Be^rijdingSrout e
Kijk, Ontmoet heden het verleden!
[FietSroute ter gelegenheid F-an 60 jaar bevrijding
Misschien heb je ze al ergens zien staan. Misschien heb je je afgevraagd wat het waren.
En misschien heb je er ook al eens in gekeken: de grote 'kijkdozen' die heden en verleden
met elkaar samenbrengen.
Heb je vragen of opmerkingen?
Stuur je reacties naar:
WARdTAAL
P/a Potterstraat 38
4611 NK Bergen op Zoom
Afb.4: Een kijkkastbij de Lincolnbrug
aan de Buitenvest.
1 7O
Een hartelijk welkom voor de bevrijders
Vanaf de Grote Markt rijd je de
Hoogstraat in en ga je de eerste
straat linksaf (Kerkstraat).
Bij de twee stoplichten rechtdoor, aan
het einde linksaf (Erasmuslaan). Bij de
rotonde rechtsaf de Pastoor Jutenlaan
in. De vierde straat ga je rechtsaf, de
Canadalaan in.
Aan het einde van de Canadalaan
rechtsaf (Parallelweg). Eerste straat
rechtsaf (Eikstraat), einde linksaf
(Kastanjelaan) en eerste weer rechts
af (Piusplein). Deze straat helemaal
uitrijden en aan het einde rechtsaf
(Gagelboslaan). Eerste straat linksaf
(Holleweg). Deze weg blijven volgen
totdat je bij de Mastendreef langs de
R.K. begraafplaats komt. Na de be
graafplaats linksaf de Gareelweg in,
met de bocht mee en aan het einde
linksaf (Ruyterslioveweg).
Rijd een klein stukje terug richting
Gareelweg en blijf nu de Ruytersho-
veweg langs de A58 volgen richting
centrum. Blijf op het fietspad tot
aan de Marconilaan. Sla linksaf,
eerste straat rechts (Wouwsestraat-
weg). Blijf deze straat volgen tot
over het spoor, met de bocht mee
naar links (Bredasestraat) en ven'ol-
gens de tweede straat rechtsaf (Wil-
liamstraat), eerste straat rechtsaf
(Amoldus Asselbergsstraat).
Eerste straat rechtsaf (Lange Park
straat) en aan het einde linksaf
(Bredasestraat). Je gaat nu niet met
de bocht mee, richting spoor, maar
steekt voor het spoor de weg over
naar de Buitenvest.
Net na de brug ga je linksaf
(Noordzijde Zoom). Je volgt nu een
tijdje de Zoom die links van je
stroomt.
Je blijft de weg volgen.
Aan het einde van de Zoom ga je
rechtsaf de Halsterseweg op, de eer
ste straat rechtsaf (Florastraat).
Ben je moe? Dan rijd je terug naai
de Halsterseweg, je slaat linksaf.
Via de Burgemeester Stulemeyer-
laan, de Steenbergsestraat en de
Fortuinstraat kom je weer op de
Grote Markt terecht. Wanneer je
nog een eindje verder wil fietsen, ga
je bij de Halsterseweg niet links
maar rechtsaf. Je volgt de weg voor
een paar kilometers richting Steen
bergen tot aan de afslag Lepel
straat. Deze afslag neem je tot aan
de kerk.
Vanuit Lepelstraat kun je over de
zelfde weg terugfietsen. Na de Hal
sterseweg steek je over om vervol-
gens door de Burgemeester Stule-
meyerlaan, de Steenbergsestraat en
de Fortuinstraat op de Grote Markt
terecht te komen.
171
PJHrEïRRL
Ter gelegenheid van 60 jaar
bevrijding zijn in opdracht van
het 'Comité 60 Jaar Bevrijding'
in en rond Bergen op Zoom vijf
grote kijkkasten neergezet. Ze
staan op plaatsen waar tijdens
de bevrijding in oktober 1944
hard om gevochten is (afbeel
ding 4).
Op de kijkkasten staat: 'Kijk,
ontmoet heden het verleden!'
En inderdaad, wanneer je in de
kijkkasten kijkt ontmoet je het
verleden: je ziet een foto van
de situatie in oktober 1944 en
door middel van spiegels zie je
de huidige situatie ernaast. De
kijkkasten leren ons een hele
boel: wat gebeurde er bij de
bevrijding op deze plek? Hoe
ziet de plek er nu uit? Wat is er
veranderd? Wat is er hetzelfde
gebleven?
Om alle kijkkasten te bekijken is
het verstandig om de fiets te
pakken: er staat namelijk één
kijkkast in Lepelstraat! Daarom
vind je in deze WARdTAAL een
speciale fietsroute door Bergen
op Zoom en omgeving, die je
langs de vijf kijkkasten leidt. Ook
komt de route langs alle plaat
sen en gedenktekens in Bergen
op Zoom die met de bevrijding
van de stad te maken hebben
en die in deze en de vorige af
levering van WARdTAAL zijn be
schreven.
Aan iedere lantaarnpaal op de
Grote Markt hangen ook twee
vlaggen. Het zijn de vlaggen van
Bergen op Zoom, Nederland en
van alle landen die aan de be
vrijding van de stad hebben bij
gedragen. Zo zul je vlaggen te
genkomen van onder andere
Canada, Groot Britanniè, de Ver
enigde Staten en Polen. Van Rus
land is de vlag historisch niet juist:
de vlag die er hangt is die van
het huidige Rusland.
Het geheel van vlaggen en fo
to's geeft de Grote Markt een
feestelijk tintje in deze periode
dat we de bevrijding herdenken,
De versieringen zijn te zien tot en
met 5 mei 2005, dus: ga eens kij
ken!
pflREi RRL
Begin en eindpunt van de route
is de Grote Markt, versierd met
foto's en vlaggen. Hier kwamen
op 27 oktober 1944 de tanks bij
een van de geallieerden, die
door de inwoners van Bergen op
Zoom luid werden toegejuicht.
Hier werd ook koningin Wilhel-
mina ontvangen bij haar bezoek
aan de stad in maart 1945.
Aan de linkerkant kun je tegen de
achtermuur van de Sint-Gertrudis-
kerk het verzetsmonument en de
nieuwe plaquette zien.
Aan het begin van de Canada
laan staat de eerste kijkkast, op
de plek waar op 27 oktober 1944
rond 15.00 uur de eerste Cana
dese tanks verschenen. Hiervan
daan zijn de tanks vervolgens
opgetrokken richting het cen
trum.
Je bent nu aangekomen bij de
twee oorlogsbegraafplaatsen,
waarover je in de vorige WARd
TAAL kunt lezen. De eerste be
graafplaats aan de linkerkant is
de 'Bergen-op-Zoom Canadian
War Cemetry', de tweede de
'Bergen-op-Zoom War Cemetry'.
Hier vind je in het plantsoen aan
de rechterkant het beeld dat als
bevrijdingsmonument in 1955 is
onthuld,
Net voor de Lincolnbrug staat
aan de linkerkant de tweede
kijkkast. Bij de bevrijding is door
de geallieerden op deze plek
een noodbrug gelegd over de
Zoom. in 1945 is deze brug ver
vangen door de huidige brug
(op de linkerkant van de brug
hangt korte uitleg over deze
brug).
Als je goed kijkt zie je door de
takken en struiken heen een
lange rij betonnen blokken, Deze
blokken zijn in de Tweede We
reldoorlog door de Duitse bezet
ter geplaatst om de doorgang
voor de tanks te verhinderen.
Op de hoek van de Noordzijde
Zoom en het Tuinderspad zie je
de derde kijkkast. Op deze plek
lag vroeger een bruggetje over
de Zoom. Tijdens de oorlog is dit
bruggetje vernield en vervolgens
nooit meer opgebouwd. Als ver
vanging is een eindje verderop
de huidige fietsbrug over de
Zoom aangelegd.
In de Florastraat staat de vierde
kijkkast, tegenover de plek waar
vroeger een klooster stond.
De vijfde en laatste kijkkast staat
in Lepelstraat tegenover de kerk.
Lepelstraat werd een aantal da
gen na Bergen op Zoom bevrijd,
op 31 oktober 1944,