Menukaarten met een verhaal: Thalia De Waterschans nr. 2-2006 De Waterschans nr. 2-2006 Monique Raats (r gen. Daar moesten de Canadezen de strijd aanbinden met het 15de leger van generaal Von Zangen. Het duurde tot 3 november voor dat geheel Zeeuws-Vlaand eren in geallieerde handen was. Het zwaarste karwei was evenwel de verovering van Walcheren. Van drie zijden werd de aanval inge zet. Op het land bij de Sloedam en vanaf het water bij Vlissingen en aan de Noordzeekust. Met bo ten en amfibievoertuigen voer een invasiemacht vanuil Zeeuws- Vlaanderen naar de zuidkust van Walcheren, terwijl de Britse ma rine een front opende aan de zee kant. Zware bommen vernielden de zeedijk bij Westkapelle, zodat Walcheren voor een groot deel onder water kwam te staan, ook een aantal Duitse bunkers. Op 8 november gaven de Duitsers zich over en konden de geallieerden beginnen met het opruimen van de vele zeenrijnen in de Schelde. Daar hadden ze bijna drie weken voor nodig. Op 28 november voer het eerste konvooi naar Antwer pen. Helemaal veilig was de route nog niet vanwege de V-l's en V-2's, die na de opening van de rivier ook richting Westerschelde wer den gelanceerd. (Wordt vervolgd) Geraadpleegde literatuur: Er is al heel wat geschreven over de bevrijding van Nederland in 1944-'45 in het algemeen en van Bergen op Zoom in het bijzonder, ook in De Waterschans. Een vrij uitgebreide uiteenzetting over de Canadezen in de Tweede Wereld oorlog bieden Hen Bollen en Paul Vroemen in: Canadezen in actie. Nederland najaar '44 - voor jaar '46. z.p., z.j. (ISBN 90-6255- 599-3). Verder: J.L. Moulton: De slag om Antwerpen en de Schelde 1944-'45. De openstelling van de Schelde in 1944 en de bevrijding van Antwerpen. Baarn 1979. S. Whi- taker, W. Denis Shelagh Whita- ker: De strijd om de Schelde: het verhaal van militairen en burgers tijdens de bevrijding van zuidwest Nederland en Vlaanderen 1944. Baarn 1986. Veel details in het boek van Piet Hoedelnrans: Jeeps en klaprozen, een relaas van de pe riode 1944-'45 in Bergen op Zoom en omgeving. Bergen op Zoom 1990. Enkele aanvullingen van de zelfde auteur in Nabranders bij de bevrijding van ons gewest. Hard nekkige misverstanden, in: De Wa terschans 3-'95, p. 76-85. Piet Hoe- delmans, Adriënne Wagenaar en Ineke de Wolff: De bevrijding van West-Brabant, een streek en haar bewoners temidden van verwoesting en oorlogsgeweld. Roosendaal 1994. Donald E. Graves: South Al- bertas. A Canadian Regiment at War. Toronto 1998. Zie ook de be spreking van dit werk in De Water schans 1-2000, p. 39-45. Willem van Ham verzorgde de uitgave van het Dagboek van M. van Dieren- donk 1943-1946. Een Bergse in oorlogstijd. Uitgegeven als num mer 3, oktober 1984 van De Wa terschans. Zie ook De Waterschans nr. 3-'94 waarin N. Grosfeld en W. van Riemsdijk onder de titel: In het spoor van het Lincoln and Wel land Regiment Normandië juli 1944 - Bergen op Zoom okt. 1944 een gedetailleerd verslag geven van de moeizame tocht van dit regiment in de tweede helft van 1944. Num mer 3-'89 van De Waterschans is getiteld Themanummer Bevrijding, geschreven door P. Winters. Over de gevechten aan de Zoom in de nacht van 27-28 oktober zie: Jan AF.M. Luijten: Canada en Noord- Brabant: een band voor altijd. Soesterberg 2002. Zie ook De Wa terschans 3 -9 8 "Wij hebben jullie nooit gehaat" herinneringen aan een spannende nacht, door G.A. Huijbregts (p. 90-95). Aan de Bergse afdeling van het Rode Kruis is een heel nummer van De Waterschans gewijd, namelijk nr. 4 van 1993, geschreven door G. A Huijbregts en R.J. van den Bergh. Verantwoording illustraties: de af beeldingen 2 en 4 zijn van het His torisch Centrum het Markiezenhof. Onlangs verwierf Historisch Cen trum het Markiezenhof enige MnJnukaarten die betrekking heb ben op personen of gebeurtenis sen uit de Bergse geschiedenis van de laatste 150 jaar. Een van de menukaarten stamt uit 1903 en is afkomstig van Sociëteit Thalia. Hoewel het Thaliaplein op dit moment een grondige facelift ondergaat, denkt menig oudere Bergenaar met enige weemoed te rug aan het oude monumentale pand dat ooit het plein sierde. In 1881 richtten enkele prominente Bergenaren de Naamlooze Ven nootschap Thalia op met als doel "de oprichting en exploitatie van een uitspannings- of vereenigings- locaal". Thalia is de naam van de muze van de komedie en is af komstig uit het Grieks (Thaleia). Het feestgebouw Tlialia kort na de bouw in 1883. - A. Sociëteit THflUfl ■e i /c1 AS WJA S0, (5 'V aAs %2, Menukaart van Tlialia uit 1903. Thalia komt in de antieke wereld ook voor als één van de gratiën, de godinnen van schoonheid en bevalligheid. De NV gaf de Bergse architect Cor- nelis Petrus van Genk opdracht een gebouw te ontwerpen voor het terrein van 1.000 m2 aan de Para deplaats, dat men van de gemeente in erfpacht verkregen had. Op 4 mei 1882 werd de bouw aanbe steed en gegund aan C. Bastiaanse voor de prijs van 35.993,-. Op 25 juli 1883 kon het gebouw feeste lijk in gebruik genomen worden. Om één uur 's middags vond een "matinée musicale" plaats, ver zorgd door Sociëteit De Nieuwe Harmonie onder leiding van de heer H.H.J. Hartman. Om vijf uur verzorgde het stafmuziekkorps van het 3e Regiment Infanterie onder leiding van N.A. Bouwman een feestconcert. 's Avonds om acht uur werd het allegorisch kinderzang spel "De stedemaagd van Bergen op Zoom" opgevoerd door leerlin gen van de Gemeente Muziek school en de avond werd besloten met een bal, opgeluisterd door het groot orkest van het 3e Regi ment Infanterie. De toon was gezet. In de lange historie van Thalia zouden nog vele concerten en voorstellingen volgen. Maar het gebouw en de daarbij horende tuin waren vooral bestemd voor de eigen leden. Uit het huishoudelijk reglement van 1905 blijkt dat het gebouw voor maximaal 30 dagen per jaar toe gankelijk was voor de overige in woners van Bergen op Zoom en de aangrenzende gemeenten. Het gebouw bevatte naast de grote zaal voor uitvoeringen ook een restauratiezaal en een lees- en conversatiezaal. Diverse gezel schappen hielden hun repetities en uitvoeringen in Thalia en hun leden hadden vrij toegang tot de zalen en de tuin. De lees- en con versatiezaal bleef echter gereser veerd voor de eigen leden, leder een die dat wenste kon zich aan- AW k F. J. SIMONS, cuisinier Bergen-op-Zoom ijjw'?Z) _-jZ '7 I C,:. j'r/.fyt ///.V .'"A«- - t >i a c /■- A zvv/ n /t - ■&-' -t-zjr 7&>-.■/ V Se'*-<r> 7e. A.3-rz-tfVr/W vVïzc C £*-*-<' -7?-t r f-j\/7 .'StjPa. rt cZrz-y. e-rr -A-As-*' J'- A-< -./aZtltf dfe. c-e- '<e^t S. v t -t- c' /t A'- \JOrn Oi J.

Periodieken

De Waterschans | 2006 | | pagina 18