VERKLARENDE WOORDENLIJST De Waterschans nr. 2-2004 bewaarde geheel eiken kapcon structie (afb.6). Die bestaat uit twee op elkaar geplaatste schaar- gebinten, flieringen en met haan houten verbonden gemerkte spo- renparen. De sporen zijn hier van gezaagd eiken gemaakt, in tegen stelling tot de helaas in de 70-er jaren verwijderde gekantrechte ronde eiken sporen in het voor huis.8 De verdiepings- en zolder balklagen in het achterhuis zijn rond 1600 geheel vernieuwd. Uit zonderlijk is, dat de moerbalken geprofileerd zijn. Van de oor spronkelijke geprofileerde sleutel stukken is er één behouden geble ven (afb.7). Wellicht is in dezelfde bouwcampagne ook de nu nog bestaande overwelving van de kel ders aangebracht, ter vervanging van een mogelijk houten kelder- dek (steenformaat 22 x 10 x 5 cen timeter). Aannemelijk is, dat de fraaie barokke manneren schouw, die bij de verbouwing in 2000 on der de vloer van het achter het middeleeuwse huis staand bijge bouw tevoorschijn kwam, oor spronkelijk tegen de noordmuur op de begane grond gestaan heeft. Bij de restauratie is die in elk ge val daar geplaatst (afb.8). Bekend is wel, dat die schouw, wellicht sinds het aanbrengen van een mo numentale 18de-eeuwse schouw op de huidige plaats (afb.9) min stens enige tijd in een achterzaal achter het hoofdgebouw heeft ge staan (afb.10). Een aardige bijkom stigheid bij het huidige gebruik van deze ruimte als restaurant is, dat een vrijwel identiek exemplaar in het Rubenshuis te Antwerpen staat in het vertrek dat tot eetzaal bestemd was. Ongetwijfeld zijn er in de latere perioden, behalve de wellicht ook rond 1600 uitge voerde onderkeldering van het voorhuis, andere, thans niet meer traceerbare verbouwingen uitge voerd. Wel herkenbaar is de bouw of herbouw van een achterhuis achter het huurpand De Sterre, in de eerste helft van de 18de-eeuw. De verdiepingsbalklaag en delen van het gevelwerk dateren nog uit die tijd; kap en zolderbalklaag zijn eind 19de-eeuw vernieuwd. Goed herkenbaar is ook een verbouwing uit 1893, waarbij de voorgevel ver nieuwd werd en een al aanwezige gang met nieuwe, nu in het ach terhuis nog aanwezige stucpla- fonds gedecoreerd werd (afb.ll). Deze gang liep tot de restauratie nog door tot aan de voorgevel. In dit ganggedeelte waren de pla fonds echter zwaar beschadigd. Op de eerste verdieping was in een voorkamer een iets eenvoudi ger doch wel gelijkaardig plafond nog deels aanwezig. De vloerdelen in het achterhuis op de eerste ver dieping zijn toen ook van een fraaie geschilderde decoratie voorzien (afb.12) In een kantoor- vertrek, bezuiden de gang, aan de straatzijde werd toen een stucpla fond met geschilderde decoratie aangebracht. Bij de verbouwing is wellicht ook het westelijke deel van de zuidgevel weggebroken, die immers tegen een venster van de nieuwe gevel uitkwam. Bij de voorgevelverbouwing in 1964 werd de eigen stoep verwij derd en verdwenen de terrasdeu ren. Het stoephek is later herge bruikt op de achterplaats van het Markiezenhof. De puipilasters werden van hun decoratie ont daan, terwijl ook de voordeurpar tij gemoderniseerd werd. Bij de in terne verbouwingen in 1965-1967 werd het historische karakter met uitzondering van de kelders en vlieringen compleet onzichtbaar gemaakt. Bij de restauratie in 2000-2001 7 8 De Waeerschans nr. 2-2004 Sleutelstuk: langwerpig plat stuk hout ter ondersteuning van een balkeinde. Schaargebint: spantgedeelte, bestaande uit twee schuin geplaatste stij len, een dekbalk en schoorbalken bij de verbinding. Haanhout: horizontaal verbindingsbalkje tussen twee daksporen. Sporenpaar: twee daksporen, die met een houtverbinding onderling gekoppeld zijn. Travee: afstand tussen twee opeenvolgende steunpunt-assen in de lengterichting van het gebouw. Strijkbalk: een vloerbalk, langs een muur lopend. Spantjuk: gebint, waarvan het schaargebint één van de vormen is. Waterslaglijst: uit het (gevel-)vlak stekende lijst, dienende om het re genwater van de gevel af te laten druipen. zijn de historische constructies zoveel mogelijk hersteld en weer zichtbaar gemaakt. De reconstruc tie van het houtskelet bewees daarbij goede diensten waar ten behoeve van akoestische eisen zware vloeren moesten worden toegepast. Uit functioneel oog punt zijn de overbouwingen van de zijgang en de verruimende dak kapellen op de zolder gehand haafd; de binnenplaatsbebouwing is tot uitsluitend de begane grond teruggebracht en ook daar met een daklicht weer herkenbaar ge maakt. De ingewikkeldste opgave was de verbinding, zonder trap pen, vanaf de receptie van het ho tel in Grote Markt 37, naar de toe gevoegde kamers in Henegouwen en, in omgekeerde richting, tussen de nieuwe keukens en de be staande restaurantruimte in Grote Markt 36 en 38. Al bij al is het his torisch toch al interessante hotel De Draak met deze uitbreiding een bijzondere component rijker geworden. 7 9 11. Stucplafond in de gang, voor de restauratie. 12. Beschildering op de verdiepingsvloer in het achterhuis. 13. Voorgevel na restauratie. 14. Interieur van het restaurant in het voorhuis. 8. Bij de diverse bekappingen in Bergen op Zoom zijn die bekend, zoals Grote markt 36, Lievevrouwestraat 9 en 33 en Blauwehandstraat 8, doch ook in Catha- rinastraat 20 en 91 te Breda.

Periodieken

De Waterschans | 2004 | | pagina 11