Leesportefeuille
De Waterschans nr. 4 2004
Van en over verwante tijdschriften
DOOR DRS. G.A. Huijbregts
In Nieuwsbrief nr. 24 (juni 2004) van
Stichting In den Scherniinckel een
artikel van Ank van der Kallen over
Glas. Het oudste in Bergen op Zoom
gevonden complete glas is van ca.
1390-1410. (p. 2-7).
Van de Heemkundige Kring Breda
ontvingen we de nummers 2004-2
en 2004-3 van Engelbrecht van Nas
sau. In nummer 2 wordt stilgestaan
bij de herdenking van de bevrijding
van Breda, nu zestig jaar geleden.
Frans Roelvink schrijft over de Bre
dase gijzelaars die in Haaren (N-Br.)
en/of St. Michielsgestel een bange
tijd beleefden onder de titel: Blok
III, nummer 87. Daar zat zijn vader
in Sint Michielsgestel opgesloten.
Alle gijzelaars uit Breda, 33 totaal,
overleefden het gijzelaarskamp. In
hetzelfde nummer herdenkt Frie
van der Heijden het drama van de
Vloeiweide op 4 en 5 oktober 1944
in Leed rondom de bevrijdings
vreugde.
In nummer 3 aandacht voor een
ander historisch feit; op 24 augus
tus 1404 werden Engelbrecht van
Nassau en Johanna van Polanen in
Breda ingehuldigd als heer en
vrouwe van Stad en Land van Breda.
Een dergelijke plechtigheid noemde
men de Blijde Inkomste (Joyeuse
Entrée) en ook het daarbij beho
rende document heet zo. In dat do
cument erkenden de nieuwe heer en
vrouwe de rechten van hun onder
danen. Alle eerder verstrekte privile
ges werden nog eens bekrachtigd en
soms ook nog uitgebreid. Ook het
hertogdom Brabant kent zijn Blyde
Incomsten. AM. Goossens behan
delt er vier in zijn artikel: Blyde In-
comste, te weten het charter van
Zoutleeuw, de "Keure van Brussel",
het charter van Kortenberg en de
"Blijde Inkomst" van 3 januari 1356.
Ook in dit nummer weer herinne
ringen aan de bevrijding. Jacques
Jespers doet dat in: De Poolse kapel
in het Brabantpark Het waren Poolse
soldaten die Breda bevrijdden en uit
dankbaarheid verrees er in het Bre
dase Brabantpark een kapel, toege
wijd aan Onze Lieve Vrouw Van
Czestochowa.
Van de Oudheidkundige Kring
"Geertruydenberghe" ontvingen we
van de 30e jaargang van De Donge-
bode de nummers 2 (juni 2004) en 3
(sept. 2004). In nummer 2 schrijft
J.C. Thijssen uitvoerig over Keizers-
veer. De verlegging van de Maasmond,
de eerste jaren van een vrijvarend veer.
In nummer 3 het derde artikel van
Len G. Kooiman over Militaire ge
bouwen in Geertruidenberg.
In De Overdraght, het blad van de
heemkundekring van Klundert, sept.
2004, nummer 3, vervolgt Joost
Knook zijn Klundert in prent met
praat. III met als oudste document
een prent uit 1687 en als jongste
plaat een luchtfoto uit 2003.
'Brieven van Paulus" nr. 150, (15
Hooimaand 2004) In dit nummer
van de heemkundekring "Paulus van
Daesdonck" (vh Nieuw-Ginneken)
beschrijft Ad Jansen de geschiedenis
van het Ginnekense touringcarbe-
drijf De Pelikaan met als titel: Hurkx
en de Pelikaan te Ginneken. Van stal
houderij naar touringcarbedrijf. Het
was Johannes Hurkx die in 1916 de
basis legde van dit bekende bedrijf
door in de Raadhuisstraat een
woonhuis (nr. 30) te kopen met
ruimte voor een stalhouderij. De
paarden moesten al gauw wijken
voor automobielen en omnibussen.
In 1990 was het een groot bedrijf on
der de naam De Pelikaan. In dat jaar
verdween het uit de Raadhuisstraat
na overname door een andere firma.
De Heemkundekring De Willem
stad herinnert in Ravelyn (nr. 3 van
juni 2004) aan De schipbreuk van de
raderstoomboot Telegraaf IV. C. van
Mastrigt vertelt de geschiedenis van
het schip en de ondergang ervan in
1872. Dezelfde auteur vervolgt in dit
nummer zijn artikel oven Willemstad
in de Bataafs-Franse Tijd 1795-1813
(II). In Ravelyn nr. 4 (september 2004)
staat deel III over Willemstad in de
Bataafs-Franse Tijd. Verder een bij
drage van Simon Nieuwkoop: De be
vrijding van Willemstad op 6 novem
ber 1944; en een uiteenzetting van
Geert van Uythoven over Het Staatse
Leger, deel 1.
Heemkundekring De Vierschaer uit
Wouw komt deze keer uit met een
themanummer (2004-2), geheel ge
wijd aan het ondeiwijs in Wouwse
Plantage onder de titel: Naar school
op de Pin. Honderdvijfentwintig jaar
onderwijs in Wouwse Plantage 1878-
2003, geschreven doorWim Groffen.
Een interessant verhaal, zeker voor
de velen die er nauw bij betrokken
zijn geweest.
Tijding is het blad van de heemkun
dekring Het Zuiderkwartier. In num
mer 2004-2 (augustus (2004) vraagt
J. van den Bussche aandacht voor
het verleden van de cafés in Ossen-
drecht in Een dorp vol cafeetjes (deel
1). Verder o.m. een beknopte biogra
fie van M. Rosskamp, gewijd aan
Dien Mous en een artikel van E
Meeus over Landgoederen in Putte.
Van de Koninklijke Kring voor
Heemkunde Merksem ontvingen we
de Kijkuit, nr. 127-3/2004. Ronny de
Kinderen staat stil bij Merksem in de
Tweede Wereldoorlog. Verder o.a. een
artikel van de bekende Antwerpse ar
chivaris Floris Prims, door de redac
tie opgediept uit een oude krant,
over Het land van Ryen en de Ekrene.
Waar lag de grens van Rijen? En van
Strijen? Wat was het verschil tussen
de markies van Antwerpen en de
markgraaf van Antwerpen? Interes
sante vragen, maar niet zo eenvou
dig te beantwoorden.
Tenslotte twee nummers van de pe
riodiek van de Heemkundekring
Willem van Strijen uit Zevenber
gen: Oud Nieuws, de nummers 73
en 74 (juni 2004 en oktober 2004).
In het juninummer schrijft Geert
van Uythoven over De verdediging
van Brabants Westhoek, 1794-'95 en
publiceert GJ.M. Mol in Huizenon-
derzoek in Zevenbergen zijn bevin
dingen inzake het Huis 'De Swaen'.
Dit jaar bestaat de Zevenbergse
heemkundekring 50 jaar. Oud
Nieuws grijpt deze gelegeheid aan
om met een soort themanummer
te komen. Jan C.D. Barel is er de
auteur van. en hij vult het hele blad
met zijn herinneringen aan het Ze
venbergen van de jaren vijftig van
de vorige eeuw. Op weg naar de
Oudheidkamer noemt hij zijn bij
drage. De ondertitel zou kunnen
luiden: 'Wandelen door het oude
Zevenbergse centrum in het jaar
1951".
'Nog even melding maken van de
Nieuwsbrief van juli 2004 van de
Monumentenwacht Noord-Brabant.
Jaap Burger stelde namens deze
dienst een onderzoek in naar het
onderhoud en beheer van de stijlka
mers in het Markiezenhof en dat le
verde weer de stof en de foto's voor
een, een leerzaam verslag.
