Oh Canada the Maple Leaf Jongeren herdenken Tijdens de vele herdenkingsdiensten de komende tijd, zal het Cana dese volkslied 'Oh Canada!' waarschijnlijk wel te horen zijn: Ook de Canadese vlag zul je bij de herdenkingen tegenkomen. Op deze witte vlag staat tussen twee rode banen een rood blad: de Maple Leaf. Dit suikeresdoorn- of ahornblad was al lange tijd een Canadees symbool, ook tijdens de Tweede Wereldoorlog. Maar pas in 1965 werd de Maple Leaf officieel het nationale symbool van Ca nada. Sindsdien prijkt het esdoornblad op de Canadese vlag, na toe stemming van de Britse ko ningin Elizabeth, het staats hoofd van Canada. De Maple Leaf heeft elf puntige uiteinden, die verwijzen naar de negen provincies en de twee territoria van Canada. 1 26 Christine, 17 jaar Op 4 mei herdenkt Nederland ieder jaar de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Op 5 mei vieren we de bevrijding. Door verschillende monumenten over de gehele wereld worden we ook door het jaar heen herinnerd aan de verschrikkingen van de oorlog en de vreugde van de bevrijding. Natuurlijk zijn ook in Bergen op Zoom dergelijke monumenten te vinden. )»IIÖE]^pKWWEïR!,:@>L M HTOFFER Vi'EÈEN IN" DL ÉTEN !N TbfBc*sT 1 2 7 *rPïH!L Grote Markt werden de Canadezen toegejuicht door een grote menigte. Men zong vaderlandse liederen en er werden sigaretten vanaf de tanks naar de burgers gegooid. Er werd uitbundig feest gevierd! Als dank werden de bevrijders door het gemeentebestuur onthaald op erwten soep met kluif, wat zeer werd gewaar deerd, De bevrijders lieten de drank rij kelijk vloeien; er schijnen die dagen zelfs drie militairen overleden te zijn door overmatig drankgebruik... Met de bevrijding van Bergen op Zoom op 27 oktober was de oorlog voor de stad echter nog niet volledig afgelo pen. Dezelfde dag openden de Duit sers namelijk het vuur vanuit het noor den van de stad. Deze aanval duurde enkele dagen, totdat op 29 oktober de laatste Duitse granaten in de stad te rechtkwamen. Op 31 oktober en 1 no vember verdreven de Canadezen de bezetters uiteindelijk tot in Steenber gen. De directe bedreiging voor Ber gen op Zoom leek geweken, althans voorlopig. Want in februari en maart 1945 zou de stad nogmaals slachtoffer zijn van de Duitse bezetting door de in slag van enkele bommen die de Duit sers gericht hadden op de havens van Antwerpen. In maart 1945 bracht Koningin Wilhel- mina een werkbezoek aan Bergen op Zoom, kort nadat zij uit Engeland was teruggekeerd, waar zij tijdens de oor logsjaren verbleef. De koningin werd enthousiast welkom geheten door de bevolking: de driekleur met de oranje wimpel werd zelfs bij zwaar vernielde huizen buiten gehangen. Nadat de vorstin rond vier uur gearriveerd was, werd zij op de Grote Markt luid toege zongen en op het stadhuis ontvangen. Een anonieme Bergenaar schreef in 1945 over dit koninklijke bezoek het vol gende: "Hare Majesteit was ongetwijfeld ver ouderd, geen wonder, gezien den last dien zij te dragen kreeg, maar zag er voor haar leeftijd (ruim 64 jaar) goed uit, Zij was gekleed in een eenvoudig bruinen mantel met dito bontkraag en droeg een zeer eenvoudig bruinen bonthoed." Na het bezoek van Koningin Wilhel- mina werd de bevrijding nog eenmaal groots gevierd, en wel op 5 mei 1945, de dag dat de Tweede Wereldoorlog officieel beëindigd was. q Oh Canada, our home and native tand True patriot toVe in alt our sons command U/ith gtou/ing hearts We see thee rise The true north strong and free And stand on guard oh Canada We stand on guard for thee. Oh Canada, glorious and free Oh Canada, We stand on guard for thee Oh Canada, We stand on guard for thee. "ik Vind het erg goed dat We de Tweede Wereldoorlog herdenken. Ik Vind dat je er bij stil moet staan Wat er in deze tijd gebeurd is. Er zijn in de oorlog zoveel on schuldige mensen gestorven. De herden kingsdienst op h mei Volg ik daarom elk jaar op de televisie. Ik Vind namelijk dat de mens Van nu moet nadenken oVer het feit dat Vrede niet Vanzelfsprekend is, dat er mensen zijn geweest die elke dag in angst hebben geleefd. En dat er mensen zijn die nog steeds niet in Vrede leven." Gr eens kijken! Afb. 1: De oorlogsmonumenten aan de achterzijde van de Sint Gertrudiskerk. Links de plaquette voor de oorlogsslachtoffers uit Bergen op Zoom met daaronder het kluisje waarin hun namen bewaard worden. Rechts het grote verzetsmonument. op 27 oktober 2004 een nieuw monu ment onthuld worden. Op dit monu ment zullen de namen vermeld worden van alle oorlogsslachtoffers die nu nog op de lijst in de koperen koker staan. Op het nieuwe monument zullen ook de slachtoffers uit Halsteren en Lepel straat vermeld worden, zodat er uitein delijk een monument is met de namen van alle ruim 200 slachtoffers uit de hui dige gemeente Bergen op Zoom. Vlakbij het stadspark, in het plantsoen bij de Arnoldus Asselbergsstraat, is een ander monument ter nagedachtenis aan de Tweede Wereldoorlog te zien: een hardstenen beeld van de hand van Nicolaas van der Kreek (afbeel ding 4). Het beeld uit 1955 is "gewijd aan de gevallenen 1940-1945", zoals KSyfSiifct; rfS - TT' Z~ï.- 2 <m >- mm» DIT ZIJN DB NAMEN VAN DB HELDEN DIE ZIJN GEVALLEN IN DE STRIJD DIE EIGEN GOED EN BLOED NIET TELDEN ZIJ ZIJN EEN VOORBEELD VOOR ALTIJD Afb. 2: Het verzetsmonument achter de Sint Gertrudiskerk (detail). In het hartje van de stad, tegen de achtermuur van de Sint Gertrudiskerk, staat het Verzetsmonument: een bron zen plaquette ter nagedachtenis aan de gesneuvelde verzetsmensen uit Ber gen op Zoom (afbeelding 1 en 2). Het monument werd gemaakt door Henk van Drimmelen en op 27 oktober 1976, 32 jaar na de bevrijding van Bergen op Zoom, onthuld door mevrouw Van Gils- Proost, weduwe van een der gevalle nen. Op de plaquette zijn de 18 namen te lezen van de stadgenoten die om kwamen in het verzet. Achter hun naam staat de geboortedatum, de datum van overlijden en de plaats waar ieder van hen is omgekomen. Links naast het grote verzetsmonument hangt tegen de kerkmuur een kleinere plaquette: "Ter herinnering aan onze stadgenoten die als militair bij zee-, land- of luchtstrijdkrachten, als lid van het verzet, als zeevaarder of als weer loos slachtoffer vielen in de oorlogsja ren 1940-1945 en aan hen die hun le ven lieten in Indonesië" (afbeelding 3). Onder de plaquette bevindt zich een kluisje met daarin een koperen koker. In de koker zit een lijst met de namen van de circa 150 oorlogsslachtoffers uit Ber gen op Zoom. Joodse slachtoffers ko men niet op de lijst voor: voor hen is er een aparte plaquette in de synagoge aan de Koevoetstraat. Binnenkort zal er echter een en ander veranderen bij de oorlogsmonumenten achter de Sint Gertrudiskerk. Bij gele genheid van de 60e herdenking van de bevrijding van Bergen op Zoom zal ÖÖIË.OGSJARE N lé-4 "V, AAb HEN DIE h>„ - Afb. 3: De plaquette voor de oorlogsslachtoffers uit Bergen op Zoom met daaronder het kluisje waarin hun namen (nu nog) bewaard worden. op de sokkel te lezen is. Het beeld stelt een vrouw voor die haar handen naar de hemel richt. Een klein jongetje klampt zich vast aan de knieën van de vrouw. Als je goed kijkt, zie je dat er aan de handen van de vrouw gebro ken boeien hangen, zoals ook te zien is op afbeelding 5. Juist door de gebro-

Periodieken

De Waterschans | 2004 | | pagina 12