nis
SBSs*
De Waterschans nr. 2-2007
En de dag daarna op de terreinen
van De Parel zelf:
230.000 met broed bezette pannen,
45.000 panoesters, trammaterieel,
telefoontoestel en al het aanwezige
materieel nodig tot uitoefening van
een oesterkwekerij.36
Het recht van huur van de terrei
nen en oesterputten wordt voor
een bedrag van 465,- gekocht
door Gerardus Hendrikus Kake
beeke wonende te Goes.37
Firma de Weduwe
J.H.C. Kakebeeke Gz.
Tot de bezittingen van de Firma
de Weduwe J.H.C. Kakebeeke Gz.
behoren twee stoommeelfabrie-
ken, één in Goes genaamd De Vos
(afbeelding 9) en één aan het Ka
naal door Walcheren te Middel
burg (afbeelding 10). Verder bezit
de familie een graanhandel en een
oesterkwekerij te Yersekendam.
Grondlegger van deze firma is Jan
Hendrik Cornelis Kakebeeke
(1826-1872). Na het overlijden
van zijn vrouw Pieternella Jacoba
Stokmans (1822-1881) hebben
twee zonen en een dochter op 8
oktober 1882 de vennootschap
onder firma de Weduwe J.H.C.
Kakebeeke Gz. opgericht. Deze
firma heeft tot doel de handel in
granen, meel, oesters en mosselen,
alsmede het fabriceren van meel
en het kweken van oesters en
mosselen. De vennoten zijn: Lo-
dewijk Gerardus Kakebeeke,
koopman en fabrikant wonende
te Middelburg, Gerardus Hendri
kus Kakebeeke, koopman wonen
de te Goes en Maatje Kakebeeke,
echtgenote van Max Salberg, ook
wonende te Middelburg. In de
nacht van 15 op 16 december 1888
is de stoommeelfabriek De Vos in
Goes tot de grond toe afgebrand
en blijft alleen de fabriek in Mid
delburg over. Lodewijk Gerardus
Kakebeeke en Max Salberg zijn
verantwoordelijk voor de meel
fabriek in Middelburg terwijl
Gerardus Hendrikus Kakebeeke
den hoofdsluis gesloten laat om
daardoor minder verlies van water
in de bassins te hebben, zijn wij
dan gepriveerd van het uitlaten van
ons gebruikt water. Teneinde daar
in tegemoet te komen, zou het ons
plan zijn in den waterloop naar die
inrichting eene sluis te bouwen op
de plaats in bijgaande schetsteke-
ning met roode inkt uitgedrukt. De
directie der Badinrichting kan dan
desverlangd dien sluis gesloten la
ten en zijn wij dan toch in staat om
den hoofdduiker te gebruiken,30
Is getekend: G. Swaan. De Bad- en
Zweminrichting en de gemeente
opzichter hebben geen bezwaar,
zodat de hierboven beschreven
werkzaamheden kunnen plaats
vinden.
Bij vonnis van de Arrondisse
mentsrechtbank in Breda van 27
december 1893 wordt Johan Ma
nuel Swaan, kassier en correspon
dent van De Nederlandsche
Bank, handelende onder de Firma
L.C. de Geep Co., failliet ver
klaard.31 Zowel zijn kassiersbe-
drijf als de oestercultuurmaat
schappij De Parel worden in de
val van het faillissement meege
sleept. Op 16 januari 1894 wordt
bij het koetshuis in de Penstraat
zijn rijtuigpaard openbaar ver
kocht.32 Om zijn inboedel en rij
tuigen onder de hamer te brengen
zijn vier dagen uitgetrokken.33
Voor dat doel wordt de grote con
certzaal van Thalia afgehuurd.34
Zijn twee huizen aan de Grote
Markt, een koetshuis, stalling en
een huis en erf aan de Penstraat,
twee herenhuizen in de Hoog
straat en een perceel grond gren
zend aan de Schoolstraat gaan op
11 juli 1894 in de verkoop.35 Het
huis De Valk op de Grote Markt
wordt door mejuffrouw H.J. Weijs
gekocht voor 8.350,-. De heer A.
Speekenbrink wordt voor 4.000,-
de nieuwe eigenaar van het er
naast gelegen pand (nu nummer
25). Op 27 augustus 1894 wordt
door notaris W.J. van Gruting in
koffiehuis De Draak de failliete
boedel van de oestercultuurmaat
schappij De Parel in het openbaar
verkocht:
Het recht van huur van de terrei
nen en oesterputten met sluizen en
een aan de Havendijk grenzende
strook grond en steiger, buiten de
voormalige Waterpoort onder de
gemeente Bergen op Zoommet op
die grond staande loodsen en het
erfpachtrecht van 7 aren 27 centia
ren grond in de polder Nieuwlan-
de, gemeente Krabbendijke.
5 2
De Waterschans nr. 2-2007
verantwoordelijk is voor de za
ken in Yersekendam en Bergen
op Zoom. Firma de Weduwe J.H.C.
Kakebeeke Gz. is de laatste firma
die op deze plaats in Bergen op
Zoom een oesterkwekerij uitbaat.
53
Afb. 9. Briefhoofd van de Stoommeel-
Fabriek, De Vos en Graanhandel Goes
Oestercultuur te Yersekendam Wed.
J.H.C. Kakebeeke GzBron:
http://www.barjesteh.tt l/kabr. gif
Afb. 10. Gezicht op de meelfabriek van de Firma Wed. J.H.C. Kakebeeke Gz.
aan het Kanaal door Walcheren bij Middelburg. Foto: Collectie Zeeuws Archief,
Middelburg.
Afb. 11. Op de voorgrond de oesterputten van de Firma Wed. J.H.C. Kakebeeke Gz. Op de achtergrond rechts de
zeepfabriek van de gebroeders Juten en links de Spiritusfabriek. Bron: Bergen op Zoom in oude ansichten deel twee.
Geraadpleegde literatuur:
Jonge, J.A. de. Het Zeeuwse Goud, geschie
denis van de oester- en mosselcultuur. Am
sterdam 1990.
Ginkel, Rob van, Elk vist op zijn tij, een
Zeeuwse maritieme gemeenschap Yerseke
1870-1914. Zutphen 1991.
Noten:
1. Historisch Centrum het Markiezenhof
(hierna HCM), bevolkingsregister 1860-
1880 folio 167, fiche 61.
2. HCM. Notariële Archieven Bergen op
Zoom, notaris J. Aider, akte nr. 120, inv.
nr. 1278.
3. ibidem, notaris M. Bax, akte nr. 639,
inv. nr. 1317.
4. Gemeentearchief Goes, Burgerlijke
stand, geboorten.
5. HCM, huwelijksakte nr. 21.
6. HCM, Bevolkingsregister Bergen op
Zoom 1880-1900, folio 25, fiche 83.
7. HCM, Archief Gemeentebestuur Ber
gen op Zoom 1814-1925, inv. nr. 1937.
8. ibidem, inv. nr. 1938. Dossier Wittouck.
9. HCM, De Zoom, Nieuws- en Adver
tentieblad van Bergen op Zoom en
Omstreken, d.d. 11-05-1876, nr. 427.
10. ibidem, d.d. 24-05-1877. nr. 534.
11. De Nederlandsche Naamlooze Ven
nootschappen door Mr. A.H. van Nier-
op en Mr. E. Baak, jaargang 1888.
12. HCM, Bevolkingsregister Bergen op
Zoom, 1880-1900, folio 25, fiche 83.
13. De Nederlandsche Leeuw, maandblad
van het Koninklijk Nederlandsch Ge
nootschap voor Geslacht- en Wapen
kunde, nr. 9, 70ste jaargang, september
1953, pagina 269.
14. HCM, Notariële Archieven Bergen op
Zoom, notaris H.A. van Goch. akte
5887, inv. nr. 1389.
15. HCM, Gerorgina Leonara Mosselmans
geboren) op 23-08-1879, geboorte
akte nr. 248, d.d. 24-08-1879, Adriaan
Willem Mosselmans op 3-12-1880, ge
boorteakte nr. 380, d.d. 04-12-1880 en
Frederik Julius Mosselmans op 22-04-
1882, geboorteakte nr. 131, d.d. 22-04-
1882.
16. HCM, Charlotte Petronella Leonore
Thurkow op 27-05-1880, geboorteak
te nr. 170, d.d. 28-05-1880 en Henri
Gerard van Steijn op 17-06-1880, ge
boorteakte nr. 194, d.d. 18-06-1880.
17. HCM, artikel over bewoning Ruyters-
hove door C. Vanwesenbeeck, West-
Brabant Koerier, d.d. 14-08-1980.
18. C. Wilderom, medewerker publieks-
contacten begraafplaats Zorgvlied. In
deze graftempel liggen in totaal 5 leden
van de familie Dorrepaal begraven.
19. http://www.kasteleninutrecht.nl/De-
Breul.htm
20. HCM, Bevolkingsregister Bergen op
Zoom 1880-1900, folio 102, fiche 104.
21http://www.kasteleninutrecht.nl/Bor-
nia.htm
22. HCM, De Zoom. Nieuws- en Adver
tentieblad van Bergen op Zoom en
Omstreken, d.d. 13-01-1884, nr. 1230.
23. ibidem, d.d. 06-07-1884, nr. 1280.
24. HCM, Notariële archieven Bergen op
Zoom, notaris L.C. van der Ven, akte
715 en 722, inv. nr. 1337.
25. HCM, Archief Gemeentebestuur Ber
gen op Zoom 1814-1925, inv. nr. 3879.
26. ibidem, inv. nr. 4411.
27. ibidem, inv. nr. 1945. Inclusief tekening.
28. HCM, Notariële archieven Bergen op
Zoom, notaris L.C. van der Ven, akte
1359, inv. nr. 1341.
29. HCM, geboorteakte Bergen op Zoom
nr. 131, d.d. 24-07-1860
30. HCM, Archief Gemeentebestuur Ber
gen op Zoom 1814-1925, inv. nr. 2761.
Tekening niet aanwezig.
31. HCM, De Zoom, Nieuws- en Adver
tentieblad van Bergen op Zoom en
Omstreken, d.d. 31-12-1893, nr. 2259.
32. HCM, Notariële archieven Bergen op
Zoom, notaris W.J. van Gruting, akte 7,
inv. nr. 1349.
33. ibidem, akte 82, inv. nr. 1349.
34. HCM, De Zoom, Nieuws- en Adver
tentieblad van Bergen op Zoom en
Omstreken, d.d. 28-06-1894, nr. 2309.
35. HCM. Notariële archieven Bergen op
Zoom, notaris W.J. van Gruting, akte
73 en 86, inv. nr. 1349.
36. HCM, De Zoom, Nieuws- en Adver
tentieblad van Bergen op Zoom en
Omstreken, d.d. 12-08-1894, nr. 2322.
37. HCM, Notariële archieven Bergen op
Zoom, notaris W.J. van Gruting, akte
127, inv. nr. 1349.
