LEZINGEN
OVER DE OORLOG
N
W
Met gev\ar voor eigen leven
Het verzet in Bergen op Zoom
1940-1945
De Waterschans nr. 1-2005
De Waterschans nr. 1-2005
Vraag en aanbod
Een Canadees
verzoek
Irene van Kemenade
De redactie is er altijd in geïnte
resseerd als u een artikel voor de
Waterschans wilt aanbieden.
Het is ook mogelijk dat u aan de
redactie een verzoek richt om over
een bepaald onderwerp een artikel
te laten schrijven. Wij zoeken
daarvoor dan een auteur. In beide
gevallen wordt u verzocht contact
op te nemen met het redactie
secretariaat.
De Canadese schrijver Blake
Heathcote verdiept zich al vele ja
ren in de beweegredenen en erva
ringen van de Canadezen, die aan
de bevrijding van Europa en ons
land hebben deelgenomen in
1944 en 1945. Hij schreef daar eer
der een boek over en wil nu ant
woord proberen te krijgen op de
vraag hoe het respect, dat vele Ne
derlanders voor hun Canadese be
vrijders hebben, te verklaren is.
Daartoe wil hij in contact komen
met mensen, die de bevrijding
meemaakten en in een interview
hem willen vertellen wat daarvan
de invloed op hun houding tegen
over de Canadese bevrijders is ge
weest en gebleven.
Blake Heathcote wil de eerste twee
weken van mei naar ons land ko
men. Hij hoopt op vele reacties. U
kunt u aanmelden voor een ge-
Hierbij wordt u van harte uitgenodigd voor de lezingenserie van het sei
zoen 2004-2005 met als thema Oorlog in België en Nederland. De lezin
genserie wordt afgesloten met een symposium. De organisatie is in han
den van: Cultuurhistorisch Netwerk Roosendaal - Essen - Kalmthout en
Werkgroep Voortouw.
Donderdag 21 april 2005 om 20.00 uur
'De Tiendaagse Veldtocht' door Winr Klinkert, docent aan de Koninklijke
Militaire Academie te Den Haag.
Locatie: De Suite, Burgerhoutsestraat 23 te Roosendaal.
Vrijdagmiddag 3 juni 2005 om 14.00 uur
Syposium: '1945 Bevrijding, en toen? 2005 heeft de Benelux nog toe
komst?'
Locatie: Cultureel Centrum De Oude Pastorij, Essendonk 3 te Essen.
De toegang tot de lezingen is vrij, voor deelname aan het symposium zal
een bijdrage verschuldigd zijn.
Inlichtingen: Gemeentearchief Roosendaal 0165-579500 of
gemeentearchief® roosendaal
zal
sprek met hem op de volgende tel.
nummers of e-mail adressen:
Drs. N. Grosfeld, tel. 0164-235938,
e-mail n.grosfeld@uwnet.nl
Blake Heathcote,
tel. 001-416-4881963,
e-mail bheathcote@sympatico.ca
Of fax. 001-416-4882914.
PS.: U kunt in het Nederlands
vertellen, voor vertaling wordt ge
zorgd.
De Geschiedkundige Kring op Internet
Bezoek eens de fraaie website van de Kring: WWW.gCSChi6dkundig6krillgbOZ.nl
Als web master functioneert de heer F. Evers. Zie colofon hoe u hem kunt bereiken.
ACTUALITEITEN VAN DE WEBSITE
www.geschiedkundigekringboz.nl e-mail: webteam@geschiedkundigekringboz.nl
Uit het groeiend aantal bezoeken blijkt dat we met onze site in een behoefte voorzien.
Web master
4
Toen op 14 mei 1940 om
ongeveer 19.00 uur generaal
H.G. Winkelman, opperbe
velhebber der Nederlandse
Strijdkrachten, officieel de
strijd staakte, waren in
enkele dagen bijna 2200
soldaten gesneuveld. Onge
veer 2700 man raakte zwaar
gewond, van wie er zo'n 850
blijvend invalide raakten.
Vanaf dat moment was
Nederland officieel bezet
door de Duitsers, een
beproeving die uiteindelijk
5 jaar zou duren.
Ook Bergen op Zoom ontkwam
uiteraard niet aan de last van het
Duitse juk en de recente aandacht
in de media in het kader van de
60-jarige bevrijding doet je afvra
gen hoe de Bergse bevolking op
deze bezetting heeft gereageerd.
Het blijkt al gauw geen gemakke
lijke opgave daar informatie over
te vinden, want het enige over
zichtswerk dat exclusief over het
verzet in Bergen op Zoom han
delt, is nooit gepubliceerd. Dan
ook maar te rade gegaan bij twee
mensen die deze zwarte bladzijde
in de Nederlandse geschiedenis
aan den lijve hebben ondervon
den. Ik maak een afspraak met
Piet Huijgens (88) en Mientje
Houtman-Proost (85). Hun beleve
nissen en herinneringen vormen,
samen met de karige schriftelijke
bronnen, de basis voor dit artikel.
Daarbij dient vooraf te worden op
gemerkt, dat in dit artikel slechts
een algemeen beeld van het verzet
in Bergen op Zoom wordt ge
schetst. Het is te betreuren dat mij
hier de ruimte ontbreekt individu
ele aandacht te geven aan al die
heldhaftige Bergse mannen en
vrouwen die hun leven in de waag
schaal hebben gesteld voor hun
stad en hun vaderland.
Van het begin af aan heeft de
Bergse bevolking zich gemanifes
teerd in de strijd tegen de Duitse
bezetter. Volgens de heer Huijgens
een logisch gevolg van het feit dat
Bergen op Zoom reeds lang garni
zoensstad is. De stad herbergde
een relatief groot aantal beroeps-
en reserve-officieren en onder
hen was de verbittering over de
snelle nederlaag vanzelfsprekend
groot.
Vanaf juni 1940 werd de hand
schoen opgepakt door kleine, ver
spreide groepjes mensen die zich
voornamelijk richtten op sabota-
gewerkzaamheden en de overtocht
naar Engeland. Van een overkoe
pelende organisatie van de ver-
zetswerkzaamheden is sprake
vanaf zomer 1941 als de lucht
machtofficieren Lodewijk Proost,
Frans Brejaart en Pieter de Kort
door de gewestelijk commandant
van de Ordedienst (OD) Somer uit
AJb.l. Foto door de geallieerden bovenbezet gebied gedropt.
5
O