V erpacMen
fiaPOTTIM.
BEKENDMAKING.
HEESTER i s WETHOUDERS
De Waterschans nr. 2-200 7
inegxfiism si wmmm
De Waterschans nr. 2-200 7
TrTPTtTT
8tfi6£«!$?8R E\ UKTilO
mm
Verw
'titaan ft ^eli&fiaaf
BERGEN OP EOOM
Holland.
49
Aan belanghebbenden) wordt bekend gemaakt,
d« A A N B K S T K l) S G' voor het daarstellen
Ooetorputton «net aanhooren n
de Fuma SWAAN en \N UKN'I KRGHEM te Ber
gen op Zoom, ral plaats hebben den O 3EF*Oe»
1070, dos nam. ten 1 ure.
J&JXJnL
48
Telegram adres
Omdat niet alle grond in de voor
malige Stadspolder snel te verkrij
gen is vanwege de pacht die er
nog op rust, besluiten Swaan en
Van Renterghem het verzoek van
7 maart 1874 in te trekken en een
nieuw verzoek in te dienen. De in
houd van deze brief, van 26 mei
1874, behelst het in erfpacht ver
krijgen van een terrein van min
dere omvang. Het betreft hier het
zelfde gebied als in voorgaande
brief even buiten de Waterpoort,
maar dan een hectare, vier aren en
69,5 centiaren groot (afbeelding
1). Na de openbare verpachting
van 8 juli 1874 worden Swaan en
Van Renterghem voor de som van
150,- per jaar de huurders van
dit perceel. Bovendien moeten ze
ut /utliu oj) WOBNt
AH ilrn 8 JULI 1ST t, des in Tijg- tón
n uur, feu Ktu»lhui/n
loor «lm tijd Mn jaren
Kene v«s«jlhoiti vnp l hectum
1 nrat en 00 j cent ia ren KOND
en W A TLR, behotoronde nan tie
Uemeente, gelegen buiten de
B titerpoort, geschikt \rtor Des-
ter* en Vischteelt,
Du Voorwaar «u van -Verpachting mot
aibji bi-hoe re tul o Toeken ing, liggen tot,
a dag dor Verpachting, tor (loinmito-
-cretai 'io voor een ftjtlcr tor !e?ing,
Afb. 1. Aankondiging van de open
bare verpachting van 8 juli 1874
Bron: HCM, Nieuws- en Advertentie
blad van Bergen op Zoom en
omstreken, d.d. 25 juni 1874 nr. 233.
vijf jaar lang vijftien gulden huur
betalen aan Felix Wittouck, oprich
ter in 1862 van de suikerfabriek
Wittouck aan de Zuidzijde Haven
te Bergen op Zoom, vanwege het
in gebruik nemen van een strook
grond van vijf meter breed, ter
grootte van 837 centiaren.8
Een halfjaar later gaan Swaan en
Van Renterghem aan de slag. Op
11 januari 1875 doen ze een ver
zoek aan de gemeente tot het ma
ken van een aanlegsteiger aan de
Havendijk bestemd voor de aan
voer van oesters. Dit verzoek
wordt tijdens de raadsvergadering
van 5 februari 1875 in behande
ling genomen en goedgekeurd.
Op 20 februari daaropvolgend
vindt de aanbesteding plaats voor
het daarstellen van Oesterputten
met aanhooren (afbeelding 2).
De rest van de benodigde terrei-
169,- per jaar aan Swaan en Van
Renterghem te verhuren.10
Op 10 april 1879 wordt te Goes
door Jan Gerard van Renterghem
samen met zijn broers Albert Wil
lem, arts, en Henri Ferdinand,
commissionair, de maatschappij
Triton opgericht.11 Jan Gerard
trekt zich terug uit het bedrijf in
Bergen op Zoom en gaat met zijn
broers verder met de exploitatie
van oester- en mosselbanken en
de teelt van schelpdieren. Op 9 mei
A fb. 2. Aanbesteding oesterputten voor de Firma Swaan en Van Renterghem
Bron: HCM, Nieuws- en Advertentieblad van Bergen op Zoom, d.d. 12 februari
1875 nr. 4546.
nen in de Stadspolder is sinds 11
juli 1863 in huur bij Felix Wit
touck. Nu er door oesterkwekers
belangstelling bestaat om in de
Stadspolder bedrijven te vestigen
moet Wittouck terrein prijsgeven.
Dit is zo afgesproken met de ge
meente. Eerst doet Wittouck af
stand van 1,1448 hectaren. Deze
oppervlakte is inclusief de 837
centiaren, die al door Swaan en
Van Renterghem in gebruik zijn
genomen. Nu zijn dus nog 1,0611
hectaren grond en water te huur.
Op 29 april 1876 worden deze
hectaren openbaar verhuurd (af
beelding 3). In de vergadering van
de gemeenteraad, van 3 mei 1876,
wordt besloten de verhuring aan
Swaan en Van Renterghem goed
te keuren.9 De huursom bedraagt
122,- per jaar.
Een jaar later doet Wittouck nog
eens afstand van 1,50 hectaren.
Als deze transactie is geregeld,
wordt besloten de openbare ver
pachting van deze 1,50 hectaren in
de Stadspolder plaats te laten vin
den op zaterdag 5 mei 1877 (af
beelding 4). In de raadsvergade
ring van 15 mei daaropvolgend
wordt besloten deze grond voor
van Harpen p-Zo
znlUn op ZATERDAG den 29 APRIL 187»:
des iiamiddiMfs ten één uur, ten R tad hah
aldaar, VER HEREN r««r «lei» lijd vni
vtjftlg «chlereenvolgende jaren
ingaand den 1 MEI 1876, ein ugeudo dou F
APRIL 1926:
ètm-e Kocvc-tlKcid van I ,(>611 Ktct
aren Acmccntegrcrul en Water<}t
tchilt tot uitoefoFiituj der enter
teelt.
De v-.oi waarden der verhuring met teeki
niug liggen ter Gemeente-Secretarie tin
lezing.
ZEOT HET VOOST,
Afb. 3. Aankondiging van de
openbare verhuring van 29 april
1876. Bron: HCM, De Zoom,
Nieuws- en Advertentieblad van
Bergen op Zoom en Omstreken, d.d.
23 april 1876 nr. 422.
MMD
ym tuilen,>p ZA TERDAG
des 5 MEI 187?, de# namiddags ten een uur,
ten Eaadhaitèald»
der
v/esi
ter
keauag, Ugfbs ter gomeeote-teeretarie
tering op de gewone kantoor uren.
ZEOT HET VOORT.
Afb. 4. Aankondiging van de
openbare verpachting van 5 mei
1877. Bron: HCM, De Zoom,
Nieuws- en Advertentieblad van
Bergen op Zoom en Omstreken, d.d.
3 mei 1877 nr. 528.
De verkopers zijn de erven van
Laurens Christianus de Geep. Het
landgoed bestaat op dat moment
uit:
1. De buitenplaats Ruytershove
met herenhuis, koetshuis, stal
ling, serre, arbeiders- of boe
renwoning en schuur.
2. De hofstede Vredenburg (nu
camping) met arbeiderswonin
gen en landerijen achter Ruy
tershove die wordt doorsneden
door de spoorweg van Roosen
daal naar Vlissingen.
3. Enige percelen bos- en heide
grond genaamd 'Het Nieuwe
Domein' naast de hofstede Vre
denburg.
4. Enige percelen bos- en heide
grond genaamd 'De Wildert'
gelegen naast Ruytershove ge
zamenlijk ter grootte van 105
hectaren, 68 aren en 14 centia
ren.
5. Enige percelen dennenbos en
hakhout gelegen in De Grote
Leeuwerik, De Heide en Val
kenburg ter grootte van 32 hec
taren, 37 aren en 37 centiaren.
Het landgoed is een echt familie
huis. Om deze omvangrijke fami
lie te huisvesten heeft Richard
Mosselmans al in 1878 opdracht
gegeven om de rechtervleugel aan
Ruytershove te bouwen.17 Ze
hebben echter niet lang van het
landgoed kunnen genieten. Op 4
mei 1883 overlijdt Georgius Leo-
nardus Dorrepaal in Amsterdam.
Hij wordt begraven op Zorgvlied,
een geliefde begraafplaats voor
veel bekende Nederlanders (af
beelding 6).18 De weduwe Ludo-
vica Dorrepaal-Manuel gaat in
hetzelfde jaar in Zeist op buiten
plaats De Breul wonen.19 Op 1
september 1883 verlaat het gezin
Mosselmans-Dorrepaal Ruyters
hove en vertrekt naar Doorn. Als
laatste verlaat, op 14 januari 1884,
Frederik Johan Visscher, de koet
sier van de familie, met zijn vrouw
Cornelia de Roos en drie kinde
ren het landgoed.20 Ook zij gaan
naar Zeist. Waarschijnlijk is Vis
scher daar voor de familie blijven
werken. Na terugkeer uit Neder-
lands-Indië koopt de familie
1889 vertrekt hij met zijn vrouw
en twee dochters naar 's-Gra-
venhage. Zijn zoon Bernard Char
les Albert is zijn familie al op 3
september 1887 voorgegaan en
neemt dienst bij de marine in Den
Helder.12 Johannes Manuël Swaan
vindt in Georgius Leonardus Dor
repaal een nieuwe zakenpartner
en zet met hem de zaak voort (af
beelding 5).
De Firma Swaan en Dorrepaal
Georgius Leonardus Dorrepaal is
zeer vermogend. Hij heeft zijn
geld verdiend als eigenaar van di
verse cultuurondernemingen in
voormalig Nederlands-Indië. Hij
is op 2 oktober 1816 te Voorscho
ten geboren in Huize Adegeest.13
Op 25 mei 1844 trouwt hij te Se-
marang, Indonesië met Ludovica
Manuel. Het paar krijgt acht
dochters. Op 31 augustus 1878
koopt jonkheer Johannes Lydius
Catharinus Pompe van Meerder-
voort, oesterculteur van beroep
en wonende te Bergen op Zoom,
als gemachtigde voor Georgius
Leonardus Dorrepaal die op dat
moment nog in Semarang ver
blijft, het landgoed Ruytershove
voor een bedrag van 90.600,-.14
A fb. 5. Briefhoofd
Swaan Dorrepaal
Oesterculteurs
Bergen op Zoom
Holland. Bron:
HCM, Archief
Gemeentebestuur
1814-1925 inv.nr.
1945.
(j-ed h tctc/feu iï
SWAAN BEltGENOPZOOll.
Eén van de dochters van Georgius
Leonardus en Ludovica, Julia El-
vire Dorrepaal getrouwd met Ri
chard Frederik Hendrik Mossel
mans, komt in december 1878 op
het landgoed wonen. Het echt
paar krijgt daar drie kinderen.15
Ook twee andere dochters van
Georgius Leonardus en Ludovica,
Wilhelmina Georgina Leonora
Dorrepaal getrouwd met Mr.
Christianus Theodoras Franciscus
Thurkow en Elisabeth Jacoba
Christina Dorrepaal getrouwd
met Gerard Henri van Steijn ver
blijven voor korte of langere tijd
op Ruytershove. Dit kan gecon
cludeerd worden uit het feit dat zij
daar ook een dochter en een zoon
krijgen.16
Thurkow-Dorrepaal in 1908 bui
tenplaats Bornia gelegen in de ge
meente Driebergen-Rijsenburg.21
Het echtpaar heeft daar als hobby
het kweken van asperges. Waar
zouden ze dat geleerd hebben?
Op 24 januari 1884 worden de in
ventaris en vijf dagen later de rij
tuigen van de erven Dorrepaal
geveild.22 Het landgoed Ruyters
hove, inmiddels met een omvang
van 181 hectaren, 28 aren en 78
centiaren, wordt op 10 juli 1884 bij
inzet en op 24 juli 1884 bij afslag,
verdeeld over zestien kavels ter
veiling aangeboden.23 Christiaan
Anthonij Daverveldt (1828-1899),
burgemeester van Wouw, wordt
de nieuwe eigenaar van het huis
Ruytershove en enkele kavels