Ee Mattemfcurgh: een korte geSnhiedeniS 2005 Een statig wit huis in een prachtig bos. Een landhuis aan de Antwerpsestraatweg tussen Bergen op Zoom en Hoogerheide. Een pand dat iedereen wel als buitenverblijf zou willen hebben: De Mattemburgh, een landgoed met een geschiedenis. Een kijkje in een van de slaapka mers van het landhuis Heb je vragen of opmerkingen? Stuur je reacties naar: WARdlAAL P/a Potterstraat 38 4611 NK Bergen op Zoom Een portret van P.J. Cuijpers door dhr.Van Roy, gemaakt na 1818. WARD WARMOESKERKEN Eandlutis De Mattemburgh op eert ansichtkaart uit het begin van de 20e eeuw, gezien vanaf de Antwerpsche straatweg'. Deze geschiedenis begint tijdens de Franse overheersing, in 1807. In dat jaar werd een perceel met de naam De Musschenpot ge kocht door vier heren. Een van deze heren was P.J. Cuijpers, die vanaf 1810 de enige eigenaar werd, De familie Cuijpers be hoorde fot de rijkere stedelingen uit de 19e eeuw: de 'nouveau ri- che', in die tijd was het mode om als stadsbewoner een buitenhuis te hebben, ver buiten de ver vuilde stad. Dit was ook het plan van de familie Cuijpers, Zij wilden op de kale gronden van De Mus schenpot, met heide begroeid was en door schapen begraasd, een buitenhuis bouwen, Voordat aan de bouw begonnen kon worden, moest er eerst een bos aangelegd worden: een land huis op een kale vlakte was na tuurlijk niet geschikt voor een rijke familie! Na het overlijden van P.J. Cuij pers maakte zijn weduwe, Maria Cuijpers-Mattemburgh, concrete plannen voor een landhuis op De Musschenpot. De bouw daarvan begon in 1846 onder leiding van een Antwerpse architect, Nau welijks een jaar later was het huis klaar, Dit pand was veel kleiner dan het landhuis dat er vandaag de dag nog staat: het gebouw had slechts één verdieping. Een In de Tweede Wereldoorlog heeft het landgoed veel gele den. In 1940 werd het landhuis door de Duitse bezetters in be slag genomen en in het bos bij het Meeven werd een soldaten- kamp ingericht, Door bomaan slagen en luchtaanvallen werd er grote schade aangericht. Pas op 27 oktober 1944, de dag dat Bergen op Zoom bevrijd werd, verlieten de Duitsers het land goed. In de jaren na de oorlog moest er veel gerestaureerd wor den, De tuinmanswoning bijvoor beeld, links naast de villa, was door een bominslag volledig ver nietigd en werd in 1947 her bouwd. In 1970 werd De Mattemburgh door Het Brabants Landschap overgenomen van Graaf de Chambure, weduwnaar van Gravin de Chambure-Cuijpers, een nazaat van de eerste eige naar P.J, Cuijpers. Tegenwoordig beheert Het Brabants Landschap het gehele landgoed en de wo ning en zorgt voor het nodige, kostbare onderhoud. Het land goed is nu ongeveer 600 hectare groot en het landhuis wordt nog steeds bewoond. Het interieur van het huis is nauwelijks veran derd, Het is net alsof de tijd hon derd jaar geleden stil is blijven staan, Op de vloeren liggen in gelegde parketvloeren, er is een dubbel trappenhuis en overal zijn geheime deuren en trappen. Deze werden door het personeel gebruikt, zodat zij ongemerkt hun werk konden doen en de bewo ners niet tot last waren, ovale zaal vormde de kern met aan weerszijden één vertrek; daarnaast waren nog enkele ruimtes zoals een keuken en een portaal, De ingang van dit eerste landhuis lag - zoals ook nu nog het geval is - aan de achterzijde van het huis. Behalve een land huis werden ook een arbeiders huis, een stal en een koetshuis gebouwd. Toen weduwe Cuijpers overleed, kwam het landgoed in bezit van haar zoon. Hij breidde het land- Beste A lev, je u/eet toch dat ik sinds kort als knecht in de tuinen Can Be Mattemburgh Werk? Het Volgende moet ik je echt ei'en Vertellen! Ik Was in de Franse tuin aan het Werk met een hark, toen plotseling de steel brak. Ik liep naar het landhuis om aan VrouWe Cuijpers enkele guldens te Vragen om een nieuwe hark te kopen. Maar ik Werd Weggestuurd met de mededeling dat ik er zelf maar een moest maken Van een plank en Wat spijkers! Ja, de zuinigheid Van VrouWe Cuijpers is groot! Maar gelukkig heb ik met de andere knechten Veel plezier. Alex, het ga je goed. Gegroet, «- o /- r 6(4 BESGEN ÖP ZOOM. huis vanaf 1852 uit: het pand werd met twee verdiepingen verhoogd. Het landgoed werd genoemd naar de weduwe van P.J. Cuijpers: De Mattemburgh. Achtereenvolgens werden drie verschillende tuinen aangelegd, Allereerst werd rond de villa een Engelse tuin aangelegd, Vervol gens kwam er een binnentuin en tenslotte werd links naast het landhuis een Franse tuin aange legd. In deze tuin werd rond 1878 een orangerie gebouwd, waar over je elders in deze WARdTAAL meer kunt lezen. In de loop van de 19e eeuw groeide het landgoed sterk. De familie Cuijpers werd langzamer hand grootgrondbezitter, Het grondgebied van De Mattem burgh kreeg een omvang van zo'n 300 hectare, lopend van de Kraaijenberg en de Heimolen tot aan het Meeven.

Periodieken

De Waterschans | 2005 | | pagina 13