g fi ii
'j Ij
?-
l
Ward Warmoeskerken
De Water
Jongeren herdenken
Jongeren herdenken
3-2004
Bergen op Zoom, 24 september 2004
Joris
Op 27 oktober 2004 is het precies 60 jaar geleden dat Bergen op
Zoom door de Canadezen werd bevrijd uit de handen van de
Duitse bezetter. Iedereen beleefde de bevrijding op zijn eigen manier en
heeft er zijn eigen herinneringen aan. Maar hoe kwam die bevrijding tot
stand? Een korte geschiedenis.
-
1 24
Jozine, 17 jaar
anoniem, 19 jaar
SMiirtfi
I
Beste Madelief,
At u/eer druk bezig op schootHet is 'et uieer eVen Wennen nu zo'n heerlijke Vakantie. Bij geschiedenis zijn We
trouwens met een interessant onderwerp bezig: de Tweede Wereldoorlog. Opa heeft me al Veel Verteld oVer zijn her
inneringen aan de oorlog. Wist je trouwens dat het in oktober 60 jaar geleden is dat Bergen op Zoom bevrijd is?
Ik heb gelezen dat er daarom allerlei herdenkingsbijeenkomsten zijn.
Over herdenken gesproken: ik zat op 4 mei Voortaan met een heet ander gevoel naar de Dodenherdenking op de
Grote Markt gaan. Ik ben deze zomer namelijk naar het Voormalige kamp Westerbork in Drenthe geweest. Tijdens
de Tweede Wereldoorlog hebben 102.000 Joden en zigeuners in dit deportatiekamp gezeten. Zij moesten daar een
aantal Weken of soms maanden Verblijven, om Vervolgens per trein gedeporteerd te Worden naar concentratiekampen
als Auschwitz of Bergen-Betsen. Daar Wachtte hen de dood.
Ik Verwonderde me er oVer dat er een Joods gezin in het Voormalige kamp rondliep. Ik Vond het zo dapper dat zij
onder ogen durfden te komen Wat er met Joden in de Tweede Wereldoorlog gebeurd is...
Ik denk dat ik in oktober Wet naar een Van de herdenkingsbijeenkomsten ga. Want ik Vind dat ook Wij stil moeten
staan bij de oorlog, ook al hebben Wij die zelf niet meegemaakt. Hoe denk jij daarover
Ik moet nu snel Weer Verder met mijn huiswerk, Want ik hoor mijn moeder naar boVen komen. Tot snel!
37 oktober
Bergen dp ^oom
Op 10 mei 1940 viel Duitsland Neder
land binnen. Enkele dagen later, op 14
mei, vonden zware gevechten plaats
in Halsteren, Huijbergen, Hoogerheide
en Woensdrecht, Diezelfde dag werd
Bergen op Zoom door de Duitsers be
zet: om half acht 's avonds trokken de
eerste Duitse patrouilles de stad bin
nen, Het leven werd vanaf die dag
ruim vier jaar lang beheerst door
Duitse- en N.S.B. terreur.
In de maand oktober van het jaar 1944
keerde het tij voor Bergen op Zoom en
omstreken. Sinds de invasie in Norman-
dië op juni van dat jaar waren de ge
allieerden, Britten, Polen, Amerikanen
en Canadezen, opgerukt in noordelijke
richting. Door België trokken zij richting
Nederland.
Op 7 oktober 1944 arriveerden de Ca
nadezen in Hoogerheide, nadat ze kort
nfflfi se
daarvoor de Duitsers uit Putte en Os-
sendrecht hadden verdreven, Vanaf
die dag voerden de geallieerden een
hevige strijd met de Duitse bezetters
ten zuiden, oosten en noordoosten van
Bergen op Zoom. De gevechten die
werden geleverd kostten veel soldaten
het leven, De Duitsers waren nauwelijks
opgewassen tegen de immense hoe
veelheid tanks die de Canadezen be
zaten. Toch hielden de Duitsers enkele
weken dapper stand, waardoor de
Canadezen pas op 25 oktober de Hei
molen konden bereiken. Met hun tanks
trokken zij op richting stad.
Een groot deel van de inwoners van
Bergen op Zoom was inmiddels de kel-
's Ochtends bliezen de Duitsers nog en
kele kerktorens in de stad op, maar in
middels was toch gebleken dat zij een
groot tekort aan mensen en wapens
hadden. De bezetters zagen in dat het
eigenlijk geen zin meer had de gehele
stad te verdedigen en trokken zich te
rug ten noorden van de Zoom.
"Het herdenken Van de Tweede We
reldoorlog Vind ik een respectvol ge
baar naar het leed en de onder
drukking die Vele mensen in de oor
log hebben moeten ondergaan. 4 en
5 mei zijn de dagen Waarop dit re
spect gezamenlijk Wordt geuit. Ik
blijf thuis en kijk naar de herden
king op de televisie. Ik Vind dat
deze dagen in ere gehouden moeten
Worden. Deze dagen zorgen er Voor
dat de Tweede Wereldoorlog nooit
Vergeten Wordt en ik hoop dat zij
in de toekomst Voor de hete Wereld
een Waarschuwing zijn."
"Ik denk dat het belangrijk is om op
4 mei stil te staan bij Wat er in de
Tweede Wereldoorlog is gebeurd.
Maar sta ook eens stil bij Wat er
Vandaag de dag om je heen gebeurt
en Wees tevreden met de mensen om
je heen die je liefhebben en Wees re
spectvol Voor je medemens: Wat er
met de mensen in de Tweede We
reldoorlog is gebeurd Wens je nie
mand toe!"
Bevrijding door de Canadezen op 27 oktober 1944.
ders van de huizen ingevlucht, om zich
te beschermen tegen de vele inslagen
van granaten en andere projectielen.
Veel burgers timmerden planken voor
hun ramen en vulden de ruimtes tussen
de planken en de ruiten op met prop
pen papier om zo de glasschade te
beperken. In de stad overheerste het
gebulder van de kanonnen en het ge
loei van het luchtalarm, dat soms wel
twintig maal per dag afging. De Duit
sers plunderden woningen, vernielden
fabrieken, tiranniseerden de bevolking
en maakten jacht op mensen. Gelei
delijk aan ontruimden zij de stad.
In de loop van vrijdag 27 oktober ver
anderde de situatie echter totaal.
En zo bracht 27 oktober 1944 Bergen
op Zoom de bevrijding na een bezet
ting van 4 jaar, 5 maanden en 13 da
gen: om drie uur 's middags versche
nen de eerste Canadese tanks op de
Huijbergsebaan (die tegenwoordig
niet zonder reden 'Canadalaan' heet).
Razendsnel verspreidde het verhaal
zich door de stad dat de bevrijders in
aantocht waren. In de straten verza
melden de mensen zich om het grote
nieuws te vertellen, elkaar te omhelzen
en te huilen van vreugde. Men haastte
zich naar de Grote Markt om daar de
Canadezen welkom te kunnen heten:
rond half vijf rolden de tanks van de
bevrijders via de Antwerpsestraat de
stad binnen. Aangekomen op de