Jonqeren herdenken
Jongeren herdenken
Jonqei
en
herdenken
Marieke, 28 jaar
Marijn, 26 jaar
Peter, 23 jaar
Heb je vragen of opmerkingen?
Stuur je reacties naar:
WARdTAAL
P/a Potterstraat 38
4611 NK Bergen op Zoom
12 8
1 29
pHRClF\iL
"li mei 200li, 20.00 uur. Dodenherdenking. Ik sta op de Grote Markt. Het
is koud, het u/aait, het regent; kortom: geen Weer om buiten te staan. De
toespraak duurt tang, er Wordt een lied gezongen, een Volgende toespraak.
Ik denk na een kwartier at: ik krijg het koud. Na 25 minuten begin ik
zelfs heen en Weer te lopen. Mijn gedachten oVer de toespraak Worden
steeds negatiever, Want ik begin naar koffie te Verlangen. Totdat ik me
bedenk dat ik op dit moment slechts een half uur kou sta te tijden met
Warme kleren aan. De mensen die de oorlog hebben meegemaakt hebben
Veel langer in de kou moeten staan, hebben Verschrikkingen meegemaakt.
En dan bedenk ik me, dat ik niet moet zeuren. Wat heb ik een geluk!
Ik heb geen oorlog meegemaakt. Ik hoop dat ook nooit mee te hoeven ma
ken, Want ik Weet dat ook nu, terwijl ik dit aan het schrijven ben, er
mensen aan het Vechten zijn Voor hun leVen. Op een moment als doden
herdenking sta je Weer met beide benen op de grond. Daarom blijft her
denken zo belangrijk!"
Afb. 6: 'Bergen-op-Zoom Canadian
War Cemetry' gezien vanaf de
Ruytershoveweg. In een rechte lijn
achter de ingang is de grote witte steen
te zien met daarachter het kruis. Links
en rechts naast de steen de
'kapelletjes'.
Op de linker begraafplaats, de 'Ber
gen-op-Zoom Canadian War Cemetry',
liggen 1115 Canadese slachtoffers. Het
Britse 'Bergen-op-Zoom War Cemetry'
heeft 1296 graven van oorlogsslacht
offers. De beide begraafplaatsen lijken
sterk op elkaar: via een trapje en een
hekje aan de straatzijde betreed je het
groene grasveld dat leidt naar de gra
ven, Midden op beide begraafplaat
sen staat een groot wit stenen kruis met
daarop een ijzeren zwaard (zoals op af
beelding 6 en 8 te zien is). Een aantal
meters vóór het kruis staat een grote
witte altaarsteen met daarop de in
scriptie: "Their name liveth for ever
more." Op de Canadese begraaf
plaats bevindt zich links en rechts van
die steen een klein 'kapelletje', waar je
even rustig kunt zitten (afbeelding 6). In
de muur van het linker kapelletje zit een
kluisje, met daarin een register waarin
alle namen van de overledenen ver
meld staan. Ook op de rechter be
graafplaats is een dergelijk kluisje: in de
muur van het 'kapelletje' recht achter
het kruis (afbeelding 8).
De grafstenen op beide begraafplaat
sen zien er bijna allemaal hetzelfde uit:
in de platte witte stenen zijn de naam,
de militaire rang, de leeftijd en de da
tum van overlijden gegraveerd van ie
der slachtoffer. Daaronder een kruis
met een spreuk (zoals wij op een graf-
"Als ik denk aan het herdenken Van de Tweede Wereldoorlog, komt bij mij
een tekst boVen die ik ooit ergens gelezen heb. Het bleek tater een bij
beltekst te zijn. Deze luidt als Volgt:
Hoort dit, gij oudsten,
En neemt ter ore, alle inwoners des lands:
Is zo iets geschied in uW dagen,
Of in de dagen Van uW Vaderen
VerteI daarVan aan uW kinderen,
Laat uW kinderen het hun kinderen Vertellen,
En hun kinderen Weer aan het Volgende geslacht. (Joel 2: 2, 3)"
steen bijvoorbeeld 'rust in vrede' zet
ten). Boven de inscriptie is op iedere
steen een symbool te zien: op de Ca
nadese begraafplaats is dit voorname
lijk de Maple Leaf die ook op de Cana
dese vlag staat (afbeelding 7); op de
andere begraafplaats is dit veelal het
symbool van de militaire afdeling waar
toe het slachtoffer behoorde. De fami
lie van de gesneuvelde had de moge
lijkheid een persoonlijke tekst er aan
toe te voegen, waar dan ook dikwijls
dankbaar gebruik van gemaakt is.
"Vrijheid is Voor mij als 23-jarige een Vanzelfsprekendheid; dat is, besef
ik me, een groot geluk. En een bepalende factor in mijn leVen. Hoe an
ders had mijn leVen er uit gezien als dit niet zo Was? Ik ken Veel Ver
halen Van opa's en oma's over hun oorlogservaringen, ik herinner me de
geschiedenislessen, ik heb er boeken oVer gelezen en keek Vele films. Maar
eerlijk gezegd kan ik me door dat alles nog steeds niet Voorstellen hoe
het is om niet Vrij te zijn, simpelweg omdat ik geen ervaring heb met het
niet Vrij zijn. En dat Wil ik graag zo houden. Daarom is het in mijn ogen
belangrijk om je Vrijheid te Vieren. Nu het nog kan moeten We ook Vooral
hen herdenken die Voor onze Vrijheid gevochten hebben. Later, Wanneer
deze groep Vrijheidsvechters niet meer onder ons is, zou ik het erg fijn en
erg belangrijk Vinden om in plaats Van 'bevrijdingsdag' bijvoorbeeld 'Vrij
heidsdag' te Vieren. Naast het Vieren blijft Volgens mij herdenken ook erg
belangrijk. De Vete slachtoffers die gevallen zijn in de strijd Voor onze
Vrijheid, Verdienen het om minimaal eens per jaar door ons herdacht te
Worden. De confrontatie met de gruwelijkheden Van de Tweede Wereldoor
log zorgt er Voor dat We ons bewust blijven Van ons meest kostbare be
zit: onze Vrijheid!"
Afb. 5: Detail van het standbeeld bij de
Arnoldus Asselbergsstraat: een jongetje
klampt zich vast aan een vrouw die
haar armen met gebroken boeien de
lucht in steekt.
die omkwamen bij de bevrijding van
de noordelijke Schelde-oever en de
verovering van het Zeeuwse eiland
Walcheren. Verder liggen er zes onbe
kende slachtoffers van de Britse konink
lijke marine, een Britse vliegenier en ze
ven slachtoffers van de Eerste Wereld
oorlog.
Afb. 4: Het standbeeld bij de Arnoldus
Asselbergsstraat, ter herinnering aan de
bevrijding van Bergen op Zoom.
Afb. 7: Grafstenen op de Canadese
begraafplaats. Voor de middelste steen
is een Canadees vlaggetje geplaatst met
de Maple Leaf die ook bovenaan op
de grafstenen te zien is.
De beide oorlogsbegraafplaatsen wor
den keurig verzorgd door de Britse
'Commonwealth War Graves Commis
sion', die in totaal 1.700.000 graven van
oorlogsslachtoffers uit beide wereld
oorlogen verspreid over 145 landen be
heert.
Bij de bovengenoemde monumenten
worden door nabestaanden, vetera
nen en vertegenwoordigers van de ge
meente ieder jaar op 27 oktober en op
4 mei bloemen en kransen gelegd. Op
die dagen staan we stil bij wat er in de
jaren 1940-1945 is gebeurd. Maar het
kan geen kwaad om ook door het jaar
heen eens een bezoek te brengen aan
deze monumenten, dus: ga eens kij
ken! n
ken boeien en de handen die naar de
hemel reiken wordt duidelijk dat dit
beeld de Bevrijding uitbeeldt, in het bij
zonder de bevrijding van Bergen op
Zoom op 27 oktober 1944.
Een ander soort oorlogsmonument is te
vinden net buiten Bergen op Zoom:
aan de Ruytershoveweg die parallel
loopt aan de A58 liggen tussen Bergen
op Zoom en Heerle twee begraaf
plaatsen naast elkaar. Op deze be
graafplaatsen rusten de geallieerden
Afb. 8: 'Bergen op Zoom War Cemetry'
aan de Ruytershoveweg. Centraal
tussen de graven staat het kruis met het
ijzeren zwaard. Onder het kruis ligt een
krans van klaprozen: de nationale
bloem van Engeland. Achter het kruis
het 'kapelletje' met in het midden, nog
net zichtbaar, het kluisje met de
registers.
