Lezing
w
Welkom
De Waterschans nr. 3 2 003
ONLEDEN
In Memoriam Lucy van Bragt-Govaarts
De Geschiedkundige Kring op internet
De Waterschans
Lunet 'Zeeland' teruggevonden
De noordelijke kant van Plein
XIII maakte in het verre verleden
deel uit van de vestinggronden
rondom de stadskern. Vorig jaar
werd gegraven op het terrein waar
nu het kantongerecht is komen te
staan. Hierbij kwam een muur van
het lunet 'Zeeland' aan het licht,
een bouwwerk uit de eerste helft
van de 18de eeuw, toen de vesting
onder leiding van Menno van
Coehoorn ingrijpend werd ver
nieuwd. Stadsarcheloog Marco
Vermunt licht op zijn deskundige
wijze weer een en ander toe.
Rumoer in het Hof
Vele lezers vroegen er om: de plat
tegrond van het Markiezenhof is
wel aardig, maar we zijn toch ook
wel erg benieuwd wat zich die
nacht allemaal heeft afgespeeld in
het Hof. Dr. W. van Ham komt de
nieuwsgierigen nu rijkelijk tege
moet! Een alleraardigst verhaal, met,
al is het toch weer zoveel jaren gele
den, toch veel herkenbaars.
Geschiedenis Bergen op Zoom
In deze alweer 18de aflevering van
de chronologische geschiedenis
van Bergen op Zoom behandelt
drs. G. Huijbregts op de zijn des
kundige wijze een van de meest
kwetsbaarste perioden uit de ge
schiedenis van de stad: de belege
ring van Bergen op Zoom in 1747.
Het stof van de poëzie van Anton
van Duinkerken
De redactie is erg verheugd over
het feit dat ze de heer Bert Bevers,
voor velen een bekende, bereid
heeft gevonden in dit Anton van
Duinkerkenjaar, eens een ander
aspect van deze bijzondere Berge-
naar naar voren te brengen: Van
Duinkerken als dichter.
Jeugdherinneringen aan Anton
van Duinkerken
In de 29ste Vastenavendkrant van
1977 publiceerde Korneel Sloot-
mans zijn Jeugdherinneringen
aan Anton van Duinkerken. Wel
licht tot genoegen van de lezers
hebben we dit artikel hier inte
graal overgenomen.
En verder uw aandacht voor:
- Mededelingen
- Boekbespreking
- Leesportefeuille
Zo gaat deze Waterschans over
heel wat rumoer in het groot en
klein in de geschiedenis van Bergen
op Zoom, voor sommige misschien
eigen herkenbare jeugdherinnerin
gen. Een enkeling is wellicht in
staat deze poëtisch te verdedigen.
Drs. B. Daeter
Hoofdredacteur
De uitgaven van
komen dankzij he
ïedkundige Kring kunnen mede tot stand
eciale lidmaatschap van de volgende bedrijven:
DARVI BV
HDW Kantoormachines
VA
P. JANSEN Installatie Techniek BV
Taxi en toeringcarbedrijf DE KOCK
Natuursteenbedrijf DE KORT
Boekhandel VAN DER KREEK BV
Tapperij DE KROON
VAN LOON SMITS Installatiebedrijf BV
Hotel MERCURE DE DRAAK
RABO BANK Bergen op Zoom
GEBR VOETS Weg- en Waterbouw BV, Rosmalen
Woningstichting SOOMLAND
Stichting Wonen West Brabant
De Waterschans nr. 3 2003
Onverwacht overleed op 30 juli
2003 Lucy van Bragt-Govaarts, lid
van de stuurgroep Genealogie van
onze Kring. Jarenlang was Lucy
een bijna dagelijkse verschijning
op het gemeentearchief te Bergen
op Zoom. Met gedrevenheid en
nauwgezetheid zocht zij naar haar
voorouders en op verzoek ook die
van anderen. Zoals haar bid
prentje vermeldt was genealogie
gedurende 25 jaar haar favoriete
hobby. Volstrekt onverwacht over
leed zij; in het voorafgaande
weekend had Lucy met andere le
den van de werkgroep de stand
van de werkgroep bemand in het
Markiezenhof.
De meeste archiefbezoekers ken
nen Lucy als een ervaren en be
hulpzaam onderzoekster, en
meer, zij was ook actief lid van de
werkgroep Genealogie van onze
Kring. Daarin fungeerde Lucy
vooral als de stille motor. Iedere
keer als de aandacht bij de andere
leden dreigde te verslappen kwam
er een telefoontje van Lucy en
aan het einde van het gesprek
werd afgesproken de nodige actie
te ondernemen om een activiteit
op touw te zetten.
Lucy heeft een blijvende bijdrage
geleverd aan het Bergs kwartier-
statenboek en zijn Halsterse te
genhanger. Ook voor het tweede
deel van het Bergs Kwartierstaten-
boek was Lucy druk in de weer
gegevens te verzamelen en eigen
lijk was haar deel zo goed als
klaar. Lucy was in de redactie al
tijd degene die hamerde op kwa
liteit: ieder gegeven werd gecon-
Nieuwe leden Geschiedkundige
Kring vanaf 12 mei tlm
29 augustus 2003:
Mevrouw Braam en de heer
M. Mertens uit Bergen op Zoom.
Heer Way uit Halsteren en de
heer J. Hardus uit Spijkenisse.
troleerd en indien nodig nog dub
bel gecontroleerd. Op deze ma
nier leverde Lucy een wezenlijke
bijdrage aan het tot stand komen
van een publicatie van hoge kwa
liteit. Juist omdat Lucy uit eigen
ervaring wist dat vele genealogi
sche publicaties onjuistheden en
soms zelfs moedwillige fouten be
vatten, wees zij iedere keer weer
op de noodzaak het geschrevene
aan de oorspronkelijke bronnen
te controleren.
Bij al haar activiteiten stond Lucy
niet graag op de voorgrond. Haar
credo was: laat mij in stilte mijn
werk doen want ik hoef niet zono-
Op donderdag 16 oktober 2003 zal
Han Verschure (voorzitter van de
Heemkundekring 'Op 't Goede
Spoor' uit Waspik), in café 't Zwijns
hoofd, Moeregrebstraat 18 te Ber
gen op Zoom, tel. 0164-234301,
een lezing houden over de Franse
overheersing zo'n tweehonderd
jaar geleden.
Tweehonderd jaar geleden bevon
den wij ons hier in de Franse tijd.
Na de inval van de Fransen, met in
hun kielzog gevluchte Nederlan
ders, kwam Nederland in een twin
tigjarige periode terecht die het
aanzien van het land voor een be
langrijk deel heeft gewijzigd. Vrij
heid, gelijkheid en broederschap
moesten hierin de praktijk gebracht
worden. Familienamen, geld, burge-
lijke stand, maten en gewichten,
dienstplicht, allemaal hebben ze de
invloed van die tijd ondergaan.
Als over oorlog en bezetting ge-
dig in de schijnwerpers te staan.
Desalniettemin heeft Lucy op be
slissende momenten een doorslag
gevende rol gespeeld in de werk
groep Genealogie.
Door haar plotseling overlijden
laat Lucy een leegte achter in de
werkgroep die merkbaar en voel
baar is. De werkgroep zal Lucy ech
ter blijven herinneren als een kun
dig en nauwgezet genealoge, die
een belangrijke bijdrage geleverd
heeft aan het propageren en stimu
leren van stamboomonderzoek in
en om Bergen op Zoom.
De Werkgroep Genealogie van de
Kring.
sproken wordt, hebben we het
meestal over de Tweede of eventu
eel de Eerste Wereldoorlog. Wat de
Fransen hier, al dan niet in samen
werking met Nederlanders, te weeg
hebben gebracht, is echter nog
steeds van vergaande invloed op
ons leven en werken.
Aan de hand van wederwaardighe
den in een Brabants dorp (Waspik)
worden in dit verhaal allerlei her
kenbare zaken naar voren gebracht.
Maatregelen en veranderingen uit
die tijd komen aan bod en u kunt
er verzekerd van zijn dat er heel
veel herkenbaars de revue passeert.
Elk dorp of stad had namelijk met
dezelfde zaken te maken. Toege
spitst op één doip krijgt alles ech
ter een menselijk gezicht.
Leden (en hun introducés) hebben
gratis toegang op vertoon van hun
lidmaatschapskaart 2003.
Bezoek eens de fraaie website van de Kring:
www.geschiedkundigekringboz.nl
Als web master functioneert de heer F. Evers.
Zie colofon hoe u hem kunt bereiken.
Een dorp in de greep van de Vrijheid
16 oktober, 20.00 uur
in Café 't Zwijnshoofd
7 9
FAUSTO NUMINE
BERG A VICTRIX
33ste jaargang nr. 3, september 2003
ISSN 0926-3918
Verschijnt viermaal per jaar
De Geschiedkundige Kring van Stad
en Land van Bergen op Zoom
www.geschiedkundigekringboz.nl
web master: E Evers:
webteam@geschiedkundigekringboz.nl
Postbus 280
4600 AG Bergen op Zoom
Erevoorzitter:
Dr. E.G.H. Hartel
Ereleden:
J.WA van Gastel
Dr. WA van Ham
Bestuur
Voorzitter:
Drs. Johanna Jacobs
Secretariaat:
Postbus 280
4600 AG Bergen op Zoom
Penningmeester:
L.JA Vriends
Ariëlstraat 13
4624 VN Bergen op Zoom
Tel. 236663
Postrekening 24 05 922 en
Bankrekening 52 50 45 244
Ten name van:
Penningmeester Geschiedkundige Kring
Van Stad en Land van Bergen op Zoom
Contributie 22 euro (minimaal) per jaar.
Ledenadministratie
Mevrouw B. Mast
Tel. 0164-244291
e-mail: inekemast@hetnet
Overige bestuursleden:
J. Backx
B. Grosfeld-Asselbergs
R. van Tilborg
Tijdschrift van de Kring
De Waterschans
Redactieleden:
drs. J. Backx
R. van den Bergh
drs. B. Daeter (hoofdredacteur)
drs. N. Grosfeld
drs. G. Huijbregts
Redactiesecretariaat:
drs. B. Daeter
Oudland 8
4617 ME Bergen op Zoont.
Tel. 0164210209
Fax. 0164210922
e-mail: bda@home.nl
Toezicht distributie:
drs. J. Backx Schiethoek 5
4614 CT Bergen op Zoom
Tel. 0164240614
Vormgeving en druk
Drukkerij Vis Offset
Alphen aan den Rijn
Omslag: P. Versijp
Deze Waterschans: