Fort de Roovere en de Westbrabantse waterlinie De Waterschans nr. 4 2000 ment. Hoever de begrenzingen lo pen, moet worden vastgesteld. Overwogen kan worden ook de overige delen van de linie die status of de status van gemeentelijk mo nument te verschaffen. Tenslotte wordt de eigenaar/be heerder geconfronteerd met bur gers die gebruik maken van het ge bied of daar studie van maken. Hun visie is van belang voor de wijze van beheer. Zij kunnen in vloed uitoefenen door rechtstreeks in dialoog te gaan met de eige naar/beheerder of door invloed uit te oefenen op de hierboven ge noemde bestuurslagen. Zij kunnen zich profileren door zich te bunde len. In de afgelopen jaren zijn in het leven geroepen: de vrienden van het Mastbos (aan de stadsrand van Breda in beheer bij Staatsbos beheer), de Vrienden van het Park Randenbroek in Amersfoort, Vrien den van Rottumeroog en Rottu merplaat, Vrienden der Geldersche Kastelen, enzovoorts. Het initiatief daarvoor kan bij de burgers liggen, maar ook bij de be heerders) zelf als hij denkt dat daarmee zijn doelstellingen beter behartigd kunnen worden. Draag vlak is een belangrijk punt. De Gemeente Bergen op Zoom heeft blijkbaar een dubbelrol. Zij vervult de privaatrechtelijke taak van terreineigenaar van het fort De Roovere in engere zin, en een pu bliekrechtelijke taak als het gaat om bestemmingen, landschapsbe- leid en monumentenbeleid. Ook de initiatiefnemer voor de aanleg van de A4 is een belangrijke actor in het gebied. Naast de keuze van het tracé is zijn rol van belang bij het compenseren van de schade die ontstaat door de aansnijding van het schootsveldcomplex. Studie Na deze beschouwingen doet de vraag zich voor waarin de komende tijd de aandacht naar uit moet gaan. We kunnen daarbij onder scheid maken tussen: het inhoude lijke en het procesmatige. De inhoudelijke doelstellingen van fort De Roovere en zijn omgeving: Hierbij moet men denken aan een zo concreet mogelijk inrichtings- en beheerplan. Dat is primair de taak van de eigenaar beheerders. Dat zijn enerzijds de Gemeente Bergen op Zoom, anderzijds het Brabants Landschap en een paar particuliere eigenaren. Zonder me dewerking van die eigenaar/be heerder hieraan werken, is niet zin vol. Aan een inrichtings- en be heersplan moet wel een visie ten grondslag liggen. Dat is een verhaal waarin de kwaliteiten en potenties van het gebied worden uiteengezet en vertaald naar ruimtelijke beel den en oplossingsrichtingen. Om dat het hele complex een geheel vormt, moet die visie het hele com plex en de directe omgeving ervan omvatten. Eigenlijk hebben we het dan over een landschapsplan, dat een vertaling heeft naar beheers maatregelen voor de verschillende terreineigenaren. De beste initia tiefnemer voor een landschapsplan is de gemeente. De procesmatige en bestuurlijke kant Hierbij moet men denken aan het in kaart brengen van de actoren, hun taken en verantwoordelijkhe den en hun instrumenten om de doelen die ze voor ogen hebben te 168 De Waterschans nr. 4 2000 bereiken. Onder wiens invloed staat wie? Inhoud en proces zijn met elkaar verbonden. Het is niet zinvol met de eigenaar/beheerder te gaan pra ten en onderhandelen als de in houdelijke doelen niet voor ogen staan. Omgekeerd is het niet zinvol om inhoudelijke doelen te formu leren zonder overleg met de eige naar/beheerder. Er moet dus een samenwerking tot stand komen tussen de Vrienden van fort De Roovere, het Brabants Landschap en de Gemeente Ber gen op Zoom. Het Brabants Land schap bestaat. De Vrienden van fort De Roovere zijn er wel, maar ze hebben nog geen status. Bovendien is het nog een beperkte groep. Als de Vrienden van fort De Roovere iets willen bereiken zullen ze hun achterban moeten vergroten en er voor zorgen dat ze als groep aan de weg timmeren. Publiciteit is een van de belangrijkste instrumenten om de doelen onder de aandacht te brengen van een breed publiek. Een breed draagvlak is van groot belang. Literatuur Illustratieverantwoording: AJb.8. Logo Stichting Vrienden van fort de Roovere. Bestuursleden en adviseurs van fort de Roovere zijn: In het voorgaande artikel wordt op het eind gesproken van de Vrien den van fort De Roovere, die 'er zijn, maar nog geen status hebben'. Wij zijn inderdaad nog maar 'een beperkte groep en zullen onze ach terban moeten vergroten' als wij iets willen bereiken met fort De Roovere als onderdeel van de West brabantse waterlinie. Daarom ma ken wij bij deze graag van de gele genheid gebruik om ons voor te stellen; wie wij zijn, wat wij willen en hoe wij dat willen bereiken. Wij zijn de Stichting Vrienden van fort De Roovere opgericht in sep tember 2000. Formeel zijn wij als bestuur van de stichting nog maar klein in aantal, maar wij zijn ervan overtuigd dat er veel meer vrienden van dit fort zijn, zoals bleek uit de giften ter gelegenheid van het af scheid van de burgemeester van Bergen op Zoom eind juni jl, waar bij meer dan 30.000,- bijeen werd gebracht voor het beter in beeld brengen van fort De Roovere. Mevr. A. van den Berg - voorzitter Dhr. K. Hielkema - secretaris Dhr. RW. Verhage - penningmeester Dhr. J. Sinke - lid en niet-stille kracht achter de activiteiten Dhr. N.H.M. Grosfeld - lid Dhr. A.M.A. Roesink - lid Dhr. W.C.M. Stuart - lid Dhr. J.CAM. Bervaes - adviseur Dhr. F Buys - adviseur AJb.6. Fort de Roovere vanuit de lucht, omstreeks 1960. Ajb.7. Fort de Roovere 1998. Gracht met water. Hoe maak je de oorspronkelijke Junctie beter zichtbaar? Dorsser, H.J. van. Het landschap van Westelijk Noordbrabant: bijdrage tol het inzicht in de ontstaanswijze The landscape of the Wes tern part of Noordbrabant: contribution to the knowledge of the development. Rijks universiteit Utrecht. Utrecht: van Dorsser, 1956, 133 pg. |NL|. Thesis (Publicatie Geo- graphisch Instituut der Rijks Universiteit Utrecht; no. 11 B); Leenders, KAH.W. Van Tumhoutervoorde tot Strienemonde: ontgin- nings- en nederzettingsgeschiedenis van het noordwesten van het Maas Schelde-Demer- gebied 400-1350: een poging tot synthese. Universiteit van Amsterdam. Zutphen: Wal burg Pers,1996, 662 pg. Refs. p. 532-548. [NLT Thesis. ISBN 90-6011-970-3. Belonje J. Het Fort Rovers of (De) Rovere. Reprint 1954. 15 pp. Afb.l: Kaartje in proefschrift van Helena Jo hanna van Dorsser. Utrecht 1956. Kaart 2: Topografische Dienst Emmen. *De schrijver van dit artikel. Jan Bervaes, is een geboren Halsterenaar (1947), die in zijn jeugd werkte bij tuinders op de Schans, aan de Melanen en bij de Moerkens, rondom de Kortjan en op Zoutendam. Op Vrederust in ventariseerde hij jarenlang vogels samen met zijn vrienden. Daarbij kruisten zij de sloten en wallen van de aardwerken voor het fort De Roovere. Hij kent de geomorfologie van het gebied en heel West Brabant. Na af gestudeerd te zijn in de Bosbouw in Wage- ningen was hij o.a. werkzaam op het hoofd kantoor van het Staatsbosbeheer in Utrecht. Thans is hij werkzaam bij het onderzoeksin stituut Alterra, Research in de Groene Ruimte, in Wageningen. Als inwoner van Zaltbommel was hij jaren lang voorzitter van de Historische Kring Bommelerwaard en thans voorzitter van de Monumentencommissie van de Gemeente Zaltbommel. In die rol is hij nauw betrok ken bij de ontwikkeling van het Natuuront wikkelingsproject Sint Andries, waar natuur, cultuur en recreatief gebruik met elkaar ver sterkt worden. Sint Andries kent vier forten vanaf de Romeinse tijd tot in de Tweede Wereldoorlog vanwege de strategische lig ging tussen de Maas en de Waal. In Zalt bommel ging dit jaar de reizende tentoon stelling van start van de Stichting Menno van Coehoorn om de Nieuwe Hollandse Waterlinie de Unesco werelderfgoed-status te geven. Ook het Slot Latevestein is onder deel van deze linie en ligt in de gemeente Zaltbommel. De vestingwerken van Zalt bommel zelf hebben de status van Rijksmo nument.

Periodieken

De Waterschans | 2000 | | pagina 6