Geschiedkundig tijdschrift
nmm
De Waterschans nr. 3 2000
Aan de hand van een praktisch
voorbeeld uit 1537 wordt uit de
doeken gedaan hoe de baron van
Breda en de markies van Bergen op
Zoom tot een meer nauwgezette
bepaling van hun wederzijds ge
bied in de Glundert zijn gekomen.
Oud Nieuws, 20e jaargang nr. 2,
juni 2000, de periodiek van de
heemkundekring 'Willem van St-
rijen' van Zevenbergen, brengt o.m.
een geschiedenis van de molens in
het gebied van Zevenbergen, ge
schreven door mevrouw J. Hoi-
ting-Heukers met als titel: Watermo
lens, gemalen, molenaars en machi
nisten (p.4-28). Het is het verhaal
van de molens aan de Roode Vaart,
in het Oudland, aan de Schansdijk
en aan de Bruyningsdijk. Watermo
lens wijken voor stoomgemalen en
die op hun beurt voor elektrische
gemalen zoals het gemaal Toren
polder.
Verder ontving de redactie de Kijk
uit, nr. 110 van juni 2000, van de
Koninklijke Kring voor Heem
kunde Merksem, alsmede De Vrij-
heijt van Rosendale, nummer 36
van juni 2000, van de heemkunde
kring De Vrijheijt van Rosendale.
In de Kijkuit deel 1 van De val van
Antwerpen in 1914geschreven door
William Simoens.
In het tijdschrift van Roosendaal
o.m. een gedeelte uit Het dagboek
van Laurens Pels (1756-1764). J.
Hopstaken plaatst de originele
tekst naast de vertaling in modem
Nederlands (p.21-25).
Mijn aandacht werd onlangs geves
tigd op een artikel van de
reserve-luitenant-kolonelarts prof.
dr. A.H.M. Kerkhoff in het Neder
lands Militair Geneeskundig Tijd
schrift, getiteld Het Franse hospitaal
te Bergen op Zoom 1810-1814
(p. 165-174). Deel 1 van deze studie
is verschenen in het september
nummer 1999, nr. 5 van de 52ste
jaargang en beschrijft hoe na de in
lijving van het koninkrijk Holland
bij Frankrijk het stadsbestuur van
Bergen op Zoom van de Fransen
de opdracht krijgt om het Markie
zenhof tot militair hospitaal in te
richten voor 500 patiënten. Het
hospitaal was een zware belasting
voor de stad die toch al gebukt ging
onder een grote schuldenlast. Het
Markiezenhof gold als een burger-
hospitaal voor militairen, maar hoe
de gezagsverhoudingen lagen tus
sen stadsbestuur enerzijds en de
militaire autoriteiten anderzijds
bleek moeilijk te achterhalen. De
stad draaide wel steeds op voor de
kosten van huisvesting en verple
ging. De schaarste aan bedden
goed, verbandmiddelen, wasmid
delen, brandstof, levensmiddelen
e.d. in de ingesloten stad (januari-
niei 1814) leidde tot zeer onhygië
nische toestanden.
Wat in dit eerste deel nog niet aan
de orde komt, is de behandeling
van de patiënten. Dat is stof voor
deel II.
Een enkele kanttekening: Kerkhoff
ontmoet reeds in het begin van de
19de eeuw in Bergen op Zoom een
wethouder Stuart. Die zou echter
nog meer dan anderhalve eeuw op
zich laten wachten. Wel is er in de
stukken sprake van Willem Huart,
tijdens de inlijving Guillaume Hu-
art. Hij was een vooraanstaand Ber-
genaar, van beroep koopman en
leerlooier. Hij had zitting in de ge
meenteraad en was onder meer lid
van het bestuur van het gilde van
de Meersche, van de loge, voorzit
ter van het Bergse Nutsdeparte-
ment en van het comité revolutio
nair. Hij leefde van 1755 tot 1824.
AJb.2. Deze scheisloot werd gegraven in 1549 als grens tussen het markiezaat Bergen op
Zoom en de baronie van Breda. Het is nog altijd de grens tussen Klundert en Fijnaart.
De foto werd in het voorjaar van 2000 gemaakt.
üFïi l AU .uM
irici 1 Of* ZUD&il
n lij F
In deze aflevering:
Markiezenhof Torenhoog
Bergse politie in oorlogstijd
Geschiedenis van Bergen op Zoom VII
Weervisserij
Fort De Roovere
Fraude op fort De Roovere
Stationsgebouw Bergen op Zoom
Mariakapel Markiezenhof
TrTyj.ij;
1U» j .1 j w.
