Deze Waterschans:
1
Welkom
De Waterschans nr. l 2003
Uitnodiging jaarlijkse dagexcursie
OONLEDEN
Het Archeologisch Park, de Thermen en
het Regionaal Museum te Xanten (Dld).
De Waterschans
De Waeerschans NR. 1 2 OO 3
Muziek uit de beerput
Eind 2001 vond er in het kader van
het Paradeproject een opgraving
plaats naast het voonnalige post
kantoor. Bij het onderzoek werden
resten van kelders gevonden en
overblijfselen van twee huizen. Ook
kwam er een middeleeuwse water
put tevoorschijn. Met name over de
inhoud daarvan heeft onze stadsar-
cheoloog Marco Vermunt een inte
ressant artikel geschreven.
De Armenblok
Het katholiek armbestuur kreeg
eind van de 18e eeuw behoefte aan
een huis waarin men armlastige
personen ter verpleging en verzor
ging kon opnemen. Een Vader en
moeder' hadden daarbij de leiding.
De geplaatsten hielpen daarbij zo
veel mogelijk mee, zoals toen ook
in weeshuizen gebruikelijk was. In
Bergen op Zoom werd hiervoor
een ruimte in de Gasthuis/Blauwe-
handstraat ingericht. Ter herinne
ring aan een grote schenking hier
voor werd eind 18e eeuw een steen
met tekst over de erfenis in de
muur opgenomen. Maar dit is niet
de enige gedenksteen in dit ge
bouw. J. Hagenaars geeft een over
zicht van de gedenkstenen, die
thans - 2003- nog in het gebouw
aanwezig zijn met enige toelichting
op de tekst, die daarop is vernield.
Vele Bergse families passeren de re
vue.
Herinnering Willem Asselbergs
Het is in zomer van 1967 als er bij
de afdeling Pers en Voorlichting
van de Katholieke Universiteit een
verzoek binnenkomt: het College
van Curatoren wil graag op heel
korte termijn een programma sa
mengesteld zien voor een belang
rijk bezoek van een hooggeplaatste
kardinaal van het Vaticaan.
Het bezoek is weliswaar informeel
maar moet niettemin met veel tact
en zorg worden benaderd. De rela-
Nieuwe leden Geschiedkundige Kring van 12-11-2002 tot 16-02-2003:
Dames E. Huijgens en M. Woltring-Corstens uit Bergen op Zoom.
Heren C. Franken, P. v.d. Watering, C. Stolwerk, C. Kunst, B. Janson,
P. Landa, E. Hof, C. Witjes en R, Vermunt uit Bergen op Zoom.
E. Dietvorst uit Rosmalen.
De uitgaven van de Geschiedkundige
komen dankzij het speciale lidma
ng kunnen mede tot stand
lap van de volgende bedrijven:
DARVI BV
HDW Kantoormachines
P. JANSEN Installatie Techniek BV
Taxi- en toeringcarbedrijf DE KOCK
Natuursteenbedrijf DE KORT
Boekhandel VAN DER KREEK BV
Tapperij DE KROON
VAN LOON SMITS Installatiebedrijf BV
Hotel MERCURE DE DRAAK
RABO BANK Bergen op Zoom
GEBR VOETS Weg- en Waterbouw BV, Rosmalen
Woningstichting SOOMLAND
Stichting Wonen West Brabant
tie tussen het Vaticaan en de theo
logische faculteit is nogal onder
spanning komen te staan vanwege
de, in Romeinse ogen, wat al te vrij
zinnige opvattingen in Nijmegen.
Juist op datzelfde moment verkeert
de coryfee van die faculteit, Ed
ward Schillebeeckx, al langer dan
voorzien in datzelfde Vaticaan.
Na een ochtendprogramma kan er
na de lunch in wat breder verband
worden ingegaan op de inhoude
lijke zaken die op dat moment aan
de orde zijn tussen Nijmegen en
Rome. Het leek een goed idee om
Willem Asselbergs te vragen als
gastheer op te treden.
Voor de lunch wordt uitgeweken
naar Berg en Dal. Het aperitief
wordt op een gepaste wijze verwel
komd, waarbij de kardinaal een
campari wordt gesuggereerd.
De lunch is meer dan voortreffelijk
en bijna geëindigd als de gastheer
onverwacht opstaat en met grote
retorische verve en in het Latijn het
woord neemt. Wat er toen ge
beurde beschrijft Kees Graafmans
op een alleraardigste wijze. Tevens
leren we er Willem Asselbergs weer
wat beter door kennen!
Tapisserie in Bergen op Zoom
Drs. Elvira Adriaansen probeerde
aan de hand van archiefstukken na
te gaan of er in Bergen op Zoom
ooit sprake geweest is van een ei
gen tapisserie.
Ze komt tot de conclusie dat de ta
pisserie-nijverheid in Bergen op
Zoom zeker bestaan heeft, echter
op kleine schaal. Zij had haar
hoogtepunt in de 15e eeuw, alhoe
wel zij is blijven bestaan tot in de
18e eeuw. De omvang van de tapis
serie-nijverheid is nooit zeer groot
geweest, vooral niet als Bergen op
Zoom vergeleken wordt met andere
steden, zoals Antwerpen en Brus
sel. Toch kan gezegd worden dat ta
pisserie een redelijk en gewaar
deerd aandeel heeft genoten in de
omvangrijke lakenindustrie van
Bergen op Zoom.
Geschiedenis van
Bergen op Zoom XVI
Alweer de 16de aflevering (oftewel
het vierde jaar) van de chronologi
sche geschiedenis van Bergen op
Zoom door drs. G. Huijbregts. Dit
keer wordt uw aandacht gevraagd
voor de periode 1649-1671: Mar
kiezin Maria Elisabeth II van den
Bergh.
Het Bestuur en de Activiteitencommissie van onze Kring hebben het ge
noegen om U ook dit jaar weer uit te nodigen voor de jaarlijkse dagex
cursie.
Het overweldigend aantal belangstellenden in de vorige jaren was voor
de organisatoren reden om er ook ditmaal van uit te gaan dat inzet van
twee bussen nodig is om aan de belangstelling voor dit evenement te
kunnen voldoen.
Niettemin, voor alle duidelijkheid, toch nog een waarschuwing:
Mocht het daartoe noodzakelijke minimum aantal deelnemers (onge
veer 72 personen) niet worden gehaald dan zal slechts één bus ingezet
kunnen worden. Zo nodig bepaalt de volgorde van inschrijving wie (he
laas) zal moeten afvallen.
Noteert U alvast de datum: Zaterdag 10 mei a.S.
Vertrek: 08.00 uur vanaf Plein XIII, Bergen op Zoom. Thuiskomst 19.30 uur.
Ons reisdoel is ditmaal:
Een klein voorproeve:
De vroegere Romeinse stad 'Colonia Ulpia Trajana', gebouwd vanaf het
begin van de 2e eeuw en bewoond tot in de 4e eeuw n. Chr., was in haar
gloriedagen een aan de Rijn gelegen havenstad met allure. De ondergronds
resterende sporen daarvan zijn en worden heden ten dage nog steeds door
vakbekwame archeologen onderzocht.
Datgene wat ons, toeristen, wordt getoond is de enorme omvang van deze
stad van die jaren en een aantal belangrijke (deels opnieuw opgebouwde)
werken uit de Romeinse tijd. Het kolossale stedelijke badhuis, de Thermen,
is naar ons oordeel wel het meest opmerkelijke.
Tenslotte zijn in het Regionaal Museum van de stad Xanten een aantal in
teressante bodemvondsten bijeengebracht.
Het totale bezoek geeft ons ongetwijfeld een goede indruk van het leven
en werken van de daar destijds aanwezige (Romeinse) burgers en militai
ren.
Het programma in 't kort:
- 08.00 - 10.45 uur Heenreis, onderbroken door een stop met koffie en gebak
- 11.00 - 13.00 uur Geleid bezoek aan het Archeologisch Park en de Thermen.
- 13.00 - 14.00 uur Gezamenlijke lunch in de 'Romeinse stadsherberg' in het park
- 14.15 - 15.45 uur Geleid bezoek aan het Regionaal Museum te Xanten.
- 15.45 - 16.45 uur Verkenning op eigen gelegenheid van het aardige stadje Xanten
- 17.00 - 19.30 uur Terugreis
Detailregelingen, zoals groepsindeling, wisselschema, tips, etc. verneemt
U van ons in de bus en tijdens het bezoek.
Huishoudelijke mededelingen:
- Introductie: slechts één huisgenoot of een andere introducé(e) per lid is toe
gestaan.
- Telefonische aanmelding voor deelname: van 1 tot uiterlijk 17 april a.s. bij Wim
van Nieuwenhuijzen (0164-) 238835.
- De prijs bedraagt 30,= pp, (reis, toegangsprijzen, gidsen, koffie met gebak op
de heenreis en lunch inbegrepen).
Dit bedrag dient onmiddellijk na aanmelding te worden gestort op:
gironummer 2405922 of banknummer 52.50.45.244 t.n.v. de Penningmeester
van de Geschiedkundige kring. Ariëlstraat 13, 4624 VN Bergen op Zoom.
Meldt U zo snel mogelijk na 1 april aan, wij doen de rest
De Activiteitencommissie.
FAUSTO NUMINE
BERGA VICTRIX
33s,e jaargang nr. I, maart 2003
ISSN 0926-3918
Verschijnt viennaal per jaar
De Geschiedkundige Kring van Stad
en Land van Bergen op Zoom
www.geschiedkundigekringboz.nl
Postbus 280
4600 AG Bergen op Zoom
Erevoorzitter:
Dr. E.G.H. Hartel
Ereleden
J.WA van Gastel
Dr. WA van Ham
Bestuur
Voorzitter:
Drs. Johanna Jacobs
Secretaris:
F Wakkee
Halsterseweg 256
4613 BD Bergen op Zoom
Tel. 0164-237901
Penningmeester:
LJA Vriends
Ariëlstraat 13
4624 VN Bergen op Zoom
Tel. 236663
Postrekening 24 05 922 en
Bankrekening 52 50 45 244
Ten name van:
Penningmeester Geschiedkundige Kring
Van Stad en Land van Bergen op Zoom
Contributie 22 euro (minimaal) per jaar.
Ledenadministratie
Mevrouw B. Mast
Tel. 0164-244291
e-mail BM.Mast@home.nl
Overige bestuursleden:
J. Backx
A Evers
B. Grosfeld-Asselbergs
B. Schot
Tijdschrift van de Kring
De Waterschans
Redactieleden:
drs. J. Backx
R van den Bergh
drs. B. Daeter (hoofdredacteur)
drs. N. Grosfeld
drs. G. Huijbregts
Redactie-secretariaat:
drs. B. Daeter
Oudland 8
4617 ME Bergen op Zoom.
Tel. 0164-210209
Fax. 0164-210922
e-mail: bda@home.nl
Toezicht distributie:
drs. J. Backx Schiethoek 5
4614 CT Bergen op Zoom
Tel. 0164-240614
Vormgeving en druk
Drukkerij Vis Offset
Alphen aan den Rijn
Omslag: P. Versijp
