Ben Daeter geridderd
Deze Waterschans
WELKOM
Kroonleden
De Lievevrouwestraat
ZES EEUWEN STADSSTRAAT
41
De Waterschans
De Waterschans nr. 2-2006
Op vrijdag 29 april viel een aantal Bergenaren de eer te beurt om een
lintje te mogen ontvangen. Eén van hen was onze voormalige hoofdre
dacteur Ben Daeter. Hij kreeg niet zomaar een lintje, maar werd zelfs be
noemd tot ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Deze onderscheiding
heeft Ben onder andere gekregen voor zijn werk als hoofdredacteur van
De Waterschans gedurende vijftien jaar, zijn werkzaamheden in de wijk
commissie van de Bergse Plaat en de werkgroep Leefbaarheid.
Ook is Ben twee jaar hoofdredacteur geweest van de
BRTO en is hij sinds 2003 voorzitter van de Stichting
Markiezenhof Madurodam. Onlangs is Ben Daeter
naar Middelburg verhuisd, maar dat betekent nog niet
dat hij Bergen op Zoom vergeten is. Als lid van de Ex
terne Begeleidingsgroep Bergse Haven zal hij nog een
oogje in het zeil houden.
Ben, van harte gefeliciteerd met je onderscheiding.
Het is je van harte gegund!
Namens bestuur en redactie,
Yolande Kortlever
De heer F. van der Steen, Bergen op Zoom
Mevrouw I. Bogaard, Bergen op Zoom
De heer A. van Dijk, Bergen op Zoom
De heer P. Kleij, Bergen op Zoom
De heer T. Bouma, Bergen op Zoom
Mevrouw P. Goossen, Bergen op Zoom
De heer P. Meeuwisse, Bergen op Zoom
De heer W. Bakker, Bergen op Zoom
De heer Th. Nijssen, Kalmthout (B)
De heer F. Quik, Bergen op Zoom
De heer R. Evertse, Bergen op Zoom
Mevrouw M. Vierling-van Tongeren, Stavenisse
Inleveren kopij voor Waterschans III, 2006:
VOOR MAANDAG 31 JULI
De uitgaven van de Geschiedkundige Kring kunnen
mede tot stand komen dankzij het speciale lidmaatschap
van de volgende bedrijven:
- DARVI BV
- DE BONT Stoffering, Putte
- P. JANSEN Installatie Techniek BV
- Taxi en toeringcarbedrijf DE KOCK
- Natuursteenbedrijf DE KORT
- Boekhandel VAN DER KREEK BV
- Tapperij DE KROON
- VAN LOON SMITS Installatiebedrijf BV
- Hotel MERCURE DE DRAAK
- RABO BANK, Bergen op Zoom
- GEBR. VOETS Weg en Waterbouw BV, Rosmalen
- Woningstichting SOOMLAND
- Stichting Wonen West-Brabant
De Waterschans nr. 2-2006
Zoals gebruikelijk starten we De
Waterschans met de nodige mede
delingen en dit keer is er zelfs een
heugelijke mededeling: voormalig
hoofdredacteur Ben Daeter is on
langs geridderd. Graag wil ik u wij
zen op de aankondiging van de
jaarlijkse excursie van de Geschied
kundige Kring, de tentoonstelling
in de Grote Kerk te Breda en de
aankondiging van het boek van Jan
Weyts over de Lievevrouwestraat.
Allemaal zeer de moeite waard.
Op pag. 44 beginnen we met een
artikel van onze stadsarcheoloog
Marco Vermunt. Hierin vertelt hij
over Archeologische vondsten in de
Van der Rijtstraat waarbij oud
muurwerk werd gevonden. Had
hier soms de middeleeuwse stads
muur gestaan? Marco graaft voor
ons in het verleden en doet verslag.
Op pag. 48 het tweede deel van
het artikel van Ad van den Bulck
't Contoer boven de eetcamere
waarin hij de invloed van de hië
rarchie en distantie op de woon-
vleugels van Het Markiezenhof on
derzoekt. Hierin trekt Ad van den
Bulck enkele interessante conclu
sies en komt daarmee tot een an
dere indeling van Het Markiezen
hof tijdens de zestiende eeuw dan
Meischke. Tevens beschrijft hij de
omvang van de hofhouding van de
Van Glymessen, de intensiteit van
de bewoning van Het Markiezen
hof en schetst de inrichting van de
woonvertrekken.
Op pag. 58 vinden we een boeiend
artikel van Marie-Charlotte Le
Bailly over: Een Bergenaar in
dienst van Romeinse humanisten:
Cornelius de Fine. Marie-Charlotte
Le Bailly is gepromoveerd op de
rechtspraak van het Hof van Hol
land, Zeeland en West-Friesland in
het midden van de vijftiende eeuw
en werkt momenteel als fellow aan
het Koninklijk Nederlands Insti
tuut te Rome. Tijdens haar onder
zoek in Rome kwam zij het dag
boek tegen van Cornelius de Fine,
een uniek document. Het waren
niet alleen Bergse schippers en
kooplieden die hun weg in Europa
vonden. In dit artikel maakt u ken
nis met Cornelius de Fine, ofwel
Van den Eynde.
Op pag. 64 vertelt Ward Warmoes-
kerken in zijn Wardtaal over een
belangrijke episode uit onze vader
landse geschiedenis: de Tachtigja
rige Oorlog. Dit naar aanleiding
van het verschijnen van het jeugd
boek Het verraad van Holland van
Siebe Huizinga. Een boek waarin
ook Bergen op Zoom voorkomt.
Het artikel van Ward geeft hiervoor
aan jong en oud de nodige achter
grondinformatie.
Op pag. 69 stappen we over op een
andere oorlog in een recenter ver
leden, de Tweede Wereldoorlog.
Gijs Huijbregts behandelt in zijn
artikel De bevrijding 1944-1945
door de geallieerden. Hij kan hier
over enorm veel vertellen, waar
door dit artikel in twee delen zal
verschijnen. We wilden de lezers
immers niets onthouden. Het
tweede deel zal met name gaan
over de bevrijding van Bergen op
Zoom en verschijnt in ons septem
bernummer.
Op pag. 75 start Monique Raats
met een serie artikelen over Menu
kaarten met een verhaal. In een
aantal Waterschansen zal zij steeds
een bijzondere menukaart uit de
collectie van Historisch Centrum
het Markiezenhof bespreken en het
verhaal erachter vertellen. De
menukaarten hebben betrekking op
personen of gebeurtenissen uit de
Bergse geschiedenis van de laatste
anderhalve eeuw. In de eerste afle
vering staat een menukaart van
Thalia centraal.
Op pag. 78 behandelt Yolande
Kortlever Vijf markante jaartallen
voor de geschiedenis van Brabant
en de Nederlanden. In elk jaar zijn
er momenten dat we bij bepaalde
gebeurtenissen stilstaan en deze
herdenken. In dit artikel komen vijf
historische gebeurtenissen aan bod:
1106, 1356, 1406, 1506 en 1806.
Tenslotte op pag. 81 vindt u onze
rubriek Leesportefeuille. Gijs Huij
bregts heeft voor ons weer een keur
aan tijdschriften doorgenomen en
voorziet ons van de krenten in de
pap.
Yolande Kortlever
Hoofdredacteur
Dat is de titel van een in septem
ber te verschijnen boek van de
hand van Jan Weyts. Daarin komt
de ontwikkeling van deze straat
door de eeuwen heen aan bod.
De oudste verkavelingen en hui
zen worden besproken, evenals de
bouwactiviteiten als gevolg van
bloei, oorlogen, subsidies en ont
ploffingen. De bouwhistorie
wordt ook per huis beschreven, in
relatie tot het gebruik en de ei
gendomssituaties. Een bijzondere
plaats is ingeruimd voor boedelin
ventarissen, die een beeld geven
van de bewoners en de indeling
en het gebruik van huizen. Er zijn
lijsten van de eigenaren en, waar
mogelijk, van het gebruik opgeno
men. Het onderzoek naar eigena
ren en boedelinventarissen is door
zijn vrouw Ria verricht. Zij heeft
hier een substantiële bijdrage mee
geleverd. Het boek is full color rijk
geïllustreerd en van veel tekenin
gen van huizen en details voor
zien. Na het verschijnen zal de
verkoopprijs 24,- bedragen. Tot
15 juli geldt een voorintekenprijs
van 21,50. Voorintekenen is mo
gelijk bij de boekhandels Quist en
Van de Kreek en bij Het Markie
zenhof.
FAUSTO NU MINE
BERGA VICTRIX
36ste jaargang nr. 2, juni 2006
ISSN 0926-3918
Verschijnt viermaal per jaar
Oplage: 1225 exemplaren
De Geschiedkundige Kring van Stad
en Land van Bergen op Zoom
www.geschiedkundigekringboz.nl
webmaster: F Evers:
webteam@geschiedkundigekringboz.nl
Postbus 280
4600 AG Bergen op Zoom
Erevoorzitter:
Ereleden
J.W.A. van Gastel
Dr. WA van Ham
Bestuur
Voorzitter:
Drs. Johanna Jacobs
Secretaris:
Drs. Irene van Kemenade
Penningmeester:
R. van Tilborg
Duke Ellinglonerf 3
4614 XL Bergen op Zoom
Tel. 0164-255427
e-mail: vantiIborg.ron@wanadoo.nl
Postrekening 24 05 922 en
Bankrekening 52 50 45 244
Ten name van:
Penningmeester Geschiedkundige Kring
Van Stad en Land van Bergen op Zoom
Contributie 27 euro (minimaal) per jaar.
Ledenadministratie
Drs. Irene van Kemenade
Neerland 18
4614 GD Bergen op Zoom
Tel. 0164-299035
e-mail: irenevankemenade@planet.nl
Overige bestuursleden:
Dr. Ir. T. van den Boom
F Evers
K. Peijs
Tijdschrift van de Kring
De Waterschans
Redactieleden:
Drs. J. Backx
R. van den Bergh
Drs. J. Dekker
Drs. N. Grosfeld
Drs. J. Jacobs
Drs. I. van Kemenade
Drs. Y. Kortlever (hoofdredacteur)
Drs. J. Peeters
Scannen beeldmateriaal:
P. Flipsen
Redactiesecretariaat:
Drs. J. Dekker
Ansjovislaan 27
4617 AN Bergen op Zoom
tel.: 0164-2 3 7572
e-mail: dekkervink@home.nl
Toezicht distributie
Drs. Irene van Kemenade
Neerland 18
4614 GD Bergen op Zoom
Tel. 0164-299035
e-mail: irenevankemenade@planet.nl
Vormgeving en druk
Drukkerij Vis Offset
Alphen aan den Rijn
Omslag: P. Versijp