De Waterschans nr. i 2006
-2006
Boekbespreking
PPflGEN OP
van Tyndale was niet alleen be
langrijk voor het Engelse prote
stantisme, maar ook voor de ont
wikkeling van de Engelse taal. Het
mooie taalgebruik van Tyndale had
hierop grote invloed. Hij is onder
andere verantwoordelijk voor uit
drukkingen als "Let there be light"
en "eat, drink and be merry", uit
drukkingen die in latere bijbelver
talingen gehandhaafd bleven en
een eigen leven gingen leiden.
Literatuur:
W. Heijbroek en J. Maassen (eind-
red.), Zoete invallen. 75 jaar onder
zoek en voorlichting voor de Neder
landse suikerbietenteelt. Bergen op
Zoom 2005. ISBN 90-809683-1-5,
prijs 20,-. Te verkrijgen bij Stich
ting IRS, Van Konijnenburgweg
24, 4611 HL Bergen op Zoom, teL
0164-274400, e-mail: irs@irs.nl
Een kloek boek, uitgegeven door
het Instituut voor Rationele Sui
kerproductie (IRS) bij het 75-jarig
bestaan. Bij de oprichting in 1930
was de naam Instituut voor Sui
kerbietenteelt.
Het instituut was altijd gevestigd
in Bergen op Zoom en, merk
waardig, ook altijd in de panden
van de voormalige suikerfabriek
Zeeland. In het hoofdstuk "Huis
vesting' is een belangrijk stuk ge
schiedenis van de Bergse haven
weergegeven. Al in het begin van
de vorige eeuw was het voor de
aanvoer van bieten per schip no
dig een nieuwe haven te graven en
de Bergse suikerfabrikanten
bekostigden dat. Onder dank van
de gemeente. De ook in dit
hoofdstuk vermelde vervoerspro
blemen tijdens de bietencam
pagne vertellen interessante ge
schiedkundige feiten uit de jaren
rond 1900.
In twaalf hoofdstukken is alles
weergegeven over de bietenteelt
en wat daar relatie mee heeft.
Over zaad- en rasverbetering, be
mesting, ziektebestrijding, on-
kruidbeheersing, mechanisatie,
onderzoekstechnieken, diervoe
ding en de resultaten daarvan. De
tekst is zeer goed leesbaar en be
grijpelijk geschreven: men heeft
hier geen agrarische achtergrond
voor nodig. Vele mooie illustraties
ondersteunen de tekst.
Met dit keurig verzorgd boek kan
eenieder zijn voordeel doen, want
ik vermoed dat het IRS voor vele
Bergenaren een grote onbekende
is, dit ondanks die 75 actieve en
nuttige jaren. Dit 'levensverhaal'
van het IRS is zeker de moeite van
het lezen waard.
IRS, alsnog proficiat en.... sterkte
voor de toekomst!
A. Verswijveren Azn.
Frans Nefs, Bietje bij Bietje. Ver
hak. liedjes en gedichtjes over Al-
tere en wet daar zoal bij komt. Hal
steren 2005. ISBN 90-806829-7-7,
prijs 12,95. Te koop bij boek
handel Vermeulen in Halsteren.
224 Pagina's - Omslag en illustra
ties: Toon van Drunen.
Het boek van Frans Nefs is ver
schenen als het jaarboek van de
Heemkundige studiekring van
Halsteren en Lepelstraat. In het
boek worden de levensverhalen
van de auteur afgewisseld met zijn
gedichtjes en liedjes. Op het eind
van het boek wordt het dialect on
der de loep genomen en wordt
verteld hoe de auteur dit boekje
in dialect heeft geschreven.
De verhalen worden opgetekend
door Suus van Ronnekes, de
hoofdpersoon. De verhalen van
Suus worden afgewisseld met ver-
frans nefs 2005
halen uit de omgeving: van tante
Kaat, van Kees, zijn vrienden en
meneer Kapelaan. Wat opvalt in
dit boekje is dat het katholieke ge
loof een belangrijke plaats in het
leven van de auteur inneemt. De
misdienaars, de kapelaan, de hei
ligen, ze komen er allemaal in
voor. Het mooiste verhaal wat ik
hierover gelezen heb is het ver
haal Onze Lieve Vrouw van de
Kragge. Ik verklap niet te veel. U
moet het zelf maar lezen, maar
het getuigt van eerbied!
Dit boekje heb ik met veel plezier
gelezen. Elke keer weer als ik in
de gelegenheid was het ter hand
te nemen deed ik dat. Steeds
moest ik mijzelf dwingen niet
door te lezen, alleen jammer dat
ik zelf niet veel op heb met dia
lect, en de uitleg ervan... Frans
sluit zijn boekje hiermee af en dat
was het enige wat mij niet kon be
koren, verder alle complimenten
aan Frans Nefs!
Marijn Staps
'V% A
.-van a-.
ceniliich
V?wr-t Schan 1V 41
IN DEZE AFLEVER1NC:
Archeologische vondsten in de Van der Rijtstraat
Een Bergenaar in dienst van Romeinse humanisten
C.FJ. Slootmans, Jan metten Lippen. Zijn
familie en zijn slad. Rolterdam/Antwerpen
1945, 229-232 en 323-325.
CJ.E Slootmans. 'Engelsche Lutheranen op
de jaarmarkten te Bergen op Zoom 1526-
1535", in: Taxandria 49 (1942) 52-56 en 63-
72.
Diverse internetsites, zoals:
www.hertford.ox.ac.uk/alumni/tyndale.htm
www.vpkb.be/activiteiten/tyndalem.htm
en www.tyndale.org.
E WATERSCHANS
mJ
'T CONTOER BOVEN DE EETCAMERE DEEL 2
WARDTAAL: DE TACHTIGJARIGE OORLOC
De bevrijding 1 9 4 4-1 945 deel 1
Menukaarten met een verhaal
Vijf markante jaartallen voor de geschiedenis van Brabant
en de Nederlanden