Boekbespreking
De Waterschans nr. 3 2001
wellicht ook in 1921 hermaakt was,
zijn een nieuwe steun- en neuslijst
aangebracht. Rond 1986 is het
stucwerk in de gang hersteld en op
nieuw gemarmerd naar de terugge
vonden oorspronkelijke toestand.
Bij de in 2000 aangevangen restau
ratie is de situatie van rond 1800
zoveel mogelijk hersteld. De ach
tergevel is, wederom met de be
staande kozijnen, hersteld, waarbij
de veranda verdwenen is. De door
gang tussen gang en trap is weer
versmald, terwijl de trap geheel
hersteld werd. De mooie schouw
partijen zijn meest gehandhaafd.
Met de toevoeging van de heden
daags aan een woonhuis te stellen
eisen is hiermee toch een zeer bij
zonder goed bewaard gebleven
18de eeuws huis in volle luister
hersteld.
Afb. 12. Achtergevel huidige situatie.
Afb. 13. Oude bestrating van de overbouwde Couveringepoort.
Afb. 15. Gang, huidige situatie.
Bronnen
(1) Gemeentearchief Bergen op Zoom; (2)
H.E. van Ginneken; (3) Mondelinge mede
deling van P. Weyts. Q
gen van elders in de stad afkom
stige marnieren schoorsteenman
tels een plaats. In 1969 zijn er res
tauratiewerken aan de voorgevel
uitgevoerd. Rond het voordeurko
zijn is toen een portiek gemaakt
met van elders uit de stad afkom
stige gesneden consoles. Zo'n por
tiek was kennelijk oorspronkelijk
Afb. 14. Schouw in de achterkamer, hui
dige situatie.
wel beoogd doch niet uitgevoerd.
Boven alle raamkozijnen zijn na
melijk hanekammen aanwezig,
doch boven het deurkozijn slechts
een eenvoudige rollaag (afb. 9, 10,
11). Aan de gootconstructie, die
122
De Waterschans nr. 3 2001
Mels de Jong: AM. de Jong, schrijver.
Amsterdam 2001. ISBN 90 214 68999 9 NUGI 321
Door: drs. GA Huijbregts
AJb. 1. Foto uit 1936. A.M. de Jong (links) in gesprek met Piet Bron, die in de film voor
de Kruik speelde (part. coll).
Inleiding
In het vorige nummer van De Wa
terschans mochten we aandacht
besteden aan de biografie van onze
bekendste Bergenaar Anton van
Duinkerken, geschreven door Mi
chel van der Plas. Deze keer gaat
de belangstelling uit naar Adrianus
Michiel de Jong, meer een streek
genoot dan een stadgenoot. Ook
hij werd literator net als Willem As-
selbergs. Hij was echt niet zo ge
leerd als zijn tijdgenoot, maar had
wel meer commercieel succes. Wat
betreft de verkoop van zijn boeken
staat hij nog altijd aan de top van
de Nederlandse auteurs. Maar liefst
drieëntwintig miljoen exemplaren
zijn er over de toonbank gegaan.
Van 1925 tot 1930 woonde hij in
Nieuw Borgvliet (Antwerpsestraat
weg 414) en had zelfs korte tijd
voor de SDAP Sociaal Demo
cratische Abeiders Partij) een zetel
in de Bergse gemeenteraad. Al
vroeg was Adriaan een overtuigd
socialist en hij zou dat zijn hele le
ven blijven. Net als Van Duinker
ken heeft De Jong lang op een bio
grafie moeten wachten. Nu is die er
dan, bijna zestig jaar na zijn dood.
Mels de Jong, de zoon van een
broer van A.M. de Jong, is de au
teur. Een zoon van de schrijver,
ook Mels geheten, was er eraan be
gonnen, maar na diens overlijden
nam zijn neef het werk over.
Wie was AM. de Jong?
Een korte levensschets
AM. de Jong is geboren te Nieuw
Vossemeer op 29 maart 1888 als
zesde kind van Melchior (Mels) de
Jong en Petronella Hazen. Aleen
de eerstgeborene, eveneens Mel
chior geheten, leefde nog na een
jaar, de vier anderen brachten het
niet zover. Na Adriaan zouden er
nog zes komen, maar ook van dat
zestal mocht er maar één volwas
sen worden. De familie De Jong
was een katholiek, arm arbeiders
gezin. 's Zomers ploeterde vader bij
de boeren op de akker en 's winters
probeerde hij wat te verdienen als
borstelmaker. Armoe troef dus. Na
een verblijf op De Heen trok het
gezin net als zoveel anderen uit de
streek naar Rotterdam. Vandaar
ging het naar Delft, waar vader
Mels werk vond op een borstelfa-
briek. Daar zou Adriaan ook zijn
gaan werken, als het hoofd van zijn
123
