Kroonleden
Deze Waterschans
WELKOM
De Waterschans nr. 2-2007
e?„Vt^eev^h„e,LVOOrl'i,ZiCh, WenS ik Mme"S
De Waterschans nr. 2-200 7
DISTRIBUTIE BOEK JACOB EGGERS
De Waterschans
Beste leden,
^nTofh38-25 3pr ujl iS V°0r UW Krin§ een gedenkwaardige dag geweest
In het bijzijn van burgemeester Han Polman en de Zweeds ambassadeur
werd s middags m Het markiezenhof het tweejaarlijks geschenk uitge-
reikt. De opkomst was zo overweldigend dat sommigen van u zelfs niet
meer binnen konden. Het bestuur zal daar bij een volgend evenement ze-
U i","18 mfe houden- Diegenen die hun geschenk nog niet hebben
Ukfnf HW,J £n Vnendtfjk VerZ°Cht dlt °P korte termij^ te doen
Diezelfde a daaRoor ,melden aan de balie van Het Markiezenhof.
Diezelfde avond werd, tijdens de algemene ledenvergadering een gro-
endeels nieuw bestuur gekozen. Verderop in deze Waterschans vindt u
meer hierover meer informatie.
Irene van Kemenade
Secretaris
Nieuwe leden Geschiedkundige Kring per 1 juni 2007
Mevrouw A. van Dinther, Ossendrecht
Mevrouw N. Baartmans, Hoogerheide
De heer R. de Jong, Bergen op Zoom
De heer H. Meesters, Bergen op Zoom
De heer A. Moerings, Bergen op Zoom
De heer W. Valkier, Bergen op Zoom
Inleveren kopij voor Waterschans III, 2007:
VOOR 1 AUGUSTUS
De uitgaven van de Geschiedkundige Kring kunnen
mede tot stand komen dankzij het speciale lidmaat
schap van de volgende bedrijven:
- DARVI BV
- DE BONT Stoffering, Putte
P. JANSEN Installatie Techniek BV
- Taxi en toeringcarbedrijf DE KOCK
- Natuursteenbedrijf DE KORT
- Boekhandel VAN DER KREEK BV
- Tapperij DE KROON
VAN LOON <6 SMITS Installatiebedrijf BV
- Hotel MERCURE DE DRAAK
- GEBR. VOETS Weg en Waterbouw BV, Rosmalen
- Woningstichting SOOMLAND
- Stichting Wonen West-Brabant
In het zomernummer van De Wa
terschans vindt u weer diverse ar
tikelen. Eerst beginnen we met
een terugblik met de notulen van
de Algemene Ledenvergadering
van 25 april jongstleden. Onze
kersverse voorzitter Ad van den
Bulck gaat in op de bestuurswisse
ling die heeft plaatsgevonden en
stelt de nieuwe bestuursleden aan
u voor.
Op pag. 49 vervolgt Gijs Assel-
bergs zijn verhaal over de Oester
cultuur te Bergen op Zoom. De
Firma Swaan en Van Renterghem
krijgt nu de aandacht. Na het ver
trek van Van Renterghem gaat
Dorrepaal door als zakenpartner
van Swaan. Gijs Asselbergs gaat
ook in op de gevolgen die de aan
leg van de Gemeentelijke Bad- en
Zweminrichting had voor de oes
tercultuur. Menig Bergenaar zal
zich het zoutwater zwembad kun
nen herinneren. Ook de Firma de
Weduwe J.H.C. Kakebeeke Gz.
wordt in dit artikel behandeld.
Op pag. 54 levert Peter Winters
een artikel over het Rooms-Ka-
tholiek Armbestuur van Bergen
op Zoom na 1854.
In dat jaar werd de Wet tot rege
ling van het Armbestuur die de in
vloedsfeer van de bijzondere en
de burgerlijke armeninstellingen
bepaalde, aangenomen. De over
heid gaf hiermee wat de sociale
zorg betreft de autonomie volle
dig aan de kerken. De R.K. arm-
meesters in Bergen op Zoom heb
ben zich, gedwongen door finan
ciële onmacht, grotendeels aan de
werking van de wet weten te ont
trekken.
Op pag. 62 wordt door dr. Willem
van Ham een artikel gewijd aan
Een raadselachtige wapensteen
uit de Stationsstraat. Deze wapen
steen bevond zich in de voormali
ge juwelierszaak van de firma
Vergouwen en is nu te bewonde
ren in juwelierszaak De Klerk in
de Fortuinstraat 12. Was deze wa
pensteen ooit afkomstig uit het
bordes van het stadhuis? Aan de
hand van de heraldische kenmer
ken probeert Willem van Ham de
herkomst van de steen te trace
ren. Op 29 april jongstleden kreeg
Willem van Ham uit handen van
de burgemeester de onderschei
ding tot ridder in de Orde van
Oranje-Nassau. Een bekroning
die er mag zijn na vijftig jaar on
derzoeken en publiceren, waaron
der vele artikelen voor ons tijd
schrift. Willem, proficiat!
Dr. Frank Wierckx start op pag. 70
een nieuwe reeks van artikelen
vanuit de Werkgroep Genealogie
van de Geschiedkundige Kring.
De leden van deze werkgroep ko
men tijdens hun onderzoek in de
archieven vaak interessante voor
vallen tegen. Het werd hoog tijd
dat de Werkgroep een eigen plek
kreeg in De Waterschans. Frank
Wierckx vertelt over Een acht-
tiende-eeuwse ruzie. Deze vond
plaats in Borgvliet in de buurt van
de Raaiberg. In het Oud Rechter
lijk Archief van Borgvliet is het
dossier gevonden waarin staat te
lezen waarvoor de ruziemakers el
kaar hebben uitgemaakt en welke
verwondingen werden toege
bracht. Wat zou de aanleiding ge
weest kunnen zijn?
In Wardtaal op pag. 72 gaat Ward
Warmoeskerken in op de geschie
denis van De Mariakapel. Dit jaar
is het 40 jaar geleden dat de kapel
werd ingezegend. Ward behandelt
de oorspronkelijke plaats waar de
Mariakapel werd ingericht en de
huidige plaats aan de Hofstraat.
De Mariaverering heeft in Bergen
op Zoom een lange traditie en
was voor de heren van Bergen op
Zoom vanaf de late middeleeu
wen van enorm belang.
Op pag. 75 publiceert dr. Jos Swa-
nenberg het tweede deel van zijn
artikel over de dialecten, getiteld
De toekomst van het dialect in
Noord-Brabant. Hij voorziet geen
probleem voor wat betreft de ty
pische Brabantse klanken, maar
of iedereen straks nog alle woor
den en uitdrukkingen kent? On
danks het feit dat het tegenwoor
dig weer 'mag' om dialect te
spreken, vertoont het dialect een
ontwikkeling naar het Nederlands
toe. Is dit het begin van het einde
van het dialect in Noord-Brabant
en elders?
Ten slotte publiceren we op pag.
78 de vragen en antwoorden van
de Bergse GeschiedenisQuiz die
op 20 april jongstleden werd geor
ganiseerd door de Geschiedkun
dige Kring. Er deden zestien
teams mee aan de quiz en men
was erg enthousiast. BRTO Radio
zond de GeschiedenisQuiz in z'n
geheel uit. Volgend jaar komt er
zeker weer een quiz, dus het is
zaak om de artikelen in De Wa
terschans goed te lezen. Je weet
maar nooit wat dan de vragen zul
len zijn. Hopelijk zullen er zich
nog meer teams aanmelden, daar
is zeker plaats voor. U kunt alvast
met deze set vragen oefenen.
Yolande Kortlever
hoofdredacteur O
Op 25 april jongstleden, overhandigde Johanna Jacobs aan de am
bassadeur van Zweden het boek 'Het beleg van Bergen op Zoom en
het fort de Roovere in 1747' opgetekend door Jacob Eggers en ver
taald door Wim van Riemsdijk. Dit boek is het tweejaarlijks ge
schenk aan de leden van de Geschiedkundige Kring en vanaf 25
april op vertoon van de ledenpas verkrijgbaar aan de balie van Het
Markiezenhof. Veel leden maakten al van deze gelegenheid ge
bruik. De leden woonachtig in de gemeente Bergen op Zoom krij
gen tot eind augustus nog de gelegenheid hun exemplaar op te ha
len. De leden die buiten de gemeente Bergen op Zoom wonen en
nog geen kans zagen het boek op te (laten) halen, krijgen dit eind
juni/begin juli per post toegezonden.
Met klem verzoekt het bestuur de leden in Bergen op Zoom en
Halsteren zelf hun boek op te halen. Zo voorkomt u dat vrijwilligers
en bestuursleden eind augustus veel niet opgehaalde boeken alsnog
moeten thuisbezorgen.
FAUSTO NUMINE
BERGA VICTRIX
37s"= jaargang nr. 2, juni 2007
ISSN 0926-3918
Verschijnt viermaal per jaar
Oplage: 1225 exemplaren
De Geschiedkundige Kring van Stad
en Land van Bergen op Zoom
www.geschiedkundigekringboz.nl
webmaster: F. Evers:
webteam@geschiedkundigekringboz nl
Postbus 280
4600 AG Bergen op Zoom
Erelid:
Dr. W. A. van Ham
Bestuur
Voorzitter:
Ad van den Bulck
Secretaris:
Drs. Irene van Kemenade
Penningmeester:
Dhr. F. Witjes
Londonstraat 2
4611 HW Bergen op Zoom
Tel. 0164-238621
e-mail: frans.witjes@vertizontaal nl
Postrekening 24 05 922
Ten name van:
Penningmeester Geschiedkundige Kring
Van Stad en Land van Bergen op Zoom
Contributie 27 euro (minimaal) per jaar.
Ledenadministratie
Drs. Irene van Kemenade
Neerland 18
4614 GD Bergen op Zoom
Tel. 0164-299035
e-mail: irenevankemenade@planet.nl
Overige bestuursleden:
Mevr. M. Liefting
Dhr. P. van den Ouden
Drs. K. Peijs
Ds. W. Vermeulen
Tijdschrift van de Kring
De Waterschans
Redactieleden:
Drs. J. Backx
Drs. J. Dekker (redactiesecretaris)
Drs. N. Grosfeld
Drs. J. Jacobs
Drs. I. van Kemenade
Drs. Y. Kortlever (hoofdredacteur)
Drs. J. Peeters
Dhr. B. ter Stege
Scannen beeldmateriaal:
Dhr. P. Flipsen
Redactiesecretariaat:
Drs. J. Dekker
Ansjovislaan 27
4617 AN Bergen op Zoom
tel.: 0164-237572
e-mail: dekkervink@home.nl
Toezicht distributie
Drs. Irene van Kemenade
Neerland 18
4614 GD Bergen op Zoom
Tel. 0164-299035
e-mail: irenevankemenade@planet.nl
Vormgeving en druk
Drukkerij Vis Offset
Alphen aan den Rijn
Omslag: P. Versijp