x fznwiisfuitmuii Geschiedkundig tijdschrift De Waterschans nr. 2 2001 nieuwe gids. Eind mei komt die waarschijnlijk uit. In dit jaarboek alvast het eerste gedeelte. Het jaar boek besluit met een door Flor Backx en Mag Janssens samenge stelde Auteurscataloog. Gedenk schriften (1933-1950) en De Spycker (1954-2001) p. 183-204. Wat het aan tal bijdragen betreft, spant Gerard Meeusen de kroon. Wouw. De Vierschaer Jaargang 19, nr.l, maart 2001. Jan Vissenberg en Cees Cupeais zijn op zoek geweest naar'gevelste- nen en doen verslag van hun be vindingen in Muur- en gevelstenen. K. Bovee schrijft over het wel en wee van de familievoetbalclub F.C. Raats. Die viert dit jaar haar zilve ren jubileum. Henk Hellegers levert een bijdrage over de Problemen bij de wederopbouw van Wouw (p.52-82), aangevuld met: Proble men bij de wederopbouw van Wouw: Een terugblik door Peet van Tiggelen (p.83-91), eveneens geschreven door Henk Hellegers. Merksem. De Kijkuit Jrg. 29, nr.l 13, maart 2001. Tom Van Tichelen biedt de lezer een aardige blik op het dorpsleven in de omgeving van Antwerpen omstreeks 1600 in: Drankgebrtuk bij feestelijkheden te Merksem en Dam- brugge op het einde van de zestiende eeuw. Dambrugge was een gehucht tussen Merksem en Antwerpen. Daar stonden in 1578 maar liefst zes brouwerijen, maar de helft van het gehucht bestond dan ook uit herbergen. Vooral carnaval, kennis en andere feestelijkheden moedig den aan tot het drinken van een forse pint. De overheid deed haar best om uitwassen te voorkomen, niet met het gewenste succes zoals Van Tichelen aantoont (p.6-9). Op zondag 30 november 1794 wer den op de Meir in Antwerpen offi cieel alle martelwerktuigen ver brand. Wat ervoor in de plaats kwam was de guillotine, bedacht door de arts Joseph Ignace Guillo- tin om een zo pijnloos mogelijk middel te hebben voor het verwij deren van schadelijke elementen uit de maatschappij. 'De veroor deelde zou uitsluitend een 'korte koelte' in de nek voelen' (p.22). De hoofdcommissaris van Politie van St. Niklaas Alain Collier vertelt er meer over in Guillotine: Wapen der Gerechtigheid? Het artikel De laatste kringvesting genaamd: Brialmont. De sociale en economische achtergronden er\'an (p.32-38), geschreven door William Simoens, gaat over de bouw van een sterk fort ten noorden van Ant werpen met bijzondere aandacht voor de politieke besluitvorming, de onteigeningsprocedure en de omstandigheden waarin de werk lieden hun brood moesten verdie nen. Klundert. De Overdraght Jrg. 27, nummer 1, 2001. AM. Wilmink-Noom met een korte levensschets van Klunderts veearts Wilmink van 1916 tot 1958. Matti Herben vertelt het verhaal van een competentiekwestie uit de Franse tijd in: Machtsstrijd in Klundert van rentmeester Hetterscheij met het ge meentebestuur en Bayuw Eland (1795-1800). Deze kwestie kwam reeds eerder aan bod. Vermeldens waard is verder dat de Klundertse heemkundekring DIE OVER- DRAGHE streeft naar de oprichting van een Vlas- en Suikermuseum. Zevenbergen. Oud Nieuws Jrg. 21, nr.l, april 2001. BJ. van Tilburg sprokkelde het be langrijkste nieuws van 1901 bijeen en biedt het resultaat aan in zijn Nieuws uit Zevenbergen in diverse kranten en tijdschriften. C.J. Heeren en Th.C.M. Noorder- meer leggen een stuk kerkhistorie vast in Een geschiedenis van de ge reformeerde kerken 'Vrijgemaakt' in West-Brabant: Geen 'rechte voren'ge trokken bij het woord der waarheid.. Het is 'het hartverscheurende ver haal van een kerksplitsing, waarin de gereformeerde bevolking van met name Zevenbergen heel wat over zich heen kreeg'. Eerder ver scheen dit artikel in De Ghulden Roos nr. 56 van 1996. Geertruidenberg. De Dongebode Jrg. 27, nr. 1, maart 2001. Eén artikel in dit nummer. Hel is van Bas Zijlmans en gaat over De grafelijke burcht van Geertruiden berg. De oudste stad van Holland heeft een burcht gehad, gebouwd in of vóór 1323 en na een herstel toch blijkbaar in onbruik geraakt in de 15de eeuw. Het speelde een rol in de Hoekse en Kabeljauwse twis ten. De ruïnerestanten zijn later hergebruikt om de stadsmuur te versterken. Waar stond het kasteel nou precies? Dat is nog steeds een onopgelost raadsel. Het onderzoek gaat door. In verband met de stads uitbreiding zullen er boringen plaatsvinden. vh Nieuw-Ginniken. Brieven van Paulus' 133 en 134, resp. Jrg. 26, sprokkelmaand 2001 en grasmaand 2001. In nummer 133 o.m. een be schrijving van de historie van het gebied van de Koekelberg en Nol- sel door Ad Jansen, getiteld: Koe kelberg en Notsel, een verkenning p. 143-161. In nummer 134 is Ad Jansen weer present, nu met Landhuis en hoeve Koekelberg onder Ulvenhout p.221-244. Ook Chr. Buiks heeft aan beide nummers meegewerkt. In het eerste een verslag van zijn speurtocht door de archieven naar Steekpartijen met dodelijke afloop in Ginneken, 16e eeuw. en in nr. 134 naar Zoenen in de Baronie. Ook dat gaat over de rechtspraak. Het slaat op verzoeningen tussen partijen na een moord of een ongeluk. Men probeerde dan om tot een verdrag te komen dat de betrokkenen tevre den stelde. Zo'n contract werd dan met een kus als het ware bekrach tigd. Buiks heeft interessante toe passingen gevonden uit de 15de, 16de en 17de eeuw. Ook van de volgende periodieken mochten we weer het jongste nummer ontvangen: Brabants Heem, 2001-1; Noordbrabants historisch nieuwsblad, nr. 2001-1; Kronyck Tijdschrift van de oud heidkundige kring Deutekom en de oudheidkundige verenigingen Salehem en Gander 2001-nr.99; Heem Son en Breugel 2001-1; Heemschut februari 2001 en april 2001; Brabant Provincie Magazine Jrg. 4, nr. 2. Illustratieverantwoording: Afb.2.: Ontleend aan De Oranjeboom. Deel LUI. Jaargang 2000. p.90; Afb.3.: De Spycker Jaarboek 2001. Kon. Heemkundige Kring Essen, p. 159) In deze aflevering: Stadsgezicht op Bergen op Zoom Moord bij Halsterse molen De Doome Croone Een Franse ode Broeders van Huijbergen Afsluiting koorgedeelte Gertrudiskerk Geschiedenis Bergen op Zoom X

Periodieken

De Waterschans | 2001 | | pagina 26