschilderingen van prof. Jos ten Horn in de St.-Bartholomeuskerk te
Zevenbergen omstreeks 1933.